Սպասվում է, որ այս շաբաթ կայանալիք Եվրոպական խորհրդի գագաթաժողովում Եվրամիության առաջնորդները քննադատությունների տարափ կտեղան Թուրքիայի վրա՝ հարեւան Հունաստանի հանդեպ նրա վերաբերմունքի համար, հաղորդում է EURACTIV-ը:
Եվրոպական խորհուրդը կհայտարարի, թե ակնկալում է, որ Թուրքիան լիովին կհամապատասխանի միջազգային իրավունքին, կթուլացնի լարվածությունը՝ ի շահ Արեւելյան Միջերկրական ծովում տարածաշրջանային կայունության եւ բարիդրացիական հարաբերությունների կայուն զարգացման, հաղորդում է լրատվամիջոցը՝ վկայակոչելով փաստաթղթի պատճենը, որը նրա տրամադրության տակ է հայտնվել։
Նախագծի համաձայն՝ Թուրքիան պետք է հարգի ԵՄ անդամ բոլոր երկրների ինքնիշխանությունն ու տարածքային ամբողջականությունը։
Թուրքիան եւ Հունաստանը մխրճվել են տարածքի շուրջ վեճերի մեջ, որոնք գրեթե հանգեցրել են ուղղակի ռազմական բախումների, վերջինը եղել է 2020 թվականին, երբ հունական ռազմանավերը մոտեցան թուրքական նավին, որը ածխաջրածիններ էր հետախուզում՝ հունական կղզու մոտ բնական գազ որոնելով: Թեեւ երկու հարեւանները հերքում են միմյանց մեղադրանքները տարածքային խախտումների վերաբերյալ, վերջին երեք ամիսների ընթացքում ռազմական լարվածությունը կրկին աճել է, քանի որ երկու երկրները միմյանց մեղադրել են իրենց օդային տարածքը խախտելու մեջ, իսկ Թուրքիան զորավարժություններ է անցկացրել թուրքական ափին հարող հունական կղզիների մոտ:
Թուրքիան Հունաստանից պահանջել է դադարեցնել Էգեյան ծովում գտնվող իր կղզիների զինումը` հայտարարելով, որ դրանք պետք է ապառազմականացվեն անցյալ դարասկզբին ստորագրված Լոզանի պայմանագրի համաձայն։ Հունաստանը պնդում է, որ դրանից հետո հանգամանքները կտրուկ փոխվել են, եւ սահմանափակումներն այլեւս չեն գործում: Երկու երկրների կառավարությունները նամակներ են հղել Միավորված ազգերի կազմակերպությանը՝ ուրվագծելով իրենց հակասական դիրքորոշումները։
Հունաստանը եւ Թուրքիան պատերազմում են նաեւ միգրանտների եւ Թուրքիայի կողմից օկուպացված Կիպրոս կղզու համար: Թուրքիան 1974 թվականին ներխուժումից հետո 30 000 զինվոր է տեղակայել Կիպրոսի թուրքերի կողմից վերահսկվող Հյուսիսային Կիպրոսում: Կիպրոսի Հանրապետությունը, որը հարավից կառավարվում է կիպրահույների կողմից, ԵՄ անդամ է եւ ներկայացնում է ողջ կղզին ԵՄ հարցերում։
Աթենքի լրատվական գործակալությանը տված հարցազրույցում դիվանագիտական աղբյուրը նշել է, թե քիչ հավանական է, որ Թուրքիան ՆԱՏՕ-ի գագաթաժողովում բարձրացնի հունական կղզիների ապառազմականացման հարցը:
«Էրդողանը կարող է բարձրացնել կղզիների ապառազմականացման հարցը միայն այն դեպքում, եթե Մադրիդի գագաթաժողովում Շվեդիայի եւ Ֆինլանդիայի հետ խնդիրը չլուծվի, որպեսզի ուշադրությունը շեղի հիմնական խնդրից՝ երկու սկանդինավյան երկրների անդամակցությունից»,- ասել է դիվանագետը։
«Եթե դա տեղի ունենա, հունական կողմը, ինչպես միշտ, հանգիստ կբացատրի, որ ՆԱՏՕ-ի գագաթաժողովը նման անհեթեթ հայտարարություններ անելու տեղը չէ»,- հավելել է աղբյուրը։
