Հայաստանի քաղաքացիական հասարակության կազմակերպությունները, Բաց հասարակության հիմնադրամներ-Հայաստանի նախաձեռնությամբ ու համակարգմամբ, նամակով դիմել են ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների գերագույն հանձնակատար Ֆոլքեր Թյուրքին՝ կոչ անելով հանձնակատարի գրասենյակին միջոցներ ձեռնարկել Ադրբեջանի կողմից Հայաստանի դեմ շարունակվող ագրեսիայի կապակցությամբ։
«Մենք պահանջում ենք փաստահավաք առաքելության տեղակայում՝ Հայաստանի դեմ Ադրբեջանի կողմից ՀՀ սուվերեն տարածքում իրականացրած երկօրյա հարձակման ընթացքում մարդու իրավունքների և միջազգային մարդասիրական իրավունքի խախտումները հետաքննելու նպատակով։ Ի հավելումն, մենք պահանջում ենք նաև երկարաժամկետ մոնիթորինգային առաքելության տեղակայում Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանին՝ որպես ուժի կիրառումը և մարդու իրավունքների հետագա խախտումները կանխարգելող միջոց»,- ասված է նամակում, որը ստորագրել են քաղհասարակության ավելի քան 2 տասնյակ կազմակերպություններ։
Նամակում քաղհասարակության կազմակերպությունները հիշեցրել են, որ սեպտեմբերի 13-ին Ադրբեջանը լայնածավալ ռազմական հարձակում է սկսել Հայաստանի դեմ՝ թիրախավորելով թե՛ ռազմական, թե՛ քաղաքացիական օբյետկները՝ կոպտորեն խախտելով ՄԱԿ-ի կանոնադարությունը և Ժնևյան կոնվենցիաները։
«Կարևոր է, որպեսզի Ադրբեջանի ագրեսիան չդիտարկվի որպես առանձին դեպք, այլ ընկալվի ավելի լայն տարածաշրջանային համատեքստում։ Տարածաշրջանում նկատվում է ուժի կիրառման միջոցով որոշակի նպատակների հասնելու նոր միտում։ Սովորաբար, ագրեսոր երկիրն ավելի մեծ և ավտորիտար պետություն է, որը հարձակում է գործում ժողովրդավար հարևանի վրա։ Այս միտումը վտանգավոր նախադեպ է ստեղծում՝ սովորական դարձնելով ուժի կիրառումը և թուլացնելով միջազգային ինստիտուտներն ու ձևաչափերը, այդ թվում՝ ՄԱԿ-ը, որոնք ստեղծվել են կարգավորելու և կանխելու հակամարտությունները։ Այս միտումն ավելի լայն համատեքստում խարխլում է ժողովրդավարությունն ու մարդու իրավունքները։ Այս առումով, համարժեք և անզիջում միջազգային արձագանքը չափազանց կարևոր է իրավիճակի վատթարացումը և մարդու իրավունքների միջազգային ինստիտուտների հետագա խարխլումը կանխելու համար։ Պատերազմի ավարտից ի վեր մենք տարածաշրջանում ավելի մեծ միջազգային ներգրավվածության և ներկայության կոչ ենք արել` վերջ դնելու Բաքվի՝ հակամարտության «կարգավորման» թշնամական մոտեցմանը: Սա հիմա անհրաժեշտ է առավել, քան երբևէ։ Մարդու իրավունքների խախտումներն արձանագրող փաստահավաք առաքելությունը վերջին ագրեսիայի համատեքստում կլինի միջազգային ներգրավածությունը վկայող հզոր միջոց: Մենք նաև կոչ ենք արել քաղաքացիական դիտորդական առաքելություն իրականացնել երկու երկրների սահմանի երկայնքով, և դա շարունակում է արդիական հարց մնալ ապատեղեկատվական արշավների և Ադրբեջանի կողմից ուժի շարունակական կիրառման լույսի ներքո:
Մենք անհանգստացած ենք, որ առանց պատշաճ միջոցների ստեղծված իրավիճակը ոչ միայն կվատթարացնի դրությունը Հայաստանում, այլ նաև կազդի ամբողջ տարածաշրջանի վրա: Հայաստանի ինքնիշխանության դեմ հարձակումը պետք է վճռական հակազդեցության արժանանա՝ կանխելու մարդու իրավունքների ու միջազգային հումանիտար իրավունքի հետագա հնարավոր խախտումները»,- ասված է ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների գերագույն հանձնակատարին ուղղված նամակում։
Նամակը ստորագրել են հետեւյալ ՀԿ-ները.
Բաց հասարակության հիմնադրամներ-Հայաստան,
«Ագաթ» հաշմանդամություն ունեցող կանանց իրավունքների պաշտպանության կենտրոն ՀԿ,
«Խաղաղության երկխոսություն» ՀԿ,
«Իրավունքների պաշտպանություն առանց սահմանների» ՀԿ,
Գլոբալիզացիայի և տարածաշրջանային համագործակցության վերլուծական կենտրոն,
Հայ առաջադեմ երիտասարադություն ՀԿ,
Համայնքային համախմբման եւ աջակցության կենտրոնը,
«Ընդդեմ կանանց նկատմամբ բռնության» կոալիցիա,
Գորիսի մամուլի ակումբ,
Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակ,
«Իրավունքի ուժ» ՀԿ,
Ժուռնալիստների «Ասպարեզ» ակումբ,
Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ հակակոռուպցիոն կենտրոն,
«Իրազեկ քաղաքացիների միավորում» ՀԿ,
Հանրային լրագրության ակումբ,
Մարտունու կանանց համայնքային խորհուրդ ՀԿ,
«Փինք» իրավապաշտպան հասարակական կազմակերպություն,
Հակախտրականության և հավասարության կոալիցիա,
«Իրական աշխարհ, իրական մարդիկ» ՀԿ,
Սեռական բռնության ճգնաժամային կենտրոն,
Սպիտակի Հելսինկյան խումբ ՀԿ,
«Հասարակություն առանց բռնության» ՀԿ,
«Կանանց աջակցման կենտրոն» ՀԿ,
«Կանանց իրավունքների տուն» ՀԿ։
