Ֆրանսիայի խոշոր եւ փոքր քաղաքներում ապրիլի 24-ին Հայոց ցեղասպանության 100-ամյակի կապակցությամբ հիշատակի արարողություններ են ընթացել։ Ինչպես գրում է Francetv info-ն, հազարավոր մարդիկ Փարիզում, Մարսելում, Լիոնում եւ այլուր հարգել են հայերի ողբերգությունը՝ Թուրքիայից պահանջելով ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը։
Փարիզում կայացած միջոցառումներին մասնակցել է Ֆրանսիայի վարչապետ Մանուել Վալսը եւ մայրաքաղաքի քաղաքապետ Անն Իդալգոն։ Վալսը սկզբում ծաղկեպսակ է դրել Կոմիտասի հուշարձանի մոտ, իսկ հետո ելույթ ունեցել 10 հազար հավաքվածների առաջ։
Ինչպես հայտնում է Nouvelles d'Arménie-ն, Ֆրանսիայի վարչապետը այդ միջոցառումը պատմական է համարել։ «Առաջնահերթ պարտավորությունը այս հանցագործության երեսին նայելն է։ Այո, դա ցեղասպանություն էր։ Ֆրանսիան միշտ զոհերի կողքին է եղել։ Իսկ այսօր զոհվում են Արեւելքի քրիստոնյաները»,- ասել է Վալսը՝ կոչ անելով հատկապես զգոն լինել սիրիահայերի ճակատագրի հանդեպ։ «Հայերը նորից հալածվում են այն պատճառով, որ նրանք հայեր են։ Աչք փակել, նշանակում է մեղավոր լինել»,- նշեց նա։
Փարիզի քաղաքապետը հիշեցրեց, որ եկող երեքշաբթի կբացվի մեծ ցուցահանդես։ Մայրաքաղաքի անունից նա իր վրա պարտավորություն է վերցրել անպայման արագացնել Ցեղասպանության ճանաչման շարժումը եւ աջակցել դրա ժխտման քրեականացմանը։
Ֆրանսիայի հայկական կազմակերպությունների համակարգող խորհրդի համանախագահ Արա Թոռանյանը հիշեցրել է, որ հիշատակի պարտքը իմաստ ունի, եթե անցյալից դասեր են քաղում եւ իրենց երկրում ապրող վերջին հայերի պաշտպանության համար հնարավորություն են ստեղծում։ Նա հույս է հայտնել, որ 2015թ. ապրիլի 24-ը վերջ կդնի հայերի վիրավորանքի, թուրքական պետության անազնվության եւ մարդկության խայտառակության 100-ամյակին։ «Անհրաժեշտ է, որպեսզի այդ հիշարժան օրը նշանավորվի արդարության վերականգնմամբ եւ զոհերին հասցված վնասի փոխհատուցմամբ, ինչպես նաեւ Հայաստանի եւ Լեռնային Ղարաբաղի համար խաղաղության եւ ապահովության հաստամամբ»,- եզրափակեց նա։
Ելույթից հետո հավաքվածները երթով ուղեւորվել են Թուրքիայի դեսպանատուն՝ վանկարկելով «Արդարություն, արդարություն, հատուցում» եւ կատարելով հայկական երգեր: Հասնելով տեղ, նրանք տեսել են, թե ինչպես անջատվեցին Էյֆելյան աշտարակի լույսերը: Փարիզի քաղաքապետը նշել է, որ դա իրենց աջակցությունը հայ ժողովրդին հայտնելու «յուրահատուկ պատմական ժեստ է»:
Ինչպես հաղորդում է «Francetv info»-ն, Լիոնի հայկական եկեղեցում պատարագ է մատուցվել՝ Լիոնի արքեպիսկոպոս Ֆիլիպ Բարբարենի եւ Լիոնի քաղաքապետ Ժերար Կոլոմբայի մասնակցությամբ: Արարողությունից առաջ մոտ 1800 մարդ երթով հասել են քաղաքի կենտրոնում գտնվող Հայոց ցեղասպանության զոհերի հուշահամալիր: «Nouvelles d'Arménie»-ի փոխանցմամբ՝ նույնչափ մարդ մասնակցել է Վալանսում կայացած հիշատակի արարողությանը՝ տեղի պաշտոնատար անձանց մասնակցությամբ:
Ինչպես հայտնում է France-Presse գործակալությունը, Մարսելի միջոցառմանը մոտ 4000 մարդ է մասնակցել: Քաղաքի հուշարձանի մոտ հարգանքի տուրք է մատուցվել 1915-1917թթ. ընթացքում Օսմանյան կայսրությունում սպանված 1,5 մլն զոհերի հիշատակին: Մասնակիցները հայերենով երգել եւ բանաստեղծություններ են ընթերցել, որից հետո տեղի է ունեցել էկումենիկ կրոնական արարողություն: «Մենք ցանկանում ենք, որպեսզի Թուրքիան համերաշխ լինի իր պատմության հետ եւ ճանաչի ցեղասպանությունը», - ասել է Ֆրանսիայի Հայկական կազմակերպությունների համակարգող խորհրդի համանախագահ Ժակ Տոնապետյանը:
