NEWS.am-ը զգալի կրճատումներով ընթերցողների ուշադրությանն է ներկայացնում ֆրանսիական «Libération» թերթի գլխավոր խմբագիր Մարկ Սեմոյի հոդվածը.
Դա 20-րդ դարի առաջին ցեղասպանությունն էր, եւ պատմաբանները ներկայումս գրեթե միաձայն այն ցեղասպանություն են ճանաչում: 1915-1917թթ. Օսմանյան կայսրությունում հայերի զանգվածային սպանությունների ու արտաքսման հետեւանքով 1,5 մլն մարդ է զոհվել: Նրանց սերունդների՝ նախնիների վերապրածը տեղի ունեցածի ողջ ծանրությամբ կոչելու եւ ճանաչվելու պայքարը շարունակվում է:
Ինչո՞ւ են թուրքական իշխանությունները ժխտում: Նրանք մերժում են «ցեղասպանություն» բառն այն ամոթալի մեղադրանքի պատճառով, որը ուղղակիորեն հիշեցնում է նացիզմի մասին, եւ ժխտում են, որ եղել է ոչնչացման մտադրություն: Սակայն հիմա, այս կամ այն չափով պաշտոնական դիսկուրսը ենթադրում է հարյուր հազարավոր մարդկանց մահվան իրողությունը: «Ցեղասպանությունը ճանաչելը նշանակում է ընդունել, որ ժամանակակից թուրքական պետության հայր-հիմնադիրները հայերի ունեցվածքի բռնագանձման արդյունքում հարստացած հանցագործներ ու կողոպտիչներ էին: Թուրք պաշտոնատար անձանց վերջերս արված հայտարարությունները հիմնականում որոշակի զիջումների ճանապարհով իրենց փրկելու նպատակ էին հետապնդում՝ խուսափելով «ցեղասպանություն» եզրույթից», - նշում է թուրք պատմաբան Թաներ Աքչամը՝ հավելելով, որ հանրապետության առաջին ղեկավարներից շատերը երիտթուրքական շարժման մասնակիցներ են եղել:
Այսօր եթե անգամ Թուրքիան բազմապատկի դիվանագիտական ճնշումը, միեւնույն է իր ժխտողականության մեջ ավելի մեկուսացված է: Այս տարի իշխանությունները որոշեցին մեծ հանդիսությամբ ապրիլի 24-ին տոնել Դարդանելի նեղուցում տեղի ունեցած մարտի հարյուրամյակը, որտեղ օսմանյան զինվորները դիմադրել են ֆրանսիացիներին ու անգլիացիներին: Սակայն հայկական կազմակերպությունները կարող են Ստամբուլում ազատորեն «մեծ աղետի» հիշատակին նվիրված միջոցառումներ իրականացնել:
Հայկական հարցն արդեն մոտ 10 տարի հանրային քննարկումների կենտրոնում է՝ առանց տաբուի: Անցյալում են այն օրերը, երբ «ցեղասպանություն» բառը ենթադրում էր քրեական հետապնդում: Այժմ այն կարելի է լսել հեռուստացույցով, այն հայտնվում է թերթերի առաջին էջերում: Եվրոպական «Էդամ» վերլուծական կենտրոնի կողմից վերջերս անցկացված հարցումը ցույց տվեց, որ թուրք հարվածների միայն 9 տոկոսն է ցանկանում ճանաչել Ցեղասպանությունը: Սակայն 24-ից փոքր տարիքի հարցվածների շրջանում դա ցանկանում է 30%-ը: Այլեւս ոչինչ չի լինի առաջվա պես: