Արտակարգ իրավիճակների նախարար, ՕԵԿ-ական Արմեն Երիցյանը NEWS.am-ի թղթակցի հետ իր անկեղծ հարցազրույցում պատմում է բակից մնացած սպիների, իրենց բակի գլուխ ջարդողի, աղի հանքում հանքափորի աշխատանքով գեներալի աստիճանի հասնելու ճանապարհի, հարբեցող, մեծահարուստներ դարձած իրենց համակուրսեցիների մասին: Նա ներկայացնում է նաեւ 90-ական թվականներին «սեռիների» , «չոռնիների» եւ «կռասնիների», իր կնոջ, դուստրերի , «ղայդին» փեսաների ու թոռնիկների մասին:

Պարոն Երիցյան, ծնողներից ստացած ո՞ր դասն է Ձեզ կյանքում արտակարգ իրավիճակներից փրկել: Ինչպիսի՞ ընտանիքում եք մեծացել, ինչպիսի՞ մանկություն եք ունեցել, բակում, մանկապարտեզում, դպրոցում ինչպես եք դրսեւորվել: Ինքներդ արտակարգ իրավիճակներ երբեւէ ստեղծե՞լ եք, թե՝ ոչ:

Ծնվել եմ Երեւանում, վեց ամսական եմ եղել, երբ հայրս մահացել է եւ ինձ տատիկս է մեծացրել: Այնքան էլ խելոք չեմ եղել. դեռ 8 տարեկան էի, երբ մեր շենքի բնակիչներից Գագիկ Դաբաղյանը ձյուդոյի խումբ ձեւավորեց եւ ինձ էլ ընդգրկեց այդ խմբում: Բոլորիս հավաքեց եւ տարավ «Դինամո»: Այնտեղ սկսեցի իմ սպորտային գործունեությունը, սպորտի վարպետի, Հայաստանի չեմպիոնի կոչում ստացա: Ընդհանուր առմամբ՝ իմ ամբողջ մանկությունը անցկացրել եմ սպորտի, երաժշտության ուղեկցությամբ, բայց այնպես չէր, որ բակում, դպրոցում կռիվների չէի մասնակցում: Բակից մնացած շատ սպիներ ունեմ:

Մեր բակում Հովիկ անունով մի տղա կար , որ հենց կռիվ էինք անում, քարը վերցնում էր եւ մեկի գլուխը ջարդում: Եղել է մերն էլ է ջարդել, մենք էլ ենք ջարդել: Մեր` 3-րդ մասի, Շենգավիթի բակը մի քիչ այլ է եղել: Շենգավիթը մի քիչ սպեցիֆիկ տարածք էր եւ այնտեղ կային եւ թմրամոլներ, եւ քրեական պատասխանատվության ենթարկված բնակիչներ: Բայց տատիկս ինձ իր խստությամբ հետ է պահել ավելորդություններից: Բացի այդ, ինձ սպորտն է փրկել, որ ես ոչ ծխեցի, ոչ խմեցի եւ նման միջավայրում մեծանալով գերազանց եմ սովորել:

Տատս իր խստությամբ եւ խորհուրդներով ինձ շատ արտակարգ իրավիճակներից է փրկել: Ես սովորում էի Ռուսաստանում, երբ նա մահացավ: Տատս ասում էր, եթե ծխելուց տեսնեմ՝ գլուխդ կջարդեմ : Մենք 4-րդ հարկի 1 սենյականոց բնակարանում էինք ապրում եւ վախից ինձ մոտ համոզում էր առաջացրել, որ կարող ա իսկապես տատս ինձ պատշգամբից դուրս շպրտի, եթե ծխելիս բռնացնի:

Այսինքն` շփվել եք նաեւ թմրամոլների եւ հանցագործների հետ: Երբեւէ նրանցից կյանքի խորհուրդներ ստացե՞լ եք, որոնք կիրառել եք կյանքում:

Դե իրենք տարիքով մեծ էին, բայց իսկապես իրենցից շատ բան ենք սովորել: Այդ նույն հանցագործներն ու թմրամոլները մեզ հորդորում էին, որ հանկարծ թմրամոլ եւ հանցագործ չդառնանք: Բայց իմ մեջ հիմնականում ձյուդոն կամքի ուժ ձեւավորեց. դա այն մարզաձեւն է, որ պետք է կամքի ուժ ունենաս, որովհետեւ այդ սպորտում քեզ խեղդում են, ջարդում եւ պետք է կարողանաս պաշտպանվել: Իսկ երբ ուժեղանում ես, փորձում ես այդ ուժը չկիրառել թույլերի վրա: Դա մտածելակերպն էլ է փոխում:

Սովորել եք նաեւ Վոլգոգրադում: Եղե՞լ են իրավիճակներ, որ ցանկանաք այնտեղից հարսնացու բերել Հայաստան: Շատերը պահում են նաեւ այդ տարիների փոքրիկ ծոցատետրերը, որտեղ իրենց մոտ ուսանողական ընկերների հասցեներն են նշված: Այս տարիների ընթացքում, երբեւէ փորձել եք գտնել ձեր ուսանողական ընկերներին, ձեզանից բարձր պաշտոններ զբաղեցնող համակուրսեցիներ կան, թե ոչ:

Ես սովորել եմ Կալինինգրադում՝ Քյոնինքսբերգում: Դա քրեական հետախուզության դպրոցն էր, որը գերազանցությամբ ավարտեցի եւ միանգամից ընդունվեցի Վոլգոգրադի ակադեմիա: Դրանից հետո այստեղ պաշտպանել եմ իմ թեկնածուական թեզը ԵՊՀ-ում, որը վերաբերում էր մարդու հիմնական իրավունքներին եւ ՀՀ-ի օրենսդրությանը: Դրանից հետո իմ դոկտորական թեզն եմ պաշտպանել Մոսկվայում: Սովորել եմ Մոսկվայի դոկտորանտուրայում, որը Ռուսաստանի ակադեմիայինն էր` նախագահին կից: Հենց այնտեղ երկու գրքի հեղինակ եմ դարձել, իսկ մյուս 10 գրքերը լույս են տեսել Հայաստանում:

Ինչ վերաբերում է հարսնացուին, ապա ուսանողական տարիներին ես շատ եմ կարդացել, սիրել եմ սովորել եւ մյուս զբաղմունքների համար ժամանակը շատ քիչ էր մնում: Ուսանողական տարիներին ղեկավարում էի նաեւ էստրադային անսամբլը եւ սպորտի խումբը: Կյանքս լի էր դժվարություններով եւ հաճելի պահերով:

Իմ ուսանողական ընկերները տարբեր երկրներից էին, բայց չեմ հիշում, որ մեկը ինձնից բարձր պաշտոն զբաղեցնի: Կարծում եմ, երեւի թե ամենաբարձր պաշտոնին ես եմ հասել իմ ուսանողական ընկերներից: Օրինակ, որ գնում եմ Ղազախստան կամ մեկ այլ տեղ, միանգամից իմ գործընկերներին եմ փնտրում եւ գտնում, որ տեսնեմ ով ինչով է զբաղվում: Դա հետաքրքիր է: Եղել է, որ իրար հետ սոված ենք մնացել, միասին չարություններ ենք արել:

Հիշողություններն ամենալավ բանն է, հետեւաբար փորձում ես շարունակություն տալ: Տեսնում ես մեկը լավ է ապրում, մեկը ինչ-որ տեղ իրեն տվել է խմիչքին, մյուսը արդեն համակարգից դուրս է եկել եւ մեծահարուստ է դարձել, մեկ ուրիշը տվյալ պետության քրեական հետախուզության պետն է: Հիշում եմ նաեւ, որ Կալինինգրադում ուսումս ավարտելուց հետո զեկուցագիր գրեցի, որ գնայի Աֆղանստան ծառայելու: Այն ժամանակ ոստիկանների շրջանում այնտեղ ծառայելը մոդայիկ էր: Ինձ հրավիրեցին Մոսկվա, որտեղ մի տարիքով գեներալ ասաց» Տղա ջան, ես դեմ եմ, որ դու գնաս, որովհետեւ քեզ հենց 1-ին օրն էլ կսպանեն», պատճառաբանելով, որ այնտեղ պետք է զինվորականներ լինեն, ոչ թե ոստիկաններ եւ ինձ նորից հետ ուղարկեցին Հայաստան՝ աշխատելու:

Քանի՞ ֆոտոալբոմ է մնացել ձեր ծառայությունից: Բանակից մնացած սպիներ, դաջվածքներ ունե՞ք, թե՝ ոչ:

Շատ անգամ ինձ դասում են բանակում չծառայած նախարարների շարքում. դա լրագրողական փորձի պակասից է գալիս, որովհետեւ , եթե ես աշխատել եմ ոստիկանական համակարգում, նշանակում է բանակում ծառայել եմ: Ես բանակում մի քանի տեղ եմ ծառայել, որովհետեւ դեսանտային բրիգադում էի ընդգրկված: Բանակում ես ավտոմատից վիրավորվել եմ, բայց դաջվածքներ չունեմ: Ես էլ «դեմբելսկի» ալբոմներ ունեմ, բայց հաճախ չեմ աչքի անցկացնում: Հիմա է, որ երիտասարդներն ասում են, ոնց անենք, որ Իջեւան չգնանք Էջմիածին գնանք: Մեր ժամանակ նման բան չկար` գնում նստում էիր համապատասխան տեխնիկական միջոց` ավտոբուս կլիներ, թե գնացք ու գնում էիր չիմանալով, թե ուր: Մեկ էլ գալիս էր այն պահը, երբ անուններ էին կարդում եւ ասում , թե ով ուր է գնում: Իմ ռուսերենը ստուգեցին եւ որպես գրագետի տարան այն «ուչեբկան», որտեղ սերժանտներ էին պատրաստում:

Բանակում ազատ ժամանակ քրեական օրենսգիրք էի ուսումնասիրում, քանի որ արդեն որոշել էի ոստիկան դառնալ, ինչի համար բանակում մեր տղաները միշտ կատակում էին: Ճիշտ է, չէին կարող ինձ ձեռք առնել, որովհետեւ գիտեին, որ գլուխները կջարդեմ: Որպես ընկեր էին կատակում:

Չէի կարող գնալ դատախազություն, այլ մարմիններ, որովհետեւ ծանոթ էր պետք: ստիկանությունում էլ էր ծանոթ պետք, բայց շարքային աշխատելը ինչ-որ տեղ հեշտ էր: Դրա համար ընտրեցի այս մասնագիտությունը: Մինչեւ հիմա էլ սիրում եմ գնալ պայքարել հանցագործների դեմ: Դրա համար էլ ընտրեցի այդ մասնագիտությունը:

Մինչեւ բուն մասնագիտական աշխատանքին անցնելը կհիշե՞ք, թե առաջին անգամ երբ եք գումար վաստակել եւ ինչի վրա եք ծախսել: Կամ ինչպե՞ս եք հարուստ դարձել:

Աշխատել եմ աղի հանքում, որպես հանքափոր: 1.5 տարի հետո ուղեգիր եմ ստացել եւ գնացել ոստիկանություն: Իսկ առաջին աշխատավարձը տվել եմ տատիկիս: Ոստիկանությունում շարքային միլիցիոների աշխատանքով սկսեցի: Այն ժամանակ շատ դժվար էր միլիցիա աշխատելը, պետք է ծանոթներ ունենայիր: Բայց ես իմ գիտելիքներով ընդունվեցի եւ աստիճանաբար բարձրացա:

Ինչ վերաբերում է հարուստ լինելուն՝ Ես քչով բավարարվող եմ: Երբեք չեմ մտածել, որ շատ փող ունենամ: Հիմա այն շատ փողատերերին, որ նայում եմ զարմանում եմ, թե շատ փողն ինչ են անում: Գնեց տուն, մեքենա, կարողացավ ընտանիքի հետ ամեն տարի գնալ հանգստանալու, էլ ավել գումարը ինչ է անում: Դրանից ավել փողը բեռ է: Սկսում են մտածել, որ դիմացինը ավելին ունի` քան իրենք, ու այդ միտքը նրանց հանգիստ չի տալիս: Դրանց ես ասում եմ «բարձի մեջ փող պահող մարդիկ»: Հետագայում իրենց երեխաներն էլ շնորհակալ չեն լինելու, մտածելու են ծնողները կարող էին ավելի շատ թողնել: Հետեւաբար` պետք է քչով բավարարվել եւ աշխատանքով, մարդ տեսակով գնալ առաջ: Ես իմ աշխատասիրության եւ աշխատանքի շնորհիվ առաջ գնացի: Իմ գրքերը բոլոր խանութներում վաճառվում են, բացի այդ կինս էլ է աշխատում : Հաճախ Մոսկվայում եմ դասախոսություն կարդում:

Նախկինում ոստիկանին միլիցիա էին ասում, ինչը շատերը հաճախ դիմացինին վիրավորելիս էին օգտագործում: Հետաքրքիր եւ միեւնույն ժամանակ դժվար ընկալվող մասնագիտություն եք ունեցել: Այդ մասնագիտությունը Ձեզ կյանքում օգնե՞լ է, թե՞ խանգարել:

Ես միշտ ասել եմ, որ ոստիկան եմ եղել ու հպարտ եմ, որ աճել եմ շարքայինից հասնելով գեներալի: Այսօր նույնպես հոգով-սրտով ոստիկան եմ: Ոստիկան ասվածը օրենքի մարդն է, որ կանգնած է քաղաքացու կողքին: Հիմա ես Հայաստանի համար մեկ փրկարարն եմ եւ հպարտ եմ, որ փրկարար եմ: Ոստիկանի աշխատանքը շատ դժվար եւ անշնորհակալ աշխատանք է, որովհետեւ, եթե անգամ հանցագործություն, սպանություն ես բացահայտում այդ սպանողի հետեւում ընտանիք է կանգնած, ընտանիքի կողքին՝ բարեկամներ: Այդ բոլորն ատելությամբ են լցվում քո նկատմամբ: Կապ չունի, թե իրենց հարազատը սպանություն կամ բռնաբարություն է կատարել: Դու արդեն իրենց համար աչքի փուշ ես դառնում: Դրա համար ես ոստիկանի աշխատանքը միշտ գնահատել եւ գնահատելու եմ:

Իսկ այսօր հասարակությունը տեսնում է, որ ոստիկանական ոլորտում բարեփոխումներ կան, ոստիկանը ձգտում է լինել ժողովրդի կողքին: Բայց միշտ էլ ժողովրդի որոշ մասը մտածելու է, որ էս մարդն իմ տունը քանդեց եւ այլն: Բայց սա զուտ նրա համար է, որ ինքը պայքարում է, որ հանցագործություն չլինի եւ հանցագործություն կատարողները պատժվեն: Ոստիկանի մասնագիտությունը ինձ շատ է օգնել: Ես այնտեղ ձեռք եմ բերել աշխատանքային փորձ: Մինչեւ ոստիկանության պետի առաջին տեղակալ աճել եմ: Դա նշանակում է, որ աշխատել եմ ազգաբնակչության, մարդկանց հետ: Համակարգում ամենադժվարը պրոֆեսիոնալ դեֆորմացիա չստանալն է: Այսինքն` հանցագործների հետ շատ շփվելով, դու էլ քո մտածելակերպը չփոխես: Դրանում ինձ օգնել է իմ դասախոսությունը, սպորտը եւ երաժշտությունը: Դրանք ինչ-որ մի տեղ ինձ փրկել են: Իզուր չէ, որ ինձ շատ հոգեհարազատ է «Господа офицеры» երգը, որովհետեւ ես երկար տարիներ աշխատել եմ որպես սպա եւ սպայի պատիվն իմ համար ամենաբարձրն է: Երբ ինձ սպայի ուսադիիրները հանձնեցին Կալինինգրադում, այդ օրվանից ես երդվեցի, որ սպայի պատիվը պետք է բարձր պահեմ:

Կհիշե՞ք Ձեր սկզբի բացահայտած գործերից մեկը, որի համար նույնիսկ սպառնալիքներ եք ստացել:

90-ական թվականներին «սեռի», «չոռնի» եւ «կռասնի» բանդաներ կային: Կարելի է էպոպեա գրել, թե ինչքան հանցագործություններ ենք բացահայտել: Այն ժամանակ սպառնալիք չէին հնչեցնում, միանգամից կրակում էին քեզ վրա: Կրակոցներ շատ են եղել մեզ վրա, մենք էլ նրանց վրա: Իսկ պատերազմի տարիներին մենք էլ գնացինք կռվելու: Սակայն անբարոյական եմ համարում ամեն անգամ թմբկահարել, թե ես կռվող եմ:

Իսկ ինչպե՞ս քաղաքում ճանաչում ստացաք:

Երեւի իմ գժությամբ: Ես որոշում կայացնող եմ. կոնկրետ որոշում եմ կայացնում: Դա կլինի անդունդ, թե վերելք ես որոշում եմ կայացնում: Թե բակում, թե բանակում, թե ուսանողական տարիներին ես որոշում եմ կայացրել ու առաջ գնացել: Իմ հետեւից միշտ եկել են: Դրա համար էլ, երեւի, ինչ-որ տեղ իմ առաջ գնալն ստացվել է: Իսկ անունս հնչեղություն է ստացել կամաց -կամաց: Դեռ օպերլիազոր ժամանակ շատ դեպքեր ենք բացահայտել, որոնք հնչեղություն են ստացել: Ճանաչումը միանգամից չի կարող գալ:

Ամենակարեւորը՝ հանցագործներն ինձ հարգել են: Չի եղել մի դեպք, որ ես որեւէ մեկի գլխին սարքեմ: Այն ժամանակ մոդայիկ էր, չէ՞, որ ասում էին պլան, զենք դրեցին գրպանը: Ես չեմ արել: Դրա համար հանցագործ աշխարհն ինձ հարգել է: Ինքը գիտի, որ ինքը հանցագործ է կատարել է, ինչի համար ես ոստիկան լինելով իրեն ձերբակալում եմ, ֆսյո:

Այսինքն` Դուք հանցագործ աշխարհին չեք հարգել, բայց հասել եք նրան, որ հանցագործ աշխարհը Ձեզ հարգել է, հա՞:

Միանշանակ: Որպես մարդ հարգում ես իրենց: Չի կարելի անձը վիրավորել: Ես երբեք անձը չեմ վիրավորել, բայց ես իրենց չեմ հարգել, չեմ էլ հարգում: Երբ տեսնում են, որ այսօր օրենքը դու ես, չի կարելի հայհոյանքներ տալ, որ մարդու մեջ տպավորվի: Երբ մայր ես հայհոյում կամ չգիտեմ ինչ, կարող է մարդու մեջ նստվածք տա ու որոշ ժամանակ անց վրեժխնդրության պատճառ դառնա:

Դեռ 80-ականներին կազմակերպված հանցավորության դեմ պայքարի գլխավոր վարչության պետ եք եղել: Այն տարիներին «օրենքով գողերն» ավելի լայն հնարավորություններ ունեին, ավելի ազատ էին, քան այսօր: Ինչպե՞ս էիք պայքարում «օրենքով գողերի», «քերոբների» եւ «քրեական հեղինակությունների» դեմ: Ի՞նչ ռազբոյներ կհիշեք: Եվ ձեր աշխատանքի ընթացքում ձեզ հաջողվեց նրանց չգրված օրենքը բերել օրենքի դաշտ, թե ոչ: Կամ ինչու են նրանց օրենքով գող ասում:

Ի սկզբանե զզվել եւ զզվում եմ «քրեական հեղինակություններից» ու «օրենքով գողերից»: Զըզ-վու-մեմ: Ընդգծված եմ զզվում, որովհետեւ հանցագործ են, իսկ ես ոստիկան: Մենք տարբեր բեւեռներ են եւ ես իրենց երբեք չեմ սիրել:

«Օրենքով գող» հասկացությունն իր պատճառները ունի: Սովետի սկզբնական ժամանակ, երբ նրանց որպես գող բերման էին ենթարկում, հանցագործի վերաբերյալ փաստաթուղթը, երբ լրացնում էին, իրենց հարցնում էին, թե որտեղ են աշխատում: Իրենք ասում էին, թե չեն աշխատում: Դրա համար անկետայի մեջ աշխատավայրի տեղը նշվում էր գող: Այսինքն` օրենքը նրան ճանաչում էր որպես գող: Այդտեղից էլ գալիս է «օրենքով գող» հասկացողությունը: Ստացվում է օրենքն է սահմանել, որ ինքը գող է: Աշխատանքի վայրը՝ գող: Մենք իրենց դեմ շատ-շատ անգամ ենք պայքարել, ձերբակալել եւ քրեական պատասխանատվության ենթարկել:

Հայտնի գողերից ում դեմ եք պայքարել:

Կարծում եմ, որ եթե անուն տամ, դա կլինի իրենց ռեկլամը: Իսկ ովքեր քրեական պատասխանատվության են ենթարկվել, ուրեմն արժանի են եղել: Այնպես չէ, որ «օրենքով գողերն» են դուրս գալիս մենամարտի, իրենք տակից են աշխատում, իսկ մենամարտողներն ուրիշներն են: Այն տարիների հայտնի «օրենքով գողերից» շատերը մահացել են, սպանվել կամ այստեղ չեն գտնվում: Ընդհանուր առմամբ՝ գողերը 2 մասի են բաժանվում` եզդիների եւ վրացիների թեւերի: Հայերը դրանց մեջ են մտնում: Առանձին հայերի թեւ չկա: Ես սովետի թեւերի մասին եմ ասում: Իրենց մասին շատ խոսելը սխալ է:

Ինչպես հասկացա, հայերը ուժեղ չեն եղել, թե՞ ոստիկանությանը հաջողվել է թուլացնել նրանց:

Մեզ հիմնականում հաջողվեց երկար տարիներ պահել, որ նոր գողեր ի հայտ չգան, քանի որ եւ հանցագործ են, եւ երբ տեսնում էին, որ տնտեսական որեւէ ոլորտ մի քիչ բաց է, իրենք գլուխները մտցնում էին:

Տարիներ առաջ Ձեր դեմ մահափորձ կատարվեց. Նման գործերը, եթե անգամ պաշտոնապես չեն բացահայտվում, տուժողներն իրենց համար գտնում են մեղավորներին, եւ իրենց ձեւով պատժում: Ձեր գործը չբացահայտվածներից էր, Ձեր կարծիքով, ո՞ւմ էիք խանգարել:

1993-ին ես Քանաքեռում ոստիկանության բաժնի պետ էի: Այդ տարիներին Քանաքեռը շատ դժվար տարածք էր եւ կարգ ու կանոն էինք սահմանում, որը շատ-շատերին դուր չէր գալիս: Այդ ժամանակ ինչ-որ մի ջահել եկել ասում ա. «Պետք է խելոք մնաք»: Սակայն մենք շարունակեցինք կիրառել այն ժամանակվա ձեւերն ու մեթոդները, որ կարգ ու կանոն լինի: Դրա համար էլ եղան այդ կրակոցները: Կարծում եմ, ով կրակել է, երեւի Աստված արդեն պատժած կլինի: 3-4 հոգի էին, որոնցից մեկն էր մահափորձի հեղինակը, սակայն հիմա կենդանի չեն: Իրենք էլ էին հանցագործ աշխարհի ներկայացուցիչներ:

Բացի այդ, այդ տարիներին, որ կռվողները եկել էին մոդայիկ էին եւ ոստիկանները չէին կարողանում նրանց դեմ պայքարել, հետո մենք էլ գնացինք կռվելու` տեսան մենք ով ենք ու եկանք հավասար դաշտ: Այսինքն` հանցագործ աշխարհն ուզում էր իրեն ցույց տալ, բայց մենք ցույց տվեցինք, որ մենք ենք տերը եւ կարողացանք մեր «ես»-ը պահել ու կարգ ու կանոն սահմանել: Ես հպարտանում եմ: Դա ոչ միայն ես, այլ ամբողջ համակարգը արեց, որովհետեւ սիրել ու սիրում ենք մեր երկիրը:

Շատերն ընկերությունը շահի համար են ծառայեցնում: Երբեւէ օգտագործելով Ձեր պաշտոնական դիրքը, փորձե՞լ են Ձեր հնարավորություններն օգտագործել: Կամ կհիշե՞ք մի դեպք, որ փորձել են կաշառքով, ծանոթով Ձեզ մոտ հարց լուծել, կաշառք առաջարկել:

Իհարկե, եղել է. ինձ բերել եւ 200 հազար դոլար կաշառք են առաջարկել, որ մեկին բաց թողնեինք: Կաշառքը բերեցին իմ կաբինետ: Մենք մեծ միջոցառում կազմակերպեցինք, իսկ միջնորդը, ով գումարը բերել էր, ձերբակալեցինք: Եղել է նաեւ, որ 150 հազար դոլար դասախոսների կաշառք բերեցին: Այդ գումարը պետականացվեց դատարանի կողմից: Զանգեր, միջնորդություններ էլ են լինում: Փոքր երկիր ենք, չի կարելի ասել, որ չկա ընկերություն, բարեկամություն, բայց մեկ երկու զանգից հետո, որ դու իրենց կուլտուրական բացատրում ես, որ դա քրեական գործի շրջանակներում է, իրենք հասկանում են: Սկսում են հասկանալ, կաշառք ում կարելի է տալ եւ ում՝ չտալ: Կամ զանգում են, թե. «Ախպեր, սենց-նենց արա, կգան շնորհակալություն կհայտնեն»: Բացատրում ես, ասում. «Ախպեր ջան, չի լինի ըտենց բան»:

Ինչպե՞ս հանդիպեցիք Ձեր կնոջը: Մեր անկեղծ զրուցակիցներից մեկը պատմել էր, որ ամուսնացել է իր եղբոր քրոջ հետ կամ, երբ տարել են իրենց ապագա կնոջը ծնողների հետ ծանոթացնելու պարզվել է, որ ազգականներ են: Դուք այդ շարքը ի՞նչ հետաքրքիր պատմությամբ կավելացնենք:

Իմ կինն էլ իմ ընկերոջ քույրն է: Ավելին` ընկերս 6 ամիս հետս չի խոսել: Մտածել է, թե վատ մտքով եմ իրենց տուն գնացել: Որ գնում էի ընկերոջս տուն, զգում էի, որ սիրունիկ լավ, խելոք, խելացի աղջիկ է եւ ես այսօր ոչ միայն չեմ փոշմանել, որ ինքն իմ տիկինն է, այլեւ շնորհակալ եմ Աստծուն դրա համար: Միակ խոչընդոտն այն էր, որ կնոջս եղբայրն անկապ հետս խռովել էր, բայց զոքանչս եւ ողորմածիկ աներս իմ կողքին էին: Իրենք ինձ սիրել եւ սիրում են: Կարող ա ինչ-որ տեղ Լյովան էլ էր ճիշտ, որ մտածում էր, թե առաջինն ինքը պետք է իմանար, որ թույլ տար: Բայց առաջինը կինս իմացավ:

Ամենակարեւորը ղեկավարի համար ընտանիքն է, որ թիկունքիդ հետեւում ամրություն զգաս: Գիտես, որ ընտանիքդ սիրում ես, երեխաներիդ սիրում ես ու չես մտածում, որ ընտանիքդ քո բացակայությամբ մի սխալ բան կանի: Այսինքն` դու քո ամբողջ աշխատանքն ուղղում ես մի ուղղությամբ:

Շատ հայերի համար որդի ունենալը կյանքի նպատակ է: Դուք երկու աղջիկ ունեք: Համակերպվե՞լ եք այդ մտքի հետ, թե՞ ծանր չեք էլ տարել: Ձեր դուստրերը ինչո՞վ են զբաղվում: Հաշվի առնելով Ձեր մասնագիտությունը, խի՞ստ հայր եք եղել Ձեր աղջիկների համար, թե՝ ոչ:

Ես միշտ էլ ուրախացել եմ իմ աղջիկներով: Ես խիստ հայր չեմ, իրենց մայրն է շատ խիստ: Ավելի շատ նրա դաստիրակությունն է, որ այսպիսի լավ երեխաներ ունենք: Յուրաքանչյուրը 5-6 լեզվի է տիրապետում: Մի աղջիկս զույգ տղա ունեցավ: Իսկ մյուսը՝ մեկ տղա ունի: Արդեն 3 թոռ ունեմ: Զույգ թոռնիկներից մեկին իմ անունն են դրել, մյուսին՝ պապիկի կողմի` Գոռ: Իսկ մյուս աղջկաս տղայի անունը՝ Արմեն, որովհետեւ այդ խնամուս անունն էլ է Արմեն: Մի փեսաս աշխատում է 6-րդ գլխավոր վարչությունում, իսկ մյուսը՝ Ազգային Անվտանգությունում:

Իսկ մինչեւ Ձեր աղջիկներին ամուսնացնելը Ձեր ոստիկանական կապերն օգտագործեցի՞ք հասկանալու համար, թե ովքեր են ձեր աղջիկների ձեռքը խնդրում: Դուք ի՞նչ արտակարգ խորհուրդներ եք տալիս ձեր զավակներին, թոռնիկներին:

Ես ասեմ՝ «ոչ», բայց դուք ինքներդ հասկացեք: Իմ բալիկներին ես ասում եմ, որ իրենց մոր նման պետք է թիկունք լինեն իրենց ամուսիններին: Հիմա ամուսինները ուշ են գնում, գիշերը չեն գալիս, իրենք պետք է հասկանան, որովհետեւ իրենք դա տեսել են: Իմ երեխաները տեսել են իմ կյանքը, իրենց մոր ըմբռնումը եւ իրենք շատ թեթեւ են դա տանում:

Փառք Աստծո ես իմ փեսաներից էլ եմ գոհ, շատ կարգին, ղայդին փեսաներ են: Երեւանում ծնված մեծացած: Երես առած բալիկներ չեն: Իրենց ընտանիքին նվիրված են:

Դուք այն քիչ թվով գործիչներից եք, որոնք, ոչ թե կուսակցությունով են ներկայանում, այլ իրենցով են կուսակցությունը ներկայացնում: Կյանքում ի՞նչ կարգախոսով եք առաջ շարժվում:

Ես կուսակցության մի մասնիկն եմ եւ իմ առջեւ դրված խնդիրները կատարում եմ: Իմ կարգախոսն է, որ միշտ պետք է կանգնած լինես ժողովրդի կողքին՝ թե կյանքում, թե պաշտոնում: Շատ հաճախ 911-ի համար ասում են ինչն է պատճառը, որ այդքան բենզին եք ծախսում, էս էք անում, էն եք անում: Ես ասում եմ, որ Հայաստանում պետք է մի բարի ծառայություն լինի, որ մարդու մատը փուշ մտնելիս արձագանքի: Դրա համար 911-ը ոնց որ իմ 3-րդ երեխան է, որը կարողացել եմ կյանքի կոչել: Հիմա ես ինչ մտածում եմ, անում եմ 911-ի միջոցով:

Եթե մեկ կորսված հնարավորություն հետ բերելու տարբերակ լիներ, ո՞ր շանսը ձեռքից բաց չէիք թողնի:

(Լռում է): Ընդհանուր առմամբ՝ դժվար է պատասխանել: Համարյա բոլոր բնագավառներում հասել եմ նրան, որ ամենաբարձր կետն է: Բայց երաժշտության, սպորտի եւ գիտության բնագավառում կարելի էր ավելի մեծ բարձունքների հասնել:

Իսկ ինչպե՞ս է ձեզ հաջողվում լիցքաթափվել:

Ես դահուկային սպորտի ֆեդերացիայի նախագահն եմ: Ամբողջ ձմեռ դահուկ եմ քշում եւ լեռնադահուկորդ եմ ինձ համարում: Իսկ ամռանը դայվինգով եմ զբաղվում, շատ եմ սիրում լողալ: Շարունակում եմ զբաղվել նաեւ ձյուդոյով եւ երաժշտությամբ: Ես չէի սպասում, բայց կամաց-կամաց զգում եմ, որ կլասիկա եմ սիրում: Կարող է նստեմ եւ ժամերով Շոպենի 7-րդ սինֆոնիան լսեմ: Բայց մեր էստրադայի աստղերին էլ եմ լսում Անդրե, Ֆորշ եւ այլն: Շատ շուտով մեր էստրադային երգիչ-երգչուհիներից շատերին կընդգրկենք մեր արտակարգ իրավիճակների նախարարության շարքերը, որ ունենք մեր էստրադային խումբը, բայց ես ասել եմ , որ ազատ ժամերին պետք է գնան փրկարարական աշխատանքներով զբաղվեն: Եթե դա կանեն, ուրեմն կստեղծենք նաեւ մեր էստրադային խումբը:

Շնորհակալ եմ ԱԻՆ-ի նոր շենքում հաճելի եւ ներկայանալի էքսկուրսի համար, ինչպես նաեւ, որ համաձայնեցիք ձեր հիշողությունները կիսել մեզ հետ:  Ցանկանում եմ, որ Դուք Ձեր արդար աշխատանքով կարողանանք միլիոնատեր դառնալ: 

Զրուցեց Տաթեւ Մեսրոպյանը