Ադրբեջանի իշխանությունները կրթական հաստատություններ ստեղծելու անվան տակ կփորձեն ստեղծել ահաբեկիչների պատրաստման կենտրոններ։ Այս մասին ասել է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարար Դավիթ Բաբայանը՝ NEWS.am-ի թղթակցի խնդրանքով մեկնաբանելով «մանկավարժական ինստիտուտի վերստեղծման անհրաժեշտության» մասին հայտարարությունը։ Նկատենք, որ ինստիտուտն ընդհանրապես չի լուծարվել, ինչպես պնդում են Բաքվում, այլ հիմք է հանդիսացել համալսարանի ստեղծման համար։
«Սկսենք փաստերից։ Ստեփանակերտում իսկապես գործում էր մանկավարժական ինստիտուտ, որն ավարտել են բազմաթիվ բարձր որակավորում ունեցող մասնագետներ, ովքեր երկար տարիներ զարգացնում էին Լեռնային Ղարաբաղը։ Բուհի շրջանավարտներն աշխատում էին կառավարության ապարատում։ Դա իսկապես կադրերի դարբնոց էր։ Ճիշտ է, Խորհրդային Ադրբեջանի ղեկավարությունը փորձեց իր աշխարհքաղաքական նպատակների համար օգտագործել կրթական ոլորտը։ Նրանք հասան նրան, որ մանկավարժական ինստիտուտում բացվեց ադրբեջանական հատված՝ թեպետ դրա կարիքը չկար այն պարզ պատճառով, որ չկային համապատասխան թվով ադրբեջանցի ուսանողներ, իսկ արդեն առկա ուսանողները կարող էին սովորել ռուսական հատվածում։ Սակայն կայացվեց քաղաքական որոշում, ադրբեջանական ԽՍՀ տարբեր հատվածներից Ղարաբաղ ուղարկվեցին ուսանողներ՝ ծառայության, քանի որ դա ուսում չէր։ Դրանից հետո բազմաթիվ ուսանողներ մնացին նախկին ինքնավար մարզում։ Այդպիսով ԱԽՍՀ նախկին ղեկավարությունը փորձում էր փոխել ժողովրդագրական իրավիճակը Լեռնային Ղարաբաղում։ Որոշ չափով նրանց հաջողվեց որոշ փոփոխություններ մտցնել։ Օրինակ՝ 1923 թվականին, երբ ստեղծվեց Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզը, ադրբեջանցիները կազմում էին բնակչության 2%-ը, 98%-ը հայեր էին։ 1988-ին հայերը կազմում էին 78 տոկոսը։ Այդուհանդերձ, ադրբեջանցիները չկարողացան հասնել իրենց նպատակին, որն էր՝ սողացող էքսպանսիայի միջոցով փոխել ժողովրդագրական իրավիճակը։ Ի դեպ, նման «ծառայություն» են անցել ոչ միայն Ստեփանակերտի մանկավարժական ինստիտուտի ադրբեջանցի ուսանողները, այլեւ պրոֆտեխնիկական ուսումնարանների ուսանողները։ Ինչ վերաբերում է ինչ-որ համայնք «ներկայացնող» այսպես կոչված պատգամավորի հայտարարությանը, պարզ է, որ նա բարձրաձայնում է Ադրբեջանի իշխանությունների աշխարհքաղաքական ծրագրերը։ «Ինստիտուտի» քողի տակ իրական նպատակը ռազմական քաղաքի ստեղծումն է Ղարաբաղի գրավման համար։ Բացառված չէ, որ Ադրբեջանի իշխանությունները կդիմեն սադրանքների։ Օրինակ՝ որպես առաջին քայլ Շուշիում կարող են ինստիտուտ բացել ու այն հռչակել «Խանկենդի»։ Պետք է հիշել, որ ոչ ոք չի ցանկանում գնալ Ադրբեջանի կողմից օկուպացված տարածքներ, որքան էլ երկրի իշխանությունները փորձեն հակառակը հայտարարել։ Այնտեղ գնում են շարքային ահաբեկիչներն ու բարձրաստիճան պաշտոնյաները, որոնք փաստացի սեփականաշնորհել են այն, ինչ մնացել է Շուշիում։ Այս ամենն արձագանք է Շուշիում «Գորշ գայլերի» ճեմարանի բացման նախօրոք հայտարարված նախագծին։ ԱՀ ղեկավարությունը կարող է ինստիտուտ ստեղծելու քողի տակ բացել նման ուսումնական հաստատություն եւ պատրաստել ահաբեկիչների։ Ավելին, վերջերս բոլորը տեսան, թե ինչպես են Թուրքիայի նախագահն ու «Գորշ գայլերի» առաջնորդը ցուցադրում պանթյուրքիստական քարտեզը։ Այս նախագիծը միայն առաջին հայացքից է անլուրջ թվում, իրականում դրա տակ շատ լուրջ նպատակներ կան։ Եվ վերադառնալով Ստեփանակերտի մանկավարժական ինստիտուտի հարցին. 90-ականների սկզբին բուհը դարձավ Արցախի պետական համալսարանի հիմքը, այն ուներ ավելի շատ ֆակուլտետներ, քան ինստիտուտը։ Սա Արցախի Հանրապետության համար կադրերի դարբնոց է եւ alma mater, որտեղ ես պատիվ ունեմ դասավանդելու»,-հայտարարեց Բաբայանը։
