Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի կողմից պարբերաբար հրապարակվող բնակարանների գների շարժընթացն արդեն վաղուց դադարել է զարմացնել մեր քաղաքացիներին: Ըստ էության, յուրաքանչյուր ամիս աննշան աճով նույն թվերն են շրջանառվում: Սա հատկապես նկատելի է մայրաքաղաքում:
Հաշվետու սեպտեմբերին տարեկան կտրվածքով գների «ամենաբարձր» հավելաճը գրանցվել է Նուբարաշեն ծայրամասում (2,3%-ով), դրան հետեւել է Էրեբունի շրջանը (խորհրդանշական 0,8%-ով) եւ այպես շարունակ: Մայրաքաղաքի «ամենաթանկ» շրջաններում՝ Կենտրոն եւ Արաբկիր, բնակարանների միջին գները մնացել են անցած տարվա սեպտեմբերի մակարդակում: Այսինքն, դինամիկ ցուցանիշի հավելաճում, ինչպես ես բնակարաների գներում բացարձակ զրո է:
Սեպտեմբերի արդյունքներով, կոմիտեն միանգամից երեք զեկույց է պատրաստել. հաշվետու ամսվա, երրորդ եռամսյակի եւ հունվարից-սեպտեմբերի ամիսների: Վերջին երկու զեկույցներում բերվում են Երեւանի բնակարանների միջին գները: Դժվար չէ հասկանալ, որ այդ ցուցանիշն իրենից ներկայացնում է պարզ միջին թվաբանական Այսինքն գները մայրաքաղաքի բնակարանների առուվաճառքի ընդանուր պայմանագրերի թվաքանակում չեն հաշվարկվում վարչական շրջանների տեսակարար կշիռներով:
Հասկանալի է, որ միջին գնի սահմանման տվյալ մեթոդը զգալիորեն խեղաթյուրում է իրական պատկերը: Օրինակ, մայրաքաղաքի էլիտար կենտրոնը բնակարանների ֆոնդով մոտ 22 անգամ գերազանցում է նշված ծայրամասին: Ինչպես եւ կարելի էր ենթադրել, բնակարանների առքուվաճառքի պայմանագրերի թվով գրեթե նույն հարաբերակցությունն է:
Սակայն այդ շրջանները միջին ցուցանիշի հաշվարկների ժամանակ հանդես են գալիս հավասար կշռիներով: Միեւնույն ժամանակ, Կենտրոն շրջանի բնակարանները միջինում 2,7 անգամ ավելի թանկ են Նուբարաշենի բնակարաններից:
Պաշտոնական տվյալներով՝ Երեւանում բնակարանների միջին շուկայական գինը կազմում է մոտ 273 հազար դրամ՝ մեկ քմ-ի համար: Եթե հաշվարկենք միջին ցուցանիշը՝ օգտագործելով բոլոր շրջանների տեսակարար կշիռը, ապա գինը կբարձրանա 293 հազար դրամի: Տարբերությունը մոտ 20 հազար դրամ է:
Կարելի՞ է դա համարել աննշան սխալ: Դժվար թե, քանի որ Երեւանի համար ստանդարտ բնակարանների դեպքում (63 քմ տարածքով) այդ տարբերությունը հասնում է մինչեւ 1,2 մլն դրամի: Ընդգծենք, որ այս հաշվարկը կատարվել է պաշտոնական ցուցանիշների հիման վրա: Իրական միջին արժեքը հաշվարկելու համար անհրաժեշտ են իրական գները: