News
Լրահոս
News
Ուրբաթ
Մարտ 29
Տեսնել լրահոսը

Կա նման հասկացություն՝ «վնասակար սովորությունների ապրանքներ»։ Այդ խմբում են նաեւ ալկոհոլային խմիչքները։ Չնայած նման բացասական դասակարգմանը՝ այդ ապրանքները մեծ պահանջարկ ունեն։

Այսպես, առեւտրաշրջանառության եւ վճարովի ծառայությունների ընդհանուր ծավալից 2,7%-ը բաժին է հասնում ալկոհոլային խմիչքներին, 1,7%-ը՝ թունդ ալկոհոլին, եւ 0,7%-ից քիչ ավել՝ գինուն։

Տվյալ ցուցանիշները պատկերացում են տալիս այդ խմիչքների համար ընտանեկան բյուջեի ծախսերի մասին։ Հաշվի առնենք, որ շատ գյուղերում օգտագործում են սեփական արտադրության գինի եւ օղի, եւ փաստացի սպառման մակարդակը քիչ բարձր է, քան ներկայացվում է վաճառքից։

Հայաստանն ալկոհոլային խմիչքների սպառման առումով երկրների վարկանիշային աղյուսակում 2018 թվականին զբաղեցրել է 106-րդ հորիզոնականը:  Ի դեպ, ցուցակում առաջատարը...Մոլդովան էր:  Բայց Ռուսաստանը (որի մասին կարծիք կա, որ հենց նա է այս առումով ռեկորդակիրը) զբաղեցրել է 16-րդ հորիզոնականը:  Հարեւան Վրաստանը նույնպես առանձնացել է՝ գրավելով 43-րդ հորիզոնականը: Հաշվարկների հենց այդ մեթոդը լուրջ կասկածներ է առաջացրել որոշ փորձագետների մոտ:

Հայաստանում ոգելից խմիչքների արտադրության առումով կոնյակն անվիճելի առաջատարն է: Այնուամենայնիվ, ըստ ապրանքային հաշվեկշռի (արտադրության ծավալ, մինուս արտահանում, գումարած ներմուծում) օղու պաշարներն ավելի շատ են, քան կոնյակինը:  Փաստն այն է, որ արտադրվող կոնյակի ճնշող մասն արտահանվում է (այս տարվա առաջին կիսամյակում`95%):  Ազգային շուկայում, ի տարբերություն օղու, գործնականում ներկայացված է հայրենական կոնյակը:  Իր ապրանքային ռեսուրսներում ներմուծման մասնաբաժինը չի հասնում նույնիսկ 2%-ի (տես գրաֆիկը)

Օղու դեպքում իրավիճակն այլ է. հաշվետու կիսամյակում ապրանքային ռեսուրսներում ներմուծման մասնաբաժինը հասել է 45%-ի:  Նշենք, որ մեր երկրում ալկոհոլային խմիչքների արտադրությամբ զբաղվող ավելի քան 40 ընկերություն կա:  Նրանցից որոշները զբաղված են նաեւ օղու արտադրությամբ (որոշ գործարաններ բազմապրոֆիլ են՝ արտադրում են ե՛ւ կոնյակ, ե՛ւ  օղի, ե՛ւ գինի):

Թվում է, թե նման մրցակցությունը պետք է նպաստի հայրենական օղու որակի բարձրացմանը:  Սակայն, ըստ առեւտրի մասնագետի կարծիքի՝ տեղական օղին ներմուծվող արտադրանքի հետ կարող է մրցել միայն համեմատաբար ցածր գների պատճառով: Սովորական պատկեր մեր խանութներում. հաճախորդները հիմնականում ուշադրություն են դարձնում «ռուսական օղիով» դարակներին:  Ավելին, բելառուսական օղին նույնպես ընկնում է այս «հեղինակավոր» կատեգորիայի տակ:

Չնայած մեր երկիրը հայտնի է իր «հայկական կոնյակով»՝ մեր սպառողներից շատերը նախընտրում են օղին:  Ըստ ապրանքային ռեսուրսների ծավալի՝ օղին 2,8 անգամ գերազանցել է կոնյակին։ Դրա հիմնական պատճառը քաջ հայտնի է `մեկ լիտրի մանրածախ գնով օղին գրեթե 3 անգամ ավելի էժան է, քան կոնյակը:

Մեկ այլ խմիչք՝ գինին, ավելի էժան է, քան օղին:  Բայց, «աստիճանի» առումով, օղին ակնհայտ առավելություն ունի.  հաճախ այլ երկրներից ժամանող այցելուներն իրենց հարց են տալիս. Ինչո՞ւ են «խաղողի» Հայաստանի քաղաքացիներն ավելի շատ նախընտրում օղին, քան գինին:  Կան հետաքրքիր վարկածներ կապված սպառման պատմական տեղաշարժի հետ գինուց մինչեւ օղի:  Բայց, սա առանձին թեմա է:

Կա՞ արդյոք լուրջ «մրցակցություն» թունդ ալկոհոլային խմիչքի՝ օղու եւ թույլ գինու միջեւ։ Երեք տարի առաջ տեղական շուկայում առկա ռեսուրսների առումով օղին 2,2 անգամ առաջ էր գինուց:  Այնուհետեւ, 2019-ին այս հարաբերակցությունը արդեն 1,7 անգամ էր, իսկ 2020-ին՝ այն արդեն նվազել է մինչեւ 1,2 անգամ:

