Իսպանիայում հայտնաբերված օվկիանոսային հսկան ժամանակին շրջել է հնագույն օվկիանոսներում եւ երբեւէ գոյություն ունեցած ամենամեծ կրիաների հայտնի տեսակներից մեկն է: Գիտնականների գնահատմամբ, որոնց հետազոտությունը հրապարակվել է Scientific Reports-ում, նա կարող էր գրեթե 4 մետր երկարություն ունենալ եւ ապրել 83,6-72,1 միլիոն տարի առաջ:
Ամենախոշոր ծովային կրիան, որը երբեւէ գրանցված է եղել, արխելոնն է, որը վերացել է մոտ 66 միլիոն տարի առաջ՝ կավճի դարաշրջանի վերջում: Նոր նմուշն այժմ մրցակցում է արխելոնի հետ, քանի որ նրա պատյանի չափերը վկայում են, որ նա Երկրի խոշորագույն ծովային կրիաներից մեկն է եղել եւ ամենամեծը, որ երբեւէ լողացել է եվրոպական ջրերում:
Վերջերս հայտնաբերված տեսակը ստացել է Leviathanochelys aenigmatica անունը: Առաջին մասում հիշատակվում է աստվածաշնչյան ծովային արարած Լեւիաֆանը, որն իրականում ծովային օձ է եղել, բայց անունը արտացոլում է անհավատալի մեծ չափերը: Վերջին մասը ծագում է հունարեն αἴνιγμα գոյականից, որը նշանակում է հանելուկ՝ ակնարկելով այս տեսակին հատուկ անատոմիական առանձնահատկությունները։ Այս բնութագրերը ստիպել են հետազոտության հեղինակներին խոսել կրիաների նոր տեսակի, գուցե նույնիսկ նոր խմբի մասին:
Նախապատմական հսկան պեղվել է Իսպանիայի հյուսիս-արեւելքