Վիվա-ՄՏՍ-ը և Վայրի բնության մշակութային արժեքների պահպանման հիմնադրամը (FPWC), շարունակում են հետևողական լինել էկոհամակարգի պահպանման հարցում: Տարիների գործընկերները զգալի հաջողություն են արձանագրել իրականացրած ծրագրերի արդյունքում: Կազմակերպությունների ղեկավարները հերթական շրջայցով եղել են Կովկասյան կենսաբազմազանության ապաստարանում (CWR), որը մասնավոր պահպանվող առաջին տարածքն է Հարավային Կովկասում:
Շուրջ երկու տասնամյակ իրականացված հետևողական ու նվիրված աշխատանքը ցանկալի արդյունք է տվել: 300 հեկտար փոքր, բայց կարևոր հողատարծքից հիմք դրված կովկասյան կենսաբազմազանության ապաստարանն այժմ Հայաստանի հարուստ կենսաբազմազանությունը ներկայացնող 30 000 հեկտար ապաստարան է: Հերթական ծառատունկը ոչ միայն հաջողված գործընկերության շարունակության խորհրդանիշ է դարձել, այլև՝ էկոկրթական ծրագրի կարևոր բաղադրիչ: Վիվա-ՄՏՍ-ի աջակցությամբ, տարիներ շարունակ իրականացվել է ծառատունկ, ստեղծվել են էկոկրթական ակումբներ, կազմակերպվել բնապահպանական խնդիրների վերաբերյալ իրազեկվածության բարձրացմանը միտված տեղեկատվական արշավներ:
«Որևէ ծրագրում կրթական բաղադրիչի առկայությունը երաշխավորում է երկարաժամկետ հաջողություն: Վաղվա սերունդը պետք է հնարավոր խնդիրների լուծմանը պատրաստ լինի ոչ թե դրանց առճակատվելուց հետո, այլ՝ միշտ: Երկրի էկոհամակարգի պահպանումը պետք է լինի յուրաքանչյուրի գիտակցված ընտրությունը: Ի վերջո, եթե մենք խոսում ենք առողջ ապրելակերպի մասին՝ ջանքեր պետք է գործադրենք այդ միջավայրի ձևավորման համար: Վիվա-ՄՏՍ-ն այդ արժեհամակարգի կրողն է՝ իր աշխատակիցների և բաժանորդների գիտակցված ընտրության և նվիրման շնորհիվ»,- ասել է Վիվա-ՄՏՍ-ի գլխավոր տնօրեն Արմեն Ավետիսյանը:
Շրջայցի հաջորդ վայրը եղել է տարածքում ստեղծված ջերմատունը, որտեղ անտառվերականգնման նպատակով աճեցվում են բնիկ ծառատեսակներ: Կովկասյան կենսաբազմազանության ապաստարանում (CWR), առանձնահատուկ նշանակություն ունի Վայրի կենդանիների փրկարար կենտրոնը (WRC): Հենց այստեղ են հիմնադրամի ջանքերով անազատության դաժան պայմաններից փրկված արջերը վերականգնվում և հարմարեցվում վայրի բնություն ազատ արձակվելուն/վերադառնալուն կամ իրենց հետագա կյանքը վայրի բնությանը մոտ պայմաններում անցկացնելուն։
«Ոչ մի բնագավառում այդքան շատ հետադարձ էներգիա հնարավոր չէ ստանալ, որքան՝ բնապահպանության: Որովհետև տեսնում ես իրենց ներուժն ու եռանդը նվիրաբերած մարդկանց աշխատանքի արդյունքը. բնականոն, օրգանիկ ձևով աճող անտառներ, ապահով կենդանիներ: Հաջողության ճանապարհը բավականին երկար է եղել: Շատ կարևորում եմ Վիվա-ՄՏՍ-ի ներկայությունը մեր նախագծերում։ Շուտով նշելու ենք հիմնադրամի քսանամյակը: Հենց առաջին քայլերից, կազմակերպությունը եղել է մեր կողքին, և երբ եկանք այս տարածք, ոչինչ չկար: Այս ծառերի փոխարեն ամայի տարածք էր: Չկային այն միջոցները, որոնք կարող էին արջերին փրկել, որոնց շնորհիվ անտառապահները կկարողանային վայրի կենդանիների տեղաշարժն ու որսագողությունը կանխող մշտադիտարկումն իրականացնել: Համագործակցության արդյունքում, հիմնադրամը ստեղծել է կայուն կառավարվող մոդել: Այդ ամենն այն կազմակերպության շնորհիվ, որը հավատաց մեր երազանքին, եղավ մեր կողքին և ում հետ մենք մինչև այսօր շարունակում ենք հաջողությամբ համագործակցել»,- ասել է Վայրի բնության ու մշակութային արժեքների պահպանման հիմնադրամի հիմնադիր տնօրեն Ռուբեն Խաչատրյանը։
Գործընկեր կազմակերպության ղեկավարները հետևել են էկոակումբի դասընթացներից մեկին, ինչպես նաև տարածքում տեղադրված թակարդ-տեսախցիկների աշխատանքին: Կենդանիների մշտադիտարկումն իրականացվում է հենց դրանց միջոցով. հստակ կոորդինատներով՝ առցանց փոխանցվող տվյալների շնորհիվ: CWR տարածքում տեղադրված թակարդ տեսախցիկները Հայաստանի բնաշխարհի և կենդանական աշխարհի պահպանման գործում կարևոր արդյունք արձանագրել էին դեռ 2013 թվականին. դրանք ֆիքսել էին հայտնի եռոտանի հովազին, իսկ ավելի ուշ՝ վերջերս, Նովա անունով հովազին։