Նկատենք, որ նշված ժամանակահատվածում օղին թանկացել է (հիմնականում ակցիզային հարկերի հետեւողական աճի պատճառով) միջինը 32%-ով:  Այսինքն ՝ գրեթե մեկ երրորդով:  Մինչդեռ գինու միջին գներն աճել են «ընդամենը» 3%-ով:  Արդյունքում, միջին գների հարաբերակցությունը կտրուկ փոխվել է:  Եթե ​​2018-ին օղին գինուց ավելի թանկ էր միջինը 9%-ով, ապա անցյալ տարի՝ արդեն 40%-ով։

Հետաքրքիր պատկեր է ի հայտ գալիս, եթե հաշվի առնենք օղու եւ գինու պաշարները վեց ամսվա համատեքստում:  Առաջին հայացքից, հաշվետու կիսամյակում դրամատիկ փոփոխություններ են տեղի ունեցել հօգուտ գինու:  Բայց, նույն պատկերն էր նախորդ տարիներին:  Բայց տարվա երկրորդ կեսին պատկերը փոխվեց տրամագծորեն հակառակ (տես գրաֆիկը)։

Ակցիզների հետագա բարձրացումը կհանգեցնի օղու մանրածախ գների նկատելի աճի:  Արդյո՞ք այս խմիչքի սպառման մակարդակը կնվազի:  Ի վերջո, կա մի կարգախոս`«խմել ենք եւ կխմենք»։ Բացի այդ, օղու մանրածախ գների բարձրացումը կարող է խթանել ինքնաշեն օղու արտադրության աճը:  Ավելին, այս ուղղությամբ հարուստ փորձ կա:  Բայց սպառողները, որոնք ավելի քիչ հավատարիմ են վերոնշյալ կարգախոսին, կփորձեն նվազեցնել թանկ խմիքչի համար ծախսերը։ Եզրափակելով՝ եկեք ինքներս մեզ հարց ուղղենք. ինչո՞ւ տեղական գործարանները ներմուծումը շուկայից դուրս չեն մղում: Ի տարբերություն կոնյակի՝ օղին սովորական սպիրտ-ռեկտիֆիկատ է։ «Լավ» օղու համար պարզապես անհրաժեշտ է բարձրորակ ցորենի սպիրտ, ինչպես նաեւ ժամանակակից սարքավորումներ հացօղու յուղերից ալկոհոլի մաքրման համար։ Սակայն, եթե այս ամենն ապահովվի, օղու ինքնարժեքը կբարձրանա, իսկ մրցունակությունը՝ կնվազի։

Հնարավորությունների առումով հսկայական անջրպետ կա հայրենական եւ հզոր ռուսական ընկերությունների միջեւ:  Հետեւաբար, մեր օղու «բարոնների» համար շուկայում շատ ավելի հեշտ է պահպանել իրենց գնային սեգմենտը, քան գումար ծախսել թանկարժեք սարքավորումների եւ հումքի վրա: Այնուամենայնիվ, այս բացը լրացվում է այլ «ձեռքբերումներով»: Մեր սուպերմարկետներում ներկայացված է օղու արտադրանքի հարուստ տեսականի։ Հաճախ գնորդը նույնիսկ դժվարանում է ընտրել։ Շատ քաղաքացիներ նշում են մի հետաքրքիր մանրուք։ Նրանք կասկածում են, որ օղու տարբեր ապրանքանիշերն իրականում միեւնույն տակառից են։ Ինչո՞ւ այդ դեպքում գները նույնը չեն: Ըստ ամենայնի՝ թե՛ պիտակների, թե՛ շշերի արժեքի տարբերության պատճառով։

Սմբատ Գրիգորյան 

!
Այս նյութը հասանելի է նաև   Русский
Տպել
Կարդացեք նաև
Ամբողջը
Տիգրան Խաչատրյանը հանդիպել է ՀՀ-ում հավատարմագրված դիվանագիտական ներկայացուցչությունների ղեկավարների հետ
Այսօր փոխվարչապետ Տիգրան Խաչատրյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել…
Դոլարն ու եվրոն շարունակում են անկումը
ԱՄՆ դոլարի փոխարժեքն այսօր՝ մարտի 29-ին, կազմել է…
Արաբկիրում շենք կառուցող ընկերությունը հարկեր չվճարելու նպատակով պայմանագրում նվազեցրել է բնակարանների իրական գինը
ՀՀ ՊԵԿ հետաքննության և օպերատիվ հետախուզության վարչությունը շարունակում…
Առցանց անմաքս առևտրի շեմը ենթարկվել է փոփոխության. 2024-ի ապրիլի 1-ից կսահմանվի 200 եվրո և 31 կգ. ՊԵԿ
Նախկին 200 հազար դրամ և 31 կգ արտոնության փոխարեն սահմանվել է...
Այսօր աշխատանքից ազատվելու դիմում եմ ներկայացրել․ «Երևան ավտոբուս» ՓԲԸ տնօրեն
Շնորհավորում եմ նոր տնօրենին պաշտոնին նշանակվելու կապակցությամբ, մաղթում եմ միայն նոր հաջողություններ և արդյունավետ ու կառուցողական...
Հայտնի են ձվի արտադրության եւ իրացման շուկայի վերահսկողության միջանկյալ արդյունքները
Վերահսկողական միջոցառումներն այսօր դեռ շարունակվում են, ափոփ արդյունքները կներկայացվեն լրացուցիչ հաղորդագրությամբ...
Ամենաշատ