Օսմանյան կայսրության ժամանակ պոլսահայերն ունեին ազգային, կրոնական եւ քաղաքական ժողովներ ունեին, որոնք Թուրքիայի հանրապետության ստեղծումից հետո ճնշման տակ փակվեցին եւ մնաց միայն պատրիարքարան: Այն դուր եկավ կրոնավորներին, քանի որ պատրիարքարանի ձեռքում մնաց միակ ուժը: Այս մասին հայ եւ թուրք լրագրողների հետ զրույցում ասաց Ստամբուլի հայկական «Ակոս» շաբաթաթերթի գլխավոր խմբագիր Ռոբեր Քոփթաշը:
Եվրասիա համագործակցություն հիմնադրամի եւ Ստամբուլի մշակույթի համալսարանի Համաշխարհային քաղաքական զարգացումների կենտրոնի (GPOT) կողմից «Աջակցություն հայ-թուրքական հարաբերությունների բարելավմանը» ծրագրի շրջանակներում հայ եւ թուրք լրագրողներից կազմված խումբը Ստամբուլում այցելեց «Ակոս»-ի խմբագրություն եւ զրուցեց գլխավոր խմբագիր Ռոբեր Քոփթաշի հետ:
Լրագրողների հետ զրույցում Քոփթաշն անդրադարձավ պոլսահայ համայնքի խնդիրներին` շեշտելով համայնքի ներսում կազմակերպչական բացը, որի մի քանի պատճառներ ունի: Քոփթաշի խոսքով` Օսմանյան շրջանում հայերն ազգային Սահմանադրաթյան շրջանակներում մի շարք կառույցներ են ունեցել, որը հավասար է եղել պետության մեջ պետություն հասկացությանը:
«Սակայն հանրապետության հռչակումից հետո դրանք ճնշման հետեւանքով մեկ առ մեկ փակվեցին: Մնաց միայն պատրիարքրանանը: Այս վիճակին կրոնավորները վարժվեցին եւ այն նրանց դուր եկավ, քանի որ պատրիարքարանը հայերի համար դարձավ միակ ուժը:
Թուրքիան ավելի ժողովրդավար կդառնա, եթե հայ համայնքը կարողանա կամք ցուցադրի` վերականգնելով նախկին կառույցները: Բայց քանի որ պատրիարքարանն այս գաղափարին աջակցություն չի հայտնում, մենք այս հարցում դժվարություններ ունենք: Այսինքն` հիմա դժվարությունները երկուսն են` թե պետության հետ հարցեր ունենք, թե համայնքի ներսում ունենք հարցեր, այդ թվում կրոնավորների եւ հիմնադրամների ատենապետների հետ:
Այս ամենն ավելի է դժվարացնում համայնքի կազմակերպման խնդիրը, որպեսզի հնարավոր լիներ պետության դեմ հանդես գալ ընդհանուր համայնքով»,-նշեց Քոփթաշը` շեշտելով, որ հրեաները նման կառույց, որը կոչվում է ազգային կոմիտե եւ ղեկավարում է հրեա համայնքին:
NEWS.am-ի թղթակցի այն հարցին, թե ինչն է խանգարում, որ Ստամբուլի հայ համայնքի ազդեցիկ ներկայացուցիչները ձեռնամուխ լինեն համայնքը ղեկավարող քաղաքացիական կառույց ստեղծելուն, «Ակոս»-ի խմբագիրը պատասխանեց, թե այս 100 տարիների ընթացքում համայնքի ազդեցիկները վարժվեցին առանց համայնքին հաշիվ տալու փակ դռների հետեւում գործել: «Դժբախտաբար նրանք իրենց շահերն ավելի են գերադասում` չմտածելով, որ համայնքը ղեկավարող կառույցն ազգին օգուտ է»,-եզրափակեց Ռոբեր Քոփթաշը:
