Մարսն առաջինը նվաճողները ստիպված կլինեն ապրել ստորգետնյա քարանձավներում՝ ջերմաստիճանի ուժեղ տատանումներից փրկվելու համար: NEWS.am-ի հետ զրույցում այսպիսի կարծիք հայտնեց Հրթիռա-տիեզերական տեխնիկայի ինստիտուտի (Ռուսաստան) տնօրեն, տ.գ.դ., պրոֆեսոր Սերգեյ Իշկովը:
Փորձագետը ուշադրություն դարձրեց այն փաստին, որ Մարսի վրա ջերմաստիճանի տատանումները կազմում են -200-ից մինչեւ +20: Նման պայմաններում ստորգետնյա քարանձավները կկարողանան տիեզերագնացներին պաշտպանել օրգանիզմի վրա ջերմաստիճանային տատանումների բացասական ազդեցությունից: Իշկովը նշեց, որ տեխնիկական տեսակետից հնարավոր է Մարսի վրա որոշ կուլտուրաների մշակումը (օրինակ՝ կանաչ բույսերի): Սակայն նույնիսկ այդ դեպքում Մարսի վրա մարդկանց վերաբնակեցումը հազիվ թե հնարավոր լինի՝ կարմիր մոլորակում կենսական անբավարար պայմանների պատճառով (խիտ մթնոլորտ, ցածր ջերմաստիճան եւ այլն):
Մարսի յուրացման ճանապարհին նման գործոնն ամենեւին միակ խոչընդոտը չէ: «Կարմիր մոլորակ քիչ թե շատ լուրջ արշավ իրականացնելու համար անհրաժեշտ է գերծանր հրթիռ կառուցել: Դեռեւս աշխարհում այդպիսի հրթիռ գոյություն չունի, չնայած Ռուսաստանն ու ԱՄՆ-ն զբաղվում են դրա մշակմամբ: Միայն դրա ստեղծումից հետո հնարավոր կլինի խոսել Մարս թռիչքի մասին»,- նշեց Իշկովը:
Փորձագետը ուշադրություն դարձրեց նաեւ այն փաստի վրա, որ քիմիական վառելանյութով ավանդական շարժիչների օգտագործումը թույլ չի տա թռիչքն արդյունավետորեն իրականացնել: «Թռիչքի համար ավելի շուտ պետք է ստեղծել էլեկտրառեակտիվ շարժիչով հատուկ սարք, որը կհավաքվի ուղղակի ուղեծրում»,- հավելեց նա:
Տիեզերագնացների թռիչքը մեկ ծայր զգալիորեն կհեշտացներ խնդիրը, քանի որ Մարսից Երկիր վերադառնալու խնդրի լուծման համար մասնագետները պետք է մի շարք հարցեր լուծեն: Կարմիր մոլորակը Արեգակի շուրջը շարժվում է էլիպսաձեւ ուղեծրով՝ մերթ նրանից հեռանալով, մերթ մոտենալով: Ըստ որում Արեգակի նկատմամբ Մարսի շարժման արագությունն ավելի փոքր է, քան Երկրինը: Այս պատճառով տիեզերագնացները կա՛մ ստիպված կլինեն Մարսում մնալ 2.6 տարի, այսինքն՝ մինչեւ գա թռիչքի համար հարմար ժամանակը, կա՛մ փորձեն Երկրին արագ «հասնել»՝ իջնելով մինչեւ Վեներայի ուղեծիր: «Սա բալիստիկայի տեսակետից հիմնական խնդիրն է, եւ հատկապես սա է արգելակում Մարս կարճաժամկետ արշավների իրականացումը»,- ընդգծեց Իշկովը:
Սերգեյ Իշկովը Հայաստան է եկել մասնակցելու «Մեքենաշինության, գիտության եւ աերոտիեզերական ոլորտի մաթեմատիկական խնդիրները» (ICNPAA 2018: Mathematical Problems in Engineering, Aerospace and Sciences) միջազգային գիտաժողովին: Գիտաժողովը մեկնարկել է հուլիսի 3-ին Երեւանում, Հայաստանի Ամերիկյան համալսարանում (AUA):
