Առանցքային դրույքաչափի մասին ԱՄՆ Դաշնային պահուստային համակարգի (ԴՊՀ) հերթական որոշման նախաշեմին նավթի համաշխարհային գները սկսել են նվազել: Հիշեցնենք, որ մեկ շաբաթ առաջ նավթի Brent տեսակի գինը հասել էր 52.86 դոլարի՝ մեկ բարելի դիմաց (159 լիտրից քիչ պակաս):
Այս ռեկորդից հետո նավթի գները կրկին սկսեցին նվազել, եւ հունիսի 16-ին Brent-ի միջին գինը կազմեց 47 դոլար՝ մեկ բարելի դիմաց: Նույն օրը ԴՊՀ-ն հայտարարեց բազային դրույքաչափն անփոփոխ թողնելու որոշման մասին (0.25-0.5%): Հաջորդ օրը՝ հունիսի 17-ին, նավթի Brent տեսակի ֆյուչերսները կրկին սկսեցին աճել՝ գերազանցելով 48 դոլարի շեմը:
Նկատենք, որ Brent տեսակի գնից ելնելով են որոշվում արտահանվող նավթի մյուս տեսակների մեծ մասի գները, այդ թվում՝ ռուսական Urals-ի, Siberian Light-ի եւ REBCO-ի: Ավելի մեծ քանակությամբ ծծմբի պարունակության պատճառով Urals-ը որակով զիջում է Brent-ին, ինչը երկու տեսակների գների միջեւ 2 եւ ավելի դոլարի չափով տարբերություն է ենթադրում: Հիշեցնենք, որ Ռուսաստանի բյուջեում Urals-ի գինը հաշվարկված է մեկ բարելը 50 դոլարով:
Վերջին օրերի մեկ այլ իրադարձություն. Ռուսաստանի ԿԲ-ն, ելնելով գնաճում հուսադրող միտումներից, որոշեց առանցքային դրույքաչափը նվազեցնել՝ հասցնելով տարեկան 10.50%-ի: Իհարկե, այդ մակարդակը նկատելիորեն բարձր է: Բայց հաշվի առնենք, որ 2014 թվականի դեկտեմբերին այն հասել էր զարգացած տնտեսությունների համար աներեւակայելի շեմի՝ 17%-ի:
Ներկայում սպասելի հետեւանք կդառնա դեպոզիտների եւ վարկերի (այդ թվում՝ հիփոթեքային) մասով բանկային դրույքաչափերի նվազումը: Վերջնական արդյունքներից մեկը կլինի երկրում գնողունակության աճը: Եթե այս մտադրություններն իրականություն դառնան, ապա կարելի է դրական տեղաշարժ ակնկալել նաեւ մեր երկրի տնտեսությունում: Գաղտնիք չէ, որ Հայաստանում տիրող այժմյան իրադրությունը որոշակիորեն կապված է Ռուսաստան մեկնած մեր աշխատանքային միգրանտների դրամական փոխանցումների անկման, ինչպես նաեւ այդ երկիր արտահանման կրճատման հետ:
Ռուսաստանում առանցքային դրույքաչափի նվազումը որոշակի ռիսկեր է պարունակում, որոնցից կարելի է առանձնացնել դոլարի հանդեպ ռուբլու հնարավոր թուլացումը: Դոլարի բարձր փոխարժեքը, մասամբ փոխհատուցելով նավթի համաշխարհային գների անկման հետեւանքով եկամուտների նվազումը, նաեւ բացասական հետեւանքներ է ունենում ռուսական տնտեսության համար: Բայց, ինչպես կարելի է ենթադրել, Ռուսաստանի Կենտրոնական բանկը լավատեսական է տրամադրված, եթե գնացել է այդ քայլին:
Սմբատ Գրիգորյան
