«Հայաստանի Հանրապետության ընտրական օրենսգիրք» սահմանադրական օրենքում փոփոխություններ կատարելուց մեկ տարի անց, իշխանությունները կրկին նախաձեռնել են ընտրական կարգի փոփոխություններ։
Իշխող ուժի պատգամավորներն առաջարկում են վերանայել մեկ տարի առաջ իրականացված փոփոխությունը եւ ավագանու կողմից համայնքի ղեկավարի ընտրությունը կրկին փակ դարձնել։
Իշխանություններն առաջարկում են, որ ավագանու առաջին նիստ վարի ոչ թե ավագանու ամենատարեց անդամը, այլ ընտրություններում առավել շատ ձայն ստացած ուժի ամենատարեց ներկայացուցիչը։
Օրինագծի համահեղինակ, ՔՊ–ական Վահագն Հովակիմյանի հիմնավորմամբ՝ այս կերպ փորձում են նախորդ ընտրությունների ժամանակ ի հայտ եկած խնդիրները լուծել։ Իսկ ընդդիմությունից «Հայաստան» խմբակցության անդամ Արմենուհի Կյուրեղյանը կարծում է, որ առաջարկվող փոփոխությունները միտված չեն ընտրական գործընթացը բարեփոխելուն, այլ իշխանության վերարտադրության ապահովման համար են։
«Համայնքի ղեկավարի ընտրությունը բաց քվեարկությամբ անցկացնելը երեւի Վենետիկի հանձնաժողովի, ժողովրդավարական կանոնների պահանջներ էին, իշխանությունները ստիպված էին գնալ այդ փոփոխությանը, իսկ երբ այդ փոփոխությունը սկսվեց կիրառվել, իշխանությունը հասկացավ, որ դա ի վնաս իրենց է, հատկապես տեղական ինքնակառավարման մակարդակում։ Օրինակ, Վարդենիսում ու Ամասիայում, առավել շատ ձայն ստացավ իշխող ուժը, բայց ընդդիմադիր ուժերի միավորման ընթացքում նրանք ավելի շատ մանդատ ունեցան եւ կարողացան համայնքի ղեկավար ընտրել, այդ փաստը իշխանությունը որեւէ կերպ չի կարողանում մարսել։ Մեկ այլ օրինակ՝ Վանաձորը, որտեղ ընտրություններից 6 ամիս անց էլ համայնքապետ չի ընտրվել, ավագանու նիստեր տեղի չեն ունեցել, որովհետեւ ԼՀԿ ղեկավար Էդմոն Մարուքյանի ձեռամբ համայնքի ղեկավարի ընտրության օրակարգով նիստերը ձգձգվում են, եւ այս ամիսների ընթացքում իշխանական ուժը ամեն կերպ փորձում էր իր կողմ բերել 17 ընդդիմադիրներից որեւէ մեկին, սակայն չեն հաջողում։ Քանի որ Մամիկոն Ասլանյանը կալանավորված է, ընդդիմության մանդատներեւի թիվը այս պահին 16-ն է, իսկ իշխող ուժը մյուս երկու ուժերի հետ միասին ունի 16 մանդատ։ Իշխանությունը հասկանում է, որ այդ 16 ընդդիմադիր ձայներից չի կարող իրենց օգտին քվե ապահովել, քանի որ քվեարկությունը բաց կարգով է լինելու, իսկ փակի դեպքում, նրանք հույս ունեն, որ մեկ կամ երկու մանդատ կկարողանան իրենց օգտին օգտագործել եւ իշխանությունը կընտրի իր սրտի համայնքապետին»,- NEWS.am-ի հետ զրույցում ասաց Արմենուհի Կյուրեղյանը։
Պատգամավորը հիշեցրեց, որ երկու ամիս առաջ Ազգային ժողովը վարչապետին լիազորություն տվեց համայնքի ղեկավարի պաշտոնակատար նշանակել, որը, սակայն, իշխանությանը հնարավորություն չտվեց իր նպատակին հասնել, որովհետեւ ավագանու նիստեր չեն կայանում քվորում չլինելու պատճառով։
«Իշխանությունը տեսնում է, որ ժամանակավոր պաշտոնակատարի նշանակումը ոչինչ չի փոխում իրենց նպատակներին հասնելու համար, հիմա այս տարբերակն է փորձում աշխատեցնել, բայց ՔՊ-ն շատ կարճ է մտածում»,- ընդգծեց Կյուրեղյանը։
Անդրադառնալով ավագանու առաջին նիստը վարելուլ լիազորությունը ընտրություններում առավել շատ ձայն ստացած ուժի ամենատարեց անդամին տալուն, «Հայաստան» խմբակցության անդամն ասաց.
«Եթե իշխանությունը տեսնի, որ այլ խմբակցություններ կոալիցիա կազմելով կարող են համայնքի ղեկավար ընտրել, իսկ համայնքապետը ընտրվում է առաջին նիստում եւ նիստը շարունակվում է այնքան, քանի դեռ համայնքի ղեկավար չի ընտրվում, արդյունքում կստացվի, որ իրենց խմբակցության ավագ անդամը չի ներկայանա նիստերին կամ այլ կերպ կխոչընդոտի նիստերի անցկանցմանը։ Հիշում էք չէ՞, թե Վարդենիսում ինչ արեցին. կնիքը, բանալին թաքցրեցին, նույնիսկ աշխատակազմի ղեկավարին զուգարանում փակեցին, իշխանությունը ամեն ինչի պատրաստ է։ Նրանք այս փոփոխությամբ Վարդենիսի օրինակը կբացառեն։ Իշխանության նպատակը ոչ թե ժողովրդավարական փոփոխություններ անելն է, այլ իրենց իշխանության երկարաժամկետ ապահովումը»։
Առաջարկվում է նաեւ Ազգային ժողովի ընտրությունների ժամանակ հիվանդանոցներում ստացիոնար բուժման մեջ գտնվող ընտրողների քվեարկության համար նախատեսված շրջիկ արկղերի կիրառումից հրաժարվել, եւ շրջիկ արկղերը կիրառել միայն Ազգային ժողովի ընտրությունների քվեարկության օրը ձերբակալված անձանց պահման վայրում գտնվող ընտրողների համար։ ՔՊ-ական պատգամավորները հիմնավորում են, թե վերջին երկու տարիներին ողջ աշխարհում առկա համաճարակային նոր իրավիճակի պայմաններում Ազգային ժողովի ընտրությունների ժամանակ ստացինար բուժման մեջ գտնվող ընտրողների քվեարկության համար նախատեսված շրջիկ արկղերի ինստիտուտի կիրարկումը վտանգում է տեղամասային ընտրական հանձնաժողովների այն անդամների առողջությունն ու կյանքը, ովքեր պարտավոր են կազմակերպել այդ մեխանիզմի իրագործումը։
Այս հիմնավորումն անհասկանալի եւ ծիծաղելի է պատգամավոր Արմենուհի Կյուրեղյանի համար։
«Փոխարենը իշխանությունը մտածի նման համաճարակների տարածումը կանխելու մասին, մարդուն զրկում են ընտրելու իրավունքից։ Կինը, որը երեխա է ունեցել, գտնվում է ծննդատանը, նրան զրկում են իր երեխայի ապագայի համար Ազգային ժողովի ընտրությունների մասնակցությունից»,- ասաց ընդդիմադիր խմբակցության պատգամավորը։
Առաջարկվում է նաեւ, որ տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրությունների քվեարկությունը իրականացնել ոչ թե գրիչով նշումներ անելու միջոցով, այլ ընտրությանը մասնակցող յուրաքանչյուր ուժի համար առանձին քվեաթերթիկ, ինչպես արվում են համապետական ընտրությունների ժամանակ։
Հիմնավորման մեջ ասվում է, որ համամասնական ընտրակարգով ՏԻՄ ընտրությունների փորձը ցույց տվեց, որ մեկ ընդհանուր քվեաթերթիկով կազմակերպվող ընտրությունների դեպքում անվավեր քվեաթերթիկների թիվն անհամեմատ ավելի մեծ է, քան տարբեր քվեաթերթիկներով անցկացվող քվեաթերթիկներով կազմակերպվող ընտրությունների ժամանակ։ Այս դեպքում առաջարկվում է կուսակցությունների (կուսակցությունների դաշինքների) եւ վերջիններիս համամասնական ցուցակների առաջին երեք թեկնածուների ինքնաբացարկի ժամկետը սահմանել ոչ ուշ, քան քվեարկության օրվանից 15 օր առաջ։
Առաջարկվում է նաեւ ՏԻՄ ընտրությունների ժամանակ տեխնիկական հնարավորությունների առկայության պայմաններում տեղամասերում ուղիղ հեռարձակումներ ապահովել։
Մանրամասները՝ տեսանյութում։
