Եթե այսօր ՀՀ իշխանությունները թեկուզ տեսականորեն փորձեն շարունակել «եւ...եւ ...» սխալ քաղաքականության իրականացումը, ապա կարելի է արձանագրել, որ մոտ ապագայում մենք կարող ենք կորցնել Հայաստանի ինքնիշխանության ուժային բաղադրիչը, որը կարող էր առավել կործանարար հետեւանքներ ունենալ հայոց պետականության եւ հայ ժողովրդի համար: Այս մասին հուլիսի 17-ին «Ուղեղների գրոհ. Հետընտրական Հայաստան, իրողություններն ու սպասելիքները» թեմայով քննարկման ժամանակ ասաց ռազմական փորձագետ Հայկ Նահապետյանը:
Նա հիշեցրեց, որ 1992 թվականից ի վեր Հայաստանը Ռուսաստանի հետ ռազմաքաղաքական համագործակցության մեջ լուծում է անվտանգության, տարածքային ամբողջականության եւ սահմանների պաշտպանության խնդիրները, սակայն ՀՀ իշխանությունները հավատարիմ էին այն մոտեցմանը, համաձայն որի անհրաժեշտ էր միաժամանակ համագործակցել երկու հակադիր ռազմական բլոկների՝ ՀԱՊԿ-ի եւ ՆԱՏՕ-ի հետ, միաժամանակ պարտավորություն ստանձնելով դառնալ Լեռնային Ղարաբաղի անվտանգության երաշխավորը:
«Ի սկզբանե, այդ «եւ... եւ... »մոտեցումը վերջնականապես դատապարտված էր ձախողման, քանի որ Հայաստանը միաժամանակ համագործակցում էր երկու ռազմաքաղաքական կազմավորումների հետ այնպիսի աշխարհաքաղաքական հակառակորդների վերահսկողության ներքո, ինչպիսիք են ԱՄՆ-ն եւ Ռուսաստանի Դաշնությունը, որոնք մրցում են գլոբալ եւ տարածաշրջանային ասպարեզներում:
2007 թվականից ի վեր Միացյալ Նահանգների եւ Ռուսաստանի Դաշնության հակասություններն աստիճանաբար վերաճեցին հակամարտությունների, որոնք հանգեցրին կամ ռազմական բախումների, կամ ներքաղաքական ցնցումների, գունավոր հեղափոխությունների մեթոդաբանությամբ եւ գործիքներով իշխանության բռնազավթման եւ իշխանափոխության:
Աշխարհաքաղաքական այս դիմակայությունը չշրջանցեց նաեւ Հայաստանին: 2020 թվականին Հայաստանը մարդկային հսկայական կորուստներով կորցրեց Լեռնային Ղարաբաղի մի մասը: Կրկին, Հայաստանում որոշ քաղաքական շրջանակներ եւ փորձագետներ փորձում են պարտությունը եւ կորուստները բարդել Ռուսաստանի վրա՝ հակառուսական տրամադրություններ հրահրելով:
ՆԱՏՕ-ն կամ ԱՄՆ-ն Հարավային Կովկասում ռազմական իմաստով ներկայացված են թուրքական զինված ուժերով: Թուրքական զինված ուժերի մասնակցությունը հայկական կողմի դեմ Ադրբեջանի 44-օրյա պատերազմին արտահայտվել է ռազմատեխնիկական համագործակցությամբ, Թուրքիայի զինված ուժերի գլխավոր շտաբի հարյուրավոր զինծառայողների մասնակցությամբ, ռազմական գործողությունների անցկացմամբ, հետախուզական տեղեկատվության տրամադրմամբ, նրանց հրամանատարության հետ միասին Սիրիայից Ադրբեջան հազարավոր ահաբեկիչների տեղափոխմամբ:
Վերջերս՝ Աֆղանստանից ամերիկյան զինվորականների դուրսբերումից հետո, որոշ ռազմական օբյեկտների պաշտպանությունը վստահվեց միայն Թուրքիայի զինված ուժերին:
Ակնհայտ է, որ ցանկացած երկրից ՆԱՏՕ-ի զորքերի դուրսբերումը պայմանավորված է Թուրքիայի զինված ուժերի կողմից իր տարածքի լիակատար վերահսկողության հաստատմամբ եւ մարտական գործողությունների գոտիների ավելացմամբ: Հայաստանը եւս կարող է դառնալ ՆԱՏՕ-ի վարած այս քաղաքականության զոհը, եթե չխորացնի ռազմական եւ ռազմատեխնիկական համագործակցությունն իր միակ հուսալի դաշնակցի՝ Ռուսաստանի Դաշնության հետ, եւ 102-րդ ռազմաբազայի նոր հենակետեր չստեղծի Իրանի, Նախիջեւանի եւ Թուրքիայի սահմանամերձ շրջաններում:
ՆԱՏՕ-ն կարող է հարավից հարված հասցնել Ռուսաստանին՝ թուրք-ադրբեջանական զինված ուժերի ստորաբաժանումների, ինչպես նաեւ իսլամական ահաբեկչական խմբավորումների գործարկմամբ:
Այդ մարտահրավերներին եւ սպառնալիքներին դիմակայելու համար Հայաստանը պետք է պատրաստ լինի հակահարված տալ հայկական պետականության այս իրական սպառնալիքին:
Անկախ նրանից, թե Հայաստանում որ քաղաքական ուժն է իշխանություն, Հայաստանի զինված ուժերի հզորացման, համապատասխան մասնագիտական ստորաբաժանումների ստեղծման, նոր իրողություններին համապատասխան անձնակազմի վերապատրաստման բոլոր աշխատանքները պետք է իրականացվեն միայն համապատասխան կառույցների, մասնագիտացված Ռուսաստանի Դաշնության զինված ուժերի կազմավորումների հետ միասին»,- հավելեց փորձագետը:
