«Նվազագույն ծախսերով Հայաստանի էներգահամակարգի զարգացման 2020-2036 թվականների պլանը» ըստ «TIMES» մոդելի՝ ենթադրում է գազի գնի բարձրացում եւ Հայկական ԱԷԿ-ի փակում։ Այս մասին Պլանի ներկայացման ժամանակ նոյեմբերի 19-ին ասաց Էներգետիկայի ռազմավարության կենտրոնի տնօրեն Վահան Սարգսյանը։
Փորձագետը, ներկայացնելով «TIMES» մոդելը, նշեց, որ ամենակարեւորը ՀՆԱ ցուցանիշներն են, որի աճը 2018-ին եղել է 6,75 տոկոսի մակարդակին, 2020-ին կանխատեսվում է 4,65 տոկոս աճ, իսկ 2022-ին՝ 4,5 տոկոս։ «Միեւնույն ժամանակ, էլեկտրաէներգիայի պահանջարկի աճը կավելանա միջինը տարեկան 1,7 տոկոսով՝ չնայած բնակչության նվազմանը։ Հայաստանում օգտակար էներգիայի պահանջարկի աճին նպաստում է առեւտրի ոլորտը՝ սպառման 4,4 տոկոս միջին աճով, այն դեպքում, երբ գյուղատնտեսությանը բաժին է ընկնում ընդամենը 0,2 տոկոս, իսկ արդյունաբերության ոլորտին՝ 2,2 տոկոս։ Ենթադրվում է, որ մինչեւ 2028 թվականը էլեկտրաէներգիայի կորուստները բաշխիչ ցանցում կլինեն 8,2 տոկոսի մակարդակի, եւ այդ թիվը կմնա անփոփոխ։ Միեւնույն ժամանակ, հաշվարկված է, որ 2018-ի նեմուծման եւ արտահանման մակարդակը կպահպանվի մինչեւ 2036 թվականը»,- նշել է նա։
Նրա խոսքով՝ սպասվում է, որ բնական գազի գինը սահմանին մինչեւ 2027 թվականը կբարձրանա մինչեւ 299 դոլար 1000 խորանարդ մետրի համար, եւ դրանից հետո այդ աճը կշարունակվի նույն տեմպով։ «Հայկական ատոմակայանը 2027-ից կհանվի շահագործումից, իսկ 2021-ից՝ նաեւ Հրազդանի ՋԷԿ-ը։ Ենթադրվում է նաեւ, որ 2022 թվականին «Մասրիկ-1» արեւային էլեկտրակայանը եւ գազատուրբինային «Ռենկո» կոմբինացված ցիկլի էլեկտրակայանը կներառվեն երկրի էներգետիկ համակարգում»,- ընդգծել է նա։ Վահան Սարգսյանը պարզաբանել է, որ այդ մոդելը ենթադրում է մինչեւ 2036 թվականը իրականացնել ավելի քան 40 մլն դոլարի կառուցվածքային ծախսեր։
Բացի նշված սցենարից, «Նվազագույն ծախսերով Հայաստանի էներգահամակարգի զարգացման 2020-2036 թվականների պլանում» առաջարկվում են նաեւ Հայաստանի էներգաարդյունավետության զարգացման այլ սցենարներ։ Օրինակ, դրանցից մեկով նախատեսվում է ավելացնել ՀԱԷԿ շահագործման ժամկետը 2027-ից մինչեւ 2037 թվականը 600 մլն դոլարի ներդրումների միջոցով։ Իսկ մեկ այլ սցենարով նախատեսվում է գազի գնի աճ՝ սահմանին մինչեւ 1000 խորանարդ մետրը 180 դոլար։ Կա նաեւ իրադարձությունների զարգացման տարբերակ՝ Հայաստանի էներգետիկ հաշվեկշռում ՀԱԷԿ-ի պահպանմամբ, բայց գազի գնի բարձրացմամբ մինչեւ 299 դոլար։
Նշենք, որ Երեւանում նոյեմբերի 19-ին ներկայացվեց «Նվազագույն ծախսերով Հայաստանի էներգահամակարգի զարգացման 2020-2036 թվականների պլանը» հաշվետվությունը։ Այն պատրաստվել է USAID «Շուկայի ազատականացումը եւ էլեկտրաէներգիայի առեւտուրը» ծրագրի շրջանակում։
