Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը երբեք չի եղել անկախ Ադրբեջանի կազմում: Այս մասին ՌԲԿ- ին տված հարցազրույցում ասել է ԼՂՀ առաջին նախագահ, ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը:
Նրա խոսքով` կարգավորումը պետք է դիտարկել մեծ համատեքստում եւ դրա ավելի նեղ համատեքստում: «Հաշվի առնելով Ադրբեջանի դիրքորոշումը, որն այսօր հնչեցվում է` ես պարզապես չեմ տեսնում, թե ինչպես կարող է կարգավորում տեղի ունենալ: Պարզապես կա մի փաստ. Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը երբեք չի եղել անկախ Ադրբեջանի կազմում: Դա փաստ է: Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության ստեղծման իրավական հիմքն անթերի է: Ես եմ գրել այդ հռչակագիրը: Խորհրդային Միության այն ժամանակվա Սահմանադրությունը հանրապետության անջատման ընթացքում թույլ էր ինքնավարությանը, նույնիսկ կոմպակտորեն բնակվող ազգային փոքրամասնություններին հանրաքվեներում որոշել իրենց ճակատագիրը` բացարձակապես գործող օրենսդրությանը համապատասխան: Եվ երրորդ գործոնը Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության գոյության գրեթե երեսուն տարվա փաստն է: Շուտով 30 տարի` մեկ տարի անց: Ընդ որում, արդյունավետորեն զարգանում է, էլ ավելի արդյունավետորեն պապում եւ պաշտպանում է իր սահմանները: Եվ Բաքուն այսօր հերքում է այս երեսուն տարվա օբյեկտիվ իրողությունը: Բայց ինչպե՞ս կարելի է լուծել խնդիրը, եթե դու հերքում ես այս խնդրի օբյեկտիվ բնութագրերը»,- շեշտել է Ռոբերտ Քոչարյանը:
«Իսկ երբ ԽՍՀՄ-ում իշխանությունն ամուր էր, հնարավո՞ր էր այդ խնդիրը լուծել»,- հստակեցրեց լրագրողը: «Եթե Ղրիմը շատ հանգիստ կարելի էր փոխանցել Ուկրաինային` անկասկած»,- պատասխանեց նախկին նախագահը:
«Ձեր կարծիքով, այդ դեպքում ինչո՞ւ դա չարվեց»,- շարունակեց լրագրողը: «Գաղափար չունեմ, կարող եմ ենթադրություններ անել: Կարծում եմ, որ ի վերջո կար գաղափարախոսություն, որը, այնուամենայնիվ, ենթադրում էր, որ ստեղծվում է... Ես հիշեցի «Սովետական ժողովուրդ` միասնական նոր պատմական համայնք» կարգախոսը»,- պատասխանեց պետության նախկին ղեկավարը:
«Առանց ազգության, առանց ամեն ոչնչ, այո՞»: «Ազգություններն որոշակի դաշնակում է այս ամենի համար, սակայն խոսքը հենց սովետական ժողովուրդ նոր պատմական համայնքի մասին էր: Ի դեպ, դա ինձ հիշեցնում է նեոլիբերալ կարգախոսը որոշակի պատմական համայնքի, աշխարհի մարդու ձեւավորման մասին, նման մի բան, բայց այն ժամանակ մարդիկ հավատում էին դրան: Իսկ ի՞նչ տարբերություն` դու այնտեղ ես, թե այնտեղ: Միեւնույն է, բոլոր սահմանները ջնջվում են, մենք ազգերի մեկ եղբայրական ընտանիքում ենք եւ այլն, եւ այլն: Կարծում եմ` մարդիկ անկեղծորեն հավատում էին»,- եզրափակել է Ռոբերտ Քոչարյանը:
