News
Լրահոս
News
Ուրբաթ
Մարտ 29
Տեսնել լրահոսը

Գիտական աշխատանքներն այնքան թանկ են, որ դրանց համար երբեմն գումար չի կարողանում տրամադրել նույնիսկ Հարվարդի համալսարանը: Վերջերս 15 հազար գիտնականներ միացել են ստորագրահավաքին, որում կոչ է արվում բոյկոտել Elsevier հրատարակությունը, քանի որ այն գիտական աշխատանքները վաճառում է աստղաբաշխական գումարով:

Հրատարակության եկամուտն ավելի քան մեկ միլիարդ դոլար է, մինչդեռ գիտնականներն իրենց աշխատանքների հրապարակումից ոչինչ չեն ստանում: Երբեմն նրանց հասանելի չեն անգամ սեփական աշխատանքները, քանի որ իրենց համալսարանները բաժանորդագրված չեն Elsevier-ին: Որպեսզի Cognition ամսագիրը գիտական աշխատանքը հանրամատչելի տարբերակով հրապարակի, գիտնականը պետք է ավելի քան 2 հազար դոլար վճարի: Միաժամանակ, առանց հեղինակավոր ամսագրերում հրապարակման անհնար է գիտական աշխարհում կարիերա ստեղծել: Արդյունքում փակ շրջան է ստացվում:

Ըստ «Մեդուզա»-ի, գիտնականները ստիպված են լինում տարբեր ուղիներ փնտրել՝ անհրաժեշտ աշխատանքները գտնելու համար: Օրինակ՝ նրանք հատուկ ֆորումներ են ստեղծել, որտեղ գործընկերներին խնդրում են այս կամ այն աշխատանքն իրենց ուղարկել: Նույն նպատակով Twitter-ում նաեւ «մասնագիտական» հեշթեգ է ստեղծվել՝ #icanhazpdf:

Ղազախստանի ազգային տեխնիկական համալսարանն ավարտած Ալեքսանդրա Էլբակյանը նույնպես բախվել է այդ խնդրին՝ չկարողանալով իրեն թույլ տալ թանկարժեք հոդվածներ գնել: Եվ որոշել է պայքարել դրա դեմ: 2011 թվականին Էլբակյանը Sci-Hub կայքն է ստեղծել: Այն հետեւյալ կերպ է գործում. հարցման ժամանակ ստուգվում է, արդյո՞ք անհրաժեշտ գիտական աշխատանքն առկա է մեկ այլ կայքի՝ LibGen-ի տվյալների բազայում: Եթե ոչ, ապա ալգորիթմը տանում է դեպի անհրաժեշտ հրատարկության կամ ամսագրի կայքեր: Դրանց հասանելիությունն ապահովում են այն գիտնականները, որոնց համալսարաները միացած են այս կամ այն տվյալների բազային: Ամեն անգամ առաջին անգամ փնտրվող հոդվածը համալրում է LibGen-ի բազան: Հետագա հարցումների ժամանակ արդեն Sci-Hub-ն այն նշված կայքից է բերում:

2015 թվականի նոյեմբերին Նյու Յորքի դատարանը վճռել է հետ վերցնել sci-hub.org դոմենը: Վերցրել են նաեւ LibGen-ի դոմենը: Elsevier հրատարակությունը դատարանին վստահեցրել է, որ Sci-Hub-ի օգնությամբ ամեն օր իր տվյալների բազայից հազարավոր աշխատանքներ են ներբեռնվում: Ըստ Էլբակյանի, բոլոր հրատարակություններն ու ամսագրերը հաշվի առնելու դեպքում, ընդհանուր առմամբ, խոսքը հարյուր հազարավոր հոդվածների մասին կլինի:

Elsevier-ն իր կորուստները գնահատում է 750-150.000 դոլար՝ յուրաքանչյուր ներբեռնված աշխատանքի համար, այսինքն՝ խոսքը կարող է, ընդհանուր առմամբ, մի քանի միլիարդ դոլարի մասին լինել: Ամեն դեպքում, հավանաբար, ամերիկյան դատարան ոչ ոք չի ներկայանա. Sci-Hub-ի եւ LibGen-ի սերվերները գտնվում են Ռուսաստանում եւ Նիդեռլանդներում, իսկ կայքերն արդեն աշխատում են այլ դոմենով:

Ալեքսանդրա Էլբակյանը տեղեկատվության ազատ տարածման կողմնակից է: Ամերիկյան դատարանին ուղղված նամակում նա քննադատել է Elsevier-ին այն բանի համար, որ այն կորզում է գիտնականների գումարները:

!
Այս նյութը հասանելի է նաև   English and Русский
Տպել
Կարդացեք նաև
Ամբողջը
Fastex-ը շարունակում է Web3 տեղեկատվական հանդիպումների շարքը Հայաստանի բլոկչեյն էմբասիում (ֆոտո)
Հիմնական թեման ապակենտրոնացված հավելվածներն էին (dApps), կրիպտոարժույթները, բլոկչեյն էկոհամակարգն ու դրա հիմքերը..
Թրամփի սոցցանցի գինը աճուրդի առաջին իսկ օրը հասել է 9 մլրդ դոլարի
Սա Թրամփի կողմնակիցների խանդավառության նշան է...
Գիտնականներբ արհեստական բանականության կիրառմամբ բարելավել են գարեջրի համը
արհեստական ​​ բանականությունը կարող է օգնել բացահայտելու մարդու՝ բույրի ընկալման հետ կապված բարդ հարաբերությունները․․․
Bloomberg. Starlink տերմինալները անօրինական կերպով վաճառվում են սև շուկայում
Դրանց մաքսանենգության ձևը, ինչպես նաև Starlink-ի ակնհայտ առկայությունը սև շուկայում ցույց են տալիս, որ...
ITHome. Չինաստանում փորձարկել են 10G արագությամբ ամենաարագ շարժական ինտերնետը
Օգտվելով նման ինտերնետից, կարելի է 8K լուծաչափով, 90 ԳԲ ծավալով երկու ժամանոց ֆիլմը  ներբեռնել ընդամենը 72 վայրկյանում
Իսպանիայի Գերագույն դատարանը դադարեցրել է Telegram-ի գործունեությունը երկրում
Telegram-ը չորրորդ ամենահայտնի մեսենջերն է Իսպանիայում
Ամենաշատ