NEWS.am-ը զգալի կրճատումներով ընթերցողի ուշադրությանն է ներկայացնում հոգեբանության պրոֆեսոր Էրվին Ստաուբայի՝ «The Huffington Post»-ում հրապարակված հոդվածը:
Հայոց ցեղասպանությունը սկսվել է 1915 թվականի ապրիլին: Այն, ինչ հանգեցրեց դրան, նման է մյուս ցեղասպանությունների մեկնարկին: Ինչպես եւ այլ ցեղասպանությունների զոհերի դեպքում, հայերն ինչ-որ առումով քավության նոխազ դարձան կենսական խնդիրների պատճառով:
Հայերը փոքրամասնություն էին եւ այլ կրոնի հետեւորդ: Նրանց քրիստոնյաներ էին՝ մահմեդականների շրջանում: Մեծամասնության մշակույթում համարվում էր, որ նրանք ավելի ցածր խավ են: Սակայն նրանք բավական հաջողակ էին Թուրքիայում. լավ գործարարներ էին եւ վարչական պաշտոններ էին զբաղեցնում՝ ցածրից մինչեւ միջին օղակում: Հաջողակ, բայց չգնահատված փոքրամասնությունը յուրահատուկ զայրույթ է առաջացնում, ինչպես հրեաները Գերմանիայում կամ թութսիները՝ Ռուանդայում: Հայերը նյարդայնացնում էին նաեւ այն պատճառով, որ ավելի լավ վերաբերմունք եւ ավելի մեծ ինքնավարություն ցանկանալով՝ մշտապես արեւմտյան գերտերություններին խնդրում էին իրենց օգտին ճնշում գործադրել:
Չնյաած Ցեղասպանությունից եւ կառավարության փոփոխությունից հետո որոշ հանցագործների դեմ դատական գործեր հարուցվեցին, շուտով Թուրքիան փոխեց գիծը: Այն ոչ միայն դադարեց ճանաչել Ցեղասպանությունը, այլեւ սկսեց բոլոր միջոցներն օգտագործել՝ մյուսների կողմից դրա ճանաչումը թույլ չտալու համար: Կառավարությունը գիտնականներին վճարում էր, որպեսզի նրանք այլընտրանքային պատմություն առաջարկեն, իսկ եթե բարեկամ երկիրը մոտ էր Ցեղասպանության ճանաչմանը, Թուրքիան սպառնում էր դադարեցնել հարաբերությունները:
Ժխտողականությունը՝ անկախ ձեւից, վնասակար հետեւանքներ ունի ոչ միայն վերապրածների համար, այլեւ հենց հանցավոր խմբի: Նրանք, ովքեր ժխտում են, որպես կանոն, չափազանց բացասաբար են վերաբերվում իրենց զոհերին, ինչն առանցքային դեր խաղաց բռնության իրագործման հարցում: Նրանք կարող են նաեւ հետեւել գաղափարախոսությանը, որը բռնության դիմելու պատճառներից մեկն էր:
Երբ հանցագործները հասարակության գերակշռող մասն են կազմում, բացասական հայացքները կարող են տարածվել նաեւ այլ փոքրամասնությունների վրա: Թուրքիան, հնարավոր է, բոլորովին այլ վերաբերմունք ունենար իր քրդական փոքրամասնության հանդեպ, եթե ուսումնասիրեր այն պատճառները, որոնք հանգեցրին Հայոց ցեղասպանության:
Ժխտողականությունից առավել տուժում են վերապրածները: Նրանք ճշմարտության, մեղավորների եւ աշխարհի կողմից իրենց տառապանքների ճանաչման կարիք ունեն: Դա կրկնակի հարց է. մի կողմից՝ ժխտողականությունից նրանց ցավն ու ճանաչում ստանալու նրանց ջանքերը Սփյուռքում, օրինակ՝ ԱՄՆ-ում նրանց ստեղծած ուժեղ համայնքների հիմնական տարրերից են: Մյուս կողմից՝ ժխտողականությունը նորից ու նորից նրանց զոհ է դարձնում:
