Սխալ է ներկայիս գնաճը պայմանավորել Հայաստանի՝ ԵԱՏՄ-ին անդամակցությամբ: Նման կարծիք այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ հայտնել է տնտեսական գիտությունների դոկտոր, «Այլընտրանք» հետազոտությունների կենտրոնի ղեկավար Թաթուլ Մանասերյանը:
Ինչպես նշել է տնտեսագետը, Հայաստանը, միանալով ԵԱՏՄ-ին, 2 տարով ավելի քան 700 անուն ապրանքների համար մաքսային արտոնություններ է ստացել: Միեւնույն ժամանակ, նախատեսվում է, որ ԵԱՏՄ-ի շրջանակներում մաքսատուրքերը կգանձվեն միայն որոշ ապրանքների դեպքում, եւ դա չի կարող զգալիորեն ազդել երկրում գների աճի վրա:
«Հանրությանը ներկայացված գնաճային համեստ ցուցանիշները չեն համապատասխանում Հայաստանում գների իրական երկնիշ աճին: Վերջին 15 տարվա ընթացքում երկրում հաշվարկվում է ոչ թե գնաճը որպես այդպիսին, այլ սպառողական գների ինդեքսը: Քանի որ այս ցուցանիշի հաշվարկում ընդգրկված է մոտ 500 ապրանքատեսակի միջինացված գները, օրինակ՝ պղնձի, մոլիբդենի, ավտոմեքենաների, ապա ներկայացվում է գնաճի բավականին միջինացված ցուցանիշ»,- մանրամասնել է Մանասերյանը՝ ավելացնելով, որ գնաճի հաշվարկում պետք է ընդգրկվի առաջին անհրաժեշտության ապրանքների ընդամենը 10 խումբ:
Նրա կարծիքով՝ Կենտրոնական բանկը չի կարող իր դրամավարկային քաղաքականությամբ միայնակ ապահովել գնային կայունությունը, քանի որ ապրանքների ներմուծման հետ մեկտեղ երկիր են «ներմուծվում» նաեւ գները: Այս իրավիճակում, շարունակել է փորձագետը, մանիպուլյացիաները անխուսափելի են, քանի որ հայտնի չէ, թե ինչ գներով են ներմուծվում ապրանքները, որոնք նույնպես արտադրվում են տեղում: Որպես կանոն, գերշահույթ ստանալու նպատակով տնտեսական սուբյեկտները խառնում են այս գները: Բացի այդ, ըստ տնտեսագետի, որեւէ կերպ չի կարգավորվում վերավաճառողների գործունեությունը: «4-5 տոկոսանոց գնաճը համարում եմ ամոթալի Հայաստանի համար: Այս թիվը թերեւս պետք է նվազագույն թիրախային ցուցանիշ լինի: Նրանք, ովքեր զարմանում են, թե ինչպես կարելի է Հայաստանում հասնել երկնիշ տնտեսական աճի, պետք նայեն Լեռնային Ղարաբաղի օրինակին, որը տարին կեզրափակի տնտեսության 17 տոկոսանոց աճով»,- ասել է տնտեսագետը:
Փորձագետը նաեւ համաձայն չէ երկրում աղքատության մակարդակի պաշտոնական տվյալների հետ: Նրա գնահատմամբ՝ աղքատության շեմից այն կողմ է գտնվում ՀՀ բնակչության ոչ թե մեկ երրորդը, այլ կեսը, քանի որ աշխատանք ունեցող շատ քաղաքացիներ շարունակում են աղքատ մնալ, սակայն նրանց վերաբերյալ որեւէ վիճակագրություն չկա:
«Եկամուտների աճը զգալիորեն զիճում է գնաճի իրական աճին, իսկ միջազգային փոխանցումները, որոնց անընդհատ մեջբերում է կառավարությունը, աշխատող եկամուտ չեն հանդիսանում: Ավելին, կառավարությունը չպետք է խոսի դրանց մասին, այլ պետք է հոգ տանի զբաղվածության մակարդակի բարձրացման մասին»,- եզրափակել է Թաթուլ Մանասերյանը:
Նշենք, որ Ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալներով՝ Հայաստանում 2017 թվականի հունվար-սեպտեմբեր ամիսներին գնաճը 2016 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ կազմել է 0.6 տոկոս: Տարբեր գնահատականներով՝ տարեվերջին գնաճը չպետք է գերազանցի 2 տոկոսը: ՀՀ ֆինանսների նախարարությունը կանխատեսում է, որ 2017 թվականին Հայաստանի տնտեսական աճը 3.2 տոկոսով կգերազանցի պետական բյուջեով նախատեսված ցուցանիշը եւ կկազմի 4տոկոս:
