Առաջ երբ ֆուտբոլի Եվրոպայի առաջնության ութերորդ օրն էր լինում, դա նշանակում էր, որ մրցաշարի կեսը գրեթե անցել է: Այժմ, երբ այն տեւում է մեկ ամիս, կարելի է ասել՝ «Եվրոն» նոր է սկսվում:

Ութերոդ օրը նույնպես աչքի ընկավ սկանդալներով: Այս անգամ աչքի ընկան խորվաթները: Մինչ նրանց հասնելը փոքրիկ անդրադարձ կատարենք Նիս քաղաքում տեղի ունեցած Իսպանիա – Թուրքիա խաղին: Բախտի բերմամբ, թե պատահմամբ, այնպես է ստացվում, որ ես արդեն երկորրդ անգամ եմ ներկա գտնվում Թուրքիայի հավաքականի խաղերին եւ երկու դեպքում էլ նրանք պարտվում են: Երրորդին՝ չեխերի հետ խաղին չեմ գնալու: Տեսնենք, ինչպես կխաղան:

Նիսի «Ալյանց Ռիվիերա» մարզադաշտում եղել էի նախորդ աշնանը, երբ Հայաստանի ազգային հավաքականը խաղում էր Ֆրանսիայի հետ: Այդ ժամանակ ես գրեթե կաթված էի ստացել. խաղից առաջ քաղաքի ողջ երթեւեկությունը սարսափելի վիճակում էր, խցանված էին քաղաքի կենտրոնական փողոցները ու ես բավականին ուշացա: Իսկ ամենից վատն այն էր, որ խաղից հետո պետք էր դեռ հետ գալ հյուրանոց: Մարզադաշտը գտնվում է քաղաքի ծայրամասում, ոչ այդքան բարեկեցիկ ու ապահով հատվածում: Ես հոդվածներից մեկում պատմել էի, թե ինչպես խաղից առաջ չէի կարողանում վերադառնալ քաղաք եւ ինչպես ռիսկի գնացի եւ ավտոստոպով մեքենա կանգնեցրի:

Ծովից ծով ինտերնետ ռոմինգում Ucom-ի հետ Մինչև սեպտեմբերի 15-ն օգտվեք շարժական ինտերնետից 39 դրամ/ՄԲ և մուտքային զանգերից 150 դրամ/րոպե սակագներով նշված ծովափնյա երկրներում: Ամբողջական ցանկը` այստեղ

Այս անգամ էլ խաղը ժամը 21.00-ին էր ու իմ առաջնային մտահոգությունն այն էր, թե ինչպես պետք է հասնեի մարզադաշտ ու վերադառնայի: Ի պատիվ Նիսի քաղաքապետարանի կամ այլ ղեկավարող մարմինների, այս անգամ ամեն բան շատ լավ էր կազմակերպված: Նիսի կենտրոնից՝ Անգլիական ծովափից, ամեն րոպե անվճար ավտոբուսներ էին գնում դեպի մարզադաշտ: Նիսում, ինչպես եւ Ֆրանսիայի այլ քաղաքներում, կան հատուկ ավտոբուսների համար նախատեսված ճանապարհներ: Այդ պատճառով մենք շատ արագ՝ մոտ քսան րոպեում տեղ հասանք: Ճանապարհին ես ավտոբուսում լսում էի թուրք երկրպագուների երգերը, թե ինչպես են նրանց փոքր երեխաները վանկարկում երկրի անունը: Տեսանյութը դիտելիս ավելի լավ կպատկերացնեք:

Իսպանացիները ավելի հանգիստ էին: Նրանք միայն երգում էին Viva Espania: Հազիվ հասցրի ուրախանալ կազմակերպվածությամբ, երբ ավտոբուսը մեզ իջեցրեց մարզադաշտից մոտ մեկ կմ հեռավորության վրա ու մնացած մասը պետք էր քայլել ոտքով: Ինչեւէ, ես հասա մարզադաշտ, ուր ինձ տեղավորել էին թուրք լրագրողների միջեւ: «Եվրո-2016»-ում ես Հայաստանից միակ լրագրողն եմ: Երեւի կարծում են, որ հարեւաներին իրար կողք նստացնելը ավելի ճիշտ է: Խաղից առաջ ես հյուրանոցում ողջ օրը պատուհանիս տակ լսում էի թուրքերի երգերը՝ ֆուտբոլիստ Արդա Թուրանի մասին: Բայց խաղի ժամանակ նրան սուլում էին: Անկեղծ ասած ինձ թվաց, որ դա նրա խաղի արդյունքն է: Թուրք երկրպագուները անգամ 3-0 պարտվելուց հետո մոտ 20 րոպե չէին լքում մարզադաշտը ու բղավում էին՝ Թուրքիա:

Այս հաղթանակից հետո Իսպանիան արդեն խմբից դուրս եկավ, ամենայն հավանականությամբ դուրս եկավ նաեւ Խորվաթիան, իսկ ահա թուրքերի միակ հնարավորությունը վերջին խաղում չեխերին հաղթելն է: Խաղից հետո նույն ավտոբուսները եկան եւ մարզադաշտի բոլոր մարդկանց տարան քաղաք:

Մինչ այս խաղը Ֆրանսիայի մեկ այլ քաղաքում Սենտ Էտիենում խաղում էին Չեխիայի ու Խորվաթիայի հավաքականները: Խորվաթները այս մրցաշարի ամենագեղեցիկ ֆուտբոլ ցուցադրող թիմերից են: Նրանց երկրպագուների մասին ես արդեն գրել էի Թուրքիա – Խորվաթիա խաղի ժամանակ: Նրանք բավականին ագրեսիվ երկրպագուների համբավ ունեն, բայց առաջին խաղում շատ խաղաղ էին: Այս անգամ, երբ Խորվաթիան հաղթում էր 2-1 հաշվով, խորվաթ երկրպագուները սկսեցին ճայթռուկներ նետել խաղադաշտ, որոնցից մեկը քիչ էր մնում վնասեր նրանց ֆուտբոլիստներից մեկին: Արդյունքում ավելացրած րոպեներին չեխերը կարողացան 11 մետրանոց վաստակել ու հաջող իրացնել այն: Խորվաթ ֆուտբոլիստների ու երկրպագուների հիասթափությունը հասկանելի էր: Խաղից հետո նրանցից շատերն ասացին, որ գուցե ավելի լավ է հետ գնան Խորվաթիա: Իրականում, պարզվում է, որ խորվաթ երկրպագուների մի փոքր հատված արդեն երկար ժամանակ է պայքարում է Խորվաթիայի ֆուտբոլային միության դեմ, որը ղեկավարում է Դավոր Շուքերը՝ Խորվաթիայի ֆուտբոլի պատմության լավագույն ռմբարկուն:

Այս խայտառակությունից հետո նա հայտնեց, որ խորվաթական ֆուտբոլն արդեն երկար ժամանակ է պայքարում է խուլիգանների դեմ: Նրանք երկրպագուների միայն մի փոքր մասն են կազմում, բայց նրանց հարցերը լուծելու համար պետք է երկրի ղեկավարության միջամտությունը:

Այստեղ բավական հարցեր են ծագում՝ կապված ֆրանսիական ոստիկանության աշխատանքի հետ: Ինտերնետում արդեն ամենուր ծաղրում են, թե անվտանգությունը կազմակերպել է հայտնի Կոմիսար Ժյուվը, ում մարմնավորում էր դերասան Լուի դե Ֆյունեսը: Սա պատմության մեջ միակ «Եվրոն» է, որտեղ արդեն գրանցվել են այսքան շատ խուլիգանություններ թե մարզադաշտում, թե դրանից դուրս: Ամեն բան սկսեցին անգլիացիները, հետո տարածվեց մյուս երկրպագուերի վրա: Ծեծկռտուքներ եղել են Մարսելում, Նիսում, Սենտ Էտիենում, Լիլում:

Ոստիկանները ձերբակալել են թութք երկրպագուի

Հետաքրքիրն այն է, որ Ֆրանսիան անվտանգության առումով իսկապես պատրաստված է: Ամեն քայլափոխի զինված ոստիկաններ են, օդում անընդհատ պտտվում են ուղղաթիռներ, բայց թե ինչպես են մարզադաշտ անցկացնում ճայթռուկները, կամ ինչպես են ուլտրասներին միայնակ թողնում մարզադաշտ, դեռ պարզ չէ: Շատերը նաեւ կատակում են, որ այս «Եվրոն» ցույց տվեց, թե ինչու են Ֆրանսիայում տեղի ունենում ահաբեկչություններ: Այս պահին Ֆրանսիան դեռ ահաբեկչությունների կարիք չունի, հազարավոր երկրպագուներն ավելի լավ են ահաբեկում երկիրը: Չնայած այս բոլոր անախորժություններին, այստեղ ֆուտբոլային մթնոլորտ է ու դժվար է պատկերացնել մի մրցաշար, որտեղ լինեն հարյուր հազարավոր երկրպագուներ տարբեր ազգերից ու չլինեն կրքեր ու պատահարներ:

Չմոռանանք ասել, որ օրվա մյուս խաղում Իտալիան հաղթեց Շվեդիային նվազագույն հաշվով: Սովորաբար երբ Իտալիան խմբային փուլում անշուք խաղ է ցուցադրում, դա խոսում է այն մասին, որ նրանք չեմպիոն են դառնալու: Կդառնան, թե ոչ, կիմանանք 23 օրից: Իսկ մինչ այդ շարունակենք հետեւել «Եվրո 2016»-ին, որն անցնում է նոր ձեւաչափով:

Նշենք, որ Եվրո 2016-ի լուսաբանման գլխավոր հովանավորն է UCOMընկերությունը:

Վերա Մարտիրոսյան՝ Նիսից