ՀՀ գլխավոր դատախազ Արթուր Դավթյանը ՀՀ Կոտայքի մարզի դատախազությունում իրավապահ մյուս մարմինների մարզային ստորաբաժանումների ղեկավարների, ՀՀ Կոտայքի մարզպետի մասնակցությամբ անցկացված խորհրդակցությամբ ամփոփել է 2018թ. մարզի դատախազության գործունեության արդյունքները:
Մարզի դատախազ Ռաֆայել Խաչատրյանը զեկուցել է անցած տարվա ընթացքում մարզի տարածքում արձանագրված հանցավորության վիճակի, կառուցվածքի, ըստ հանցատեսակների դրանց քրեաիրավական շարժընթացի դինամիկան, քրեական գործերով հետաքննության եւ նախաքննության օրինականության նկատմամբ հսկողության, պետական շահերի ոլորտում իրականացված ուսումնասիրությունների եւ հարուցված հայրցերի, ինչպես նաեւ դատախազության այլ լիազորությունների իրականացման արդյունքները:
2018թ. ընթացքում Կոտայքի մարզում արձանագրվել է հանցագործությունների 2049 դեպք` նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի 1660 դեպքի դիմաց. հանցագործության դեպքերի քանակն աճել է 389-ով, կամ 23.4%-ով: Բացահայտման ընդհանուր ցուցանիշը կազմել է 75,5%:
2017թ. համեմատությամբ 118 դեպքով աճել են միջին ծանրության հանցագործությունների դեպքերը (469-587), 77 դեպքով՝ ծանր հանցագործությունների դեպքերը (215-292): Իսկ առանձնապես ծանր հանցագործությունների թիվը նվազել է 2-ով (8-6) կամ 25%-ով:
Նախորդ տարվա ընթացքում պահպանվել է կրկնահանցագործության դեպքերի նվազման դինամիկան: 2015թ. արձանագրվել էր կրկնահանցագործության 30 դեպք, 2016թ.՝ 24, 2017թ.՝ 6, իսկ 2018թ.՝ ընդամենը 4 դեպք:
Հատկանշական է , որ 2018թ. ընթացքում մարզում չի արձանագրվել սպանության որեւէ դեպք, ինչն աննախադեպ ցուցանիշ է. ինչպես 2016, այնպես էլ՝ 2017 թվականներին արձանագրվել էին սպանության 5-ական դեպքեր:
2018 թվականի ընթացքում նվազում է արձանագրվել նաեւ դիտավորությամբ առողջությանը ծանր վնաս պատճառելու հանցատեսակով: Արձանագրվել է նմանատիպ 16 դեպք՝ 2017 թվականի` 18-ի փոխարեն: Դրանցից բացահայտվել է 15-ը կամ 93,5%-ը:
Ինչպես հանրապետությունում, այնպես էլ Կոտայքի մարզում զգալիորեն ավելացել են սեփականության դեմ ուղղված հանցագործությունների դեպքերը: Մարզի տարածքում արձանագրվել է նշված բնույթի հանցագործությունների 951 դեպք՝ 2017 թվականին` 711: Այսինքն դեպքերն ավելացել են 240-ով: Չբացահայտված է մնացել արձանագրված դեպքերի շուրջ 39%-ը: Այս հանցատեսակում առավել մտահոգիչը շարունակում են մնալ բնակարանային գողությունները, որոնց թիվը նախորդ տարի աճել է 60 դեպքով (105-165) կամ 58%-ով: Ընդ որում, շարունակում է ցածր մնալ նաեւ այս հանցատեսակով բացահայտման ցուցանիշը, որը Կոտայքի մարզում կազմել է 37%:
ՀՀ գլխավոր դատախազ Արթուր Դավթյանը նշել է, որ բնակարանային գողությունների դեմ պայքարն իրավապահ մարմինների 2019թ. հիմնական առաջնահերթություններից մեկն է՝ հատկապես շեշտելով կանխարգելիչ համալիր միջոցառումների ձեռնարկումը: Խոսքը վերաբերում է բազմաբնակարան շենքերի մուտքերի լուսավորությունն ապահովելուն, մուտքերը կոդավորված փականներով դռներով կահավորելուն, այնպես էլ նման գողությունների համար ռիսկային համարվող տարածքներում ոստիկանության կողմից հատկապես գիշերային ժամերին պարեկապահակային ծառայությունն ուժեղացնելուն, նմանատիպ կամ համասեռ հանցագործություն կատարած անձանց մշտապես տեսադաշտում պահելուն: Արթուր Դավթյանը Կոտայքի մարզպետ Ռոմանոս Պետրոսյանի ուշադրությունը հրավիրել է կանխարգելիչ միջոցառումների իրականացման գործընթացում ՏԻՄ մարմինների ակտիվ ներգրավումն ապահովելու անհրաժեշտության վրա:
2018թ. ընթացքում մարզի դատախազության դատախազների կողմից հսկողություն է իրականացվել կոռուպցիոն բնույթի հանցագործությունների վերաբերյալ 119 նյութերով՝ նախորդ տարվա 52-ի դիմաց: Հարուցվել է 81 քրեական գործ՝ հիմնականում պաշտոնական լիազորությունները չարաշահելու, կաշառք տալու եւ ստանալու, պաշտոնեական կեղծիքի, առեւտրային կամ այլ կազմակերպությունների ծառայողների կողմից լիազորությունները չարաշահելու հատկանիշներով:
Կոռուպցիոն հանցագործությունները հիմնականում արձանագրվել են մարզի ՏԻՄ մարմինների, ուսումնակա,ն բժշկական հաստատությունների գործունեության, ինպես նաեւ սոցիալական ապահովության եւ աջակցության ոլորտներում:
ՀՀ գլխավոր դատախազ Արթուր Դավթյանը նկատել է, որ մարզն իր ռելիեֆային, զբոսաշրջային եւ գյուղատնտեսական ռեսուրսների իմաստով լինելով խիստ գրավիչ՝ ռիսկային է հատկապես կոռուպցիոն հնարավոր դրսեւորումների տեսանկյունից եւ տարիներ ի վեր չեն դադարել հատկապես հանցավոր ճանապարհով պետական ու համայնքային սեփականություն հանդիսացող տարածքների օտարման վերաբերյալ տեղեկությունների շրջանառումը: Արթուր Դավթյանը հանձնարարել է օպերատիվ-հետախուզական միջոցառումներով ստուգման առարկա դարձնել իրավապահ մարմինների տրամադրության տակ հայտնվող բոլոր նմանատիպ տեղեկությունները եւ բավարար հիմքերի առկայության դեպքում հետամուտ լինել քրեադատավարական կարգով դրանք քննության առարկա դարձնելուն եւ իրավական գնահատականների արժանացնելուն:
Մարզում 2017թ. համեմատ 34-ով կամ 32%-ով ավելացել են նաեւ ճանապարհային երթեւեկության կանոնների խախտման դեպքերը (108-142), իսկ 6 դեպքով կամ 31%-ով աճել է մահվան ելքով ճանապարհատրանսպորտային պատահարների թիվը (21-27):
Այն հանգամանքը, որ մարզի տարածքով են անցնում Երեւան-Սեւան եւ Երեւան-Աշտարակ հանրապետական նշանակության մայրուղիները, մարզի վարչական տարածքում են գտնվում զբոսաշրջային նշանակության բազմաթիվ օբյեկտներ եւ հանգստյան գոտիներ, քաղաքացիների տեղաշարժը բավականին ակտիվ է, ՃՏՊ-ների կանխարգելման, նվազեցման աշխատանքները պահանջում են առանձնակի հետեւողականություն: ՀՀ գլխավոր դատախազը հանձնարարել է ուսումնասիրել եւ առանձնացնել մարզի տարածքում ՃՏՊ-ների համար առավել ռիսկային հատվածները եւ դատախազական ներգործության միջոցներով նպաստել այդ հատվածների՝ երեւթեւեկության նշաններով հագեցմանը, ավտոմեքենաների արագությունը սահմանափակելու եւ վարորդների զգոնությունը բարձրացնելուն ուղղված միջոցների ձեռնարկմանը: Հաշվի առնելով երթեւեկության մասնակիցների անվտանգության տեսանկյունից այս բնույթի հանցագործությունների հանրային վտանգավորության բարձր աստիճանը՝ Գլխավոր դատախազը հանձնարարել է ակտիվացնել դատախազական ներգործության գործիքակազմը՝ ինչպես ՃՏՊ-ների կանխարգելման, այնպես էլ նման դեպքերով քննության արագությունն ու արդյունավետությունը բարձրացնելու, այդ նպատակով անհրաժեշտ օբյեկտիվ ելակետերի ձեռքբերումն ապահովելու եւ նշանակվող փորձաքննությունների համար առավել թիրախային հարցադրումներ ներկայացնելու ուղղությամբ: Արթուր Դավթյանը, նշել է, որ ժամանակն է որդեգրելու ճանապարհային կանոնները խախտելու հանցագործությունների համար առավել խիստ պատժողական քաղաքականություն: Այս իմաստով, Գլխավոր դատախազն ասել է, որ հաշվի առնելով պատժի նշանակման ընդհանուր կանոնները, գործի հանգամանքներն ու ամբաստանյալի անձը՝ անհրաժեշտ է դատարաններում պատժաչափեր միջնորդելիս ուշադրություն դարձնել, որպեսզի դատարանների կողմից լիարժեք համաչափ պատիժներ սահմանվեն կատարված հանցավոր արարքների համար, իսկ այդպիսիք նշանակվելուց հետո հետեւել պատիժների անշեղ կատարմանը:
Խորհրդակցության ընթացքում անդրադարձ է կատարվել նաեւ օրեր առաջ «Պարտեզ» ռեստորանային համալիրում եւ դրա հարակից տարածքում տեղի ունեցած հանցագործության հանգամանքներին: Արթուր Դավթյանը հանձնարարել է ձեռնարկել բոլոր միջոցները նմանատիպ դեպքերով քննության օբյեկտիվությունը, լիարժեքությունն ու բազմակողմանիությունը, հանցագործություն կատարած անխտիր բոլոր անձանց իրենց արարքներին համահունչ քրեական պատասխանատվության ենթարկումն ապահովելու ուղղությամբ, ինչը խիստ անհրաժեշտ է հանցավոր հակումներ ունեցող անձանց մոտ անպատժելիության համոզմունքն արմատախիլ անելու եւ հասարակական վայերերում իրենց հանգիստն անցկացնող քաղաքացիների անդորրն ու անվտանգությունը նման լկտի դրսեւորումներից ապահովելու նպատակով:
