Հարյուրավոր սիրիահայեր, որոնց հաջողվել է փախչել այդ երկրից, Երեւանում հավաքվել են՝ նշելու Հալեպի հայկական դպրոցի 60-ամյակը: Այս մասին սիրիահայերին նվիրված իր հոդվածում գրել է «Los Angeles Times»-ի թղթակից Գլեն Ջոնսոնը:
«Հայկական դպրոցը հնարավորություն է ընձեռում պահպանել հայկական ինքնությունը»,- ասել է հավաքի մասնակիցներից մեկը: Ջոնսոնը գրել է, որ այստեղ հավաքվածները լքել են իրենց տները, բիզնեսը, դպրոցներն ու ֆերմաները եւ փոխադրվել Հայաստան: Շատերը 1915-1918 թվականների Ցեղասպանությունից մազապուրծ հայերի սերունդներն են: «Մենք սերունդներն ենք նրանց, ովքեր փրկվել են Ցեղասպանությունից: Վախենում եմ, որ պատմությունը նորից է կրկնվում»,- ասել է Լենա Հալաջյանը:
Փախստականներից ոմանք զինյալների հարձակմանն են ենթարկվել: Գրիգորը ցույց է տվել թիկունքի խորը սպին: 2013 թվականի ամռանը «Ջեբհաթ ան-Նուսրա» խմբավորման զինյալները Սիրիայի հյուսիս-արեւելքում նրան առեւանգել են ավտոբուսից: Մի քանի ժամ անց նա կարողացել է փախչել եւ հասնել մինչեւ մաքսակետ: «Երբ իմացան, որ ես հայ եմ, ինձ ձեռնաշղթաներ հագցրեցին եւ կապեցին աչքերս: Հետո ինձ ծեծեցին եւ այրվածքներ հասցրեցին»,- պատմել է Գրիգորը:
Այլ սիրիահայերի էլ առեւանգել են այն բանի համար, որ հարուստ են համարվել, ոմանք էլ փոխհրաձգության զոհ են դարձել: «Սիրիահայերի մեծ մասը խոսում է արաբերեն եւ հայերեն, ինչը նրանց օգնել է ավելի արագ ինտեգրվել Երեւանում»,- գրել է Ջոնսոնը:
Նա հիշեցրել է, որ անցյալ տարվա սեպտեմբերին «Իսլամական պետության» զինյալները գնդակոծել են Դեյր Զորի հայկական եկեղեցին եւ հուշարձանը: «Հուշարձանը կենդանի վկայությունն էր այն ամենի, ինչ տեղի է ունեցել հայերի հետ: Նրանք ցանկանում են ջնջել պատմությունը»,- կարծում է Լենա Հալաջյանը:
«Մինչ ամբողջ աշխարհում հայերը պատրաստվում են ապրիլին հիշատակել Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցը, սիրիական զինյալներին Թուրքիայի աջակցությունը նույնպես հայերի զայրույթն է առաջացնում: Անցյալ տարվա մարտին ծայրահեղականները Սիրիայի հայաբնակ Քեսաբ քաղաք էին ներթափանցել Թուրքիայի սահմանից: Քաղաքի բնակչության մեծ մասը փախավ դեպի հարավ: Քեսաբը հայերի շրջանում հայտնի է որպես 100 տարի առաջ Թուրքիայից փախուստի դիմածների ապաստան»,- հավելել է հեղինակը: