News
Լրահոս
News
Հինգշաբթի
Մարտ 28
Տեսնել լրահոսը


Գոհար տիկնոջ Վերին մզկիթը լիովին իրանական-շիական կրոնամշակութային շերտի օրինակներից է։ Այս մասին լրագրողների հետ զրույցում ասել է Երեւանի պետական  համալսարանի արեւելագիտության ֆակուլտետի դեկան, պրոֆեսոր Ռուբեն Մելքոնյանը:

Նա տեղեկացրեց, որ մզկիթի պատմության ուսումնասիրման համար «Հայաստանի զարգացման նախաձեռնություններ» (IDeA) հիմնադրամը դիմել է ԵՊՀ–ին՝ առաջարկելով ձեւավորել խումբ, որը ընդգրկել է իսլամագետների, թուրքագետների, իրանագետների, արաբագետների, ադրբեջանագետների:

Ռուբեն Մելքոնյանը նշեց, որ մզկիթը կառուցվել է 1880-ական  թվականներին, «մինչ այդ նույն տարածքում  եղել  է  փայտաշեն եղեգից  կառուցված մզկիթ,  որը գործել  է  մինեւ  1920  թվականը եւ խորհրդային  շրջանում  ծառայել է  որպես  թանգարան: Այս  մզկիթը 1960-ական  թվականներից  հետո գոյություն ունեցող  կառույցների  հիման վրա  վերականգնված  տարբերակն  է»:

«Մզկիթը լիովին իրանական-շիական կրոնամշակութային շերտի օրինակներից է։ Մզկիթի ոչ արձանագրություններում, ոչ տարբեր աշխատություններում որեւէ ադրբեջանակն, որեւէ թուրքական տառ անգամ մենք չեն հանդիպել։ Հետաքրքիր է, որ աշխատանքների արդյունքում նաեւ մզկիթի հարակից աշտարակներում տեսել ենք դիպուկահարների փամփուշտների պարկուճներ, մոտավորապես 90-ական թվականների, այսինքն Արցախյան ազատամարտի ժամանակ օգտագործվել է հակառակորդի կողմից որպես դիպուկահարներ համար հարմար տեղանք, նաեւ աղբյուրներում գտել ենք, որ 1919-20 թվականներին հայ–թաթարական բախումների ժամանակ նույնպես մզկիթը թաթարների կողմից օգտագործվել է զինված բախումների ժամանակ ընդդեմ հայ ազգաբնակչության։

Նաեւ գտել ենք եղած հայ–մուսուլմանական կրթական առնչությունները, մասնավորապես որ հայկական կրթական գործի ներկայացուցիչները որոշակի ազդեցություն են ունեցել կրթական գործի կազմակերպման վրա»,–նշեց արեւելագետը։

Նրա փոխանցմամբ՝ մզկիթի պատերի գրությունները լրիվ պարսկերեն գրություններ են, մի մասը արաբերեն, Ղուրանից մեջբերումներ են. «Մզկիթի պատերին պարսկալեզու Գոհար տիկնոջ կտակն է, որեւէ թուրքերեն տառ չկա, կտակում նշվում է թե ինչ է կտակում մզկիթին, իր անշարժ գույքի որ մասն է կտակում մզկիթի պահպանմանը եւ ովքեր են այդ ամենի վկան»։ 

Ավելի վաղ հայտնել էինք, որ Արցախի Հանրապետության Շուշի քաղաքում տեղի ունեցավ վերականգնված Գոհար տիկնոջ Վերին մզկիթի բացումը: 19-րդ դարի մզկիթի վերականգնման աշխատանքները սկսել էին 2014թ. «Հայաստանի զարգացման նախաձեռնություններ» (IDeA) հիմնադրամի նախաձեռնությամբ։

!
Այս նյութը հասանելի է նաև   English
Տպել
Կարդացեք նաև
Ամբողջը
Պետքարտուղարությունը բացահայտել է Բլինքենի և Փաշինյանի առաջիկա հանդիպման նպատակները
Ես այս մասին մանրամասն չեմ խոսի, բացի ասեմ, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի կառավարությունների հետ...
Արցախից շատ տեղահանվածներ՝ և՛ մեծահասակներ, և՛ երեխաներ, լիովին հյուծված են. BBC
Ըստ ՄԱԿ Փախստականների հարցերով գերագույն հանձնակատարի վարչության ներկայացուցչի, հոգնած...
Արցախի պաշարման հետևանքով ստեղծված իրավիճակում ՆԳՆ ԱԻՊԾ բոլոր ստորաբաժանումներն իրականացնում են ուժեղացված ծառայություն
Սեպտեմբերի 11-ից 18-ն ընկած ժամանակահատվածում, Արցախի Հանրապետության...
Արցախի նախագահը հանդիպել է Հադրութի շրջանից տեղահանված մի խումբ բնակիչների հետ
Արցախի Հանրապետության նախագահ Սամվել Շահրամանյանը սեպտեմբերի 18-ին...
Արայիկ Հարությունյանի եղբայրը նշանակվել է Արցախի պետնախարար
Երկրի ղեկավարի մեկ այլ հրամանագրով՝ փոփոխություն է կատարվել «Արցախի Հանրապետության պետական նախարարի կողմից նախարարների գործունեության համակարգման մասին» նախագահի հրամանագրում...
Դադարել են Արցախի ԱԺ պատգամավոր Արթուր Հարությունյանի լիազորությունները
Արձանագրության հրապարակման պահից հրաժարականը համարվում է ընդունվա…
Ամենաշատ