Թուրքիայում ցեղասպանությունի մոտ 100 տարի անց հայերը Սիրիայում դեռ ջարդի են ենթարկվում: Թեեւ այս մասին մամուլում գրեթե չի հիշատակվում, պղծվում են նաեւ նրանց սրբավայրերը: Այդ մասին «The Independent» թերթի հոդվածում գրում է Ռոբերտ Ֆիքսը:
Հեղինակը պատմում է, թե ինչպես 30 տարի առաջ Սիրիայում Հաբուր գետի մոտ գտնվող բլրի լանջից փորել ու գտել էր ցեղասպանության զոհերի գանգեր ու ոսկորներ: Ինչպես գրում է Ֆիքսը, նրանք մի քանիսն էին ընդամենը այն մեկուկես միլիոն քրիստոնյա հայերից, որոնց սպանել էին «20-րդ դարի առաջին Հոլոքոստի ժամանակ՝ 1915թ.-ին Օսմանյան Թուրքիայում ժողովրդի կանխամտածվախ, ծրագրված զանգվածային կոտորած»:
«Ինքը գետը փոխել է հոսանքը: Սակայն հայ ընկերները վերցրեցին մնացորդներն ու տեղակայեցին դրանք Դեր-էզ-Զորում հայ զոհերի հիշատակին նվիրված հայկական վանքի դամբարանում: Ամոթ «ժամանակակից» թուրքական պետությանը, որն առայժմ ժխտում է այդ Հոլոքոստը. դա զանգվածային սպանություն է»,- գրում է Ֆիքսը:
Նրա խոսքով՝ այժմ մամուլում գրեթե չի նշվում, որ ցեղասպանություն վերապրած քրիստոնյա հայերը ստիպված են դարձյալ լքել այդ վայրերը, գնալ Լիբանան, Եվրոպա կամ Ամերիկա: Եկեղեցին, որտեղ թաղվել ենսպանված հայերի մասունքները եւ որը եղել է հայերի Հոլոքոստի վկան, վնասվել է: «Ու թեեւ Իսրայելի պետությունն անամոթաբար պնդում է, որ հայերի ցեղասպանությունը բոլորովին էլ ցեղասպանություն չի եղել, իրենք՝ իսրայելցիները, հայերի սպանությունները նկարագերելու համար օգտագործում են Շոա (Հոլոքոստ) բառը»,-գրում է հեղինակը:
Նա նաեւ հիշեցնում է, որ վերջերս Սիրիայի ընդդիմադիր խմբավորումները վանդալիզմի ակտ են իրականացրել հայկական եկեղեցում, ինչպես նաեւ այրել են հայ կաթոլիկ եկեղեցու կահույքը: «Հարյուրավոր թուրք մարտիկներ, որոնք այն ժամանակների թուրքերի սերունդներն են, փորձել են ոչնչացնել հայկական ռասան 1915-ին, հիմա նրանք «Ալ Կաիդայի» զինյալների հետ հարձակվել են հայկական եկեղեցու վրա»,-գրում է Ֆիքսը՝ հիշեցնելով, որ վերջերս ականանետային կրակահերթից զոհվել էին երկու սիրիահայ երեխաներ:
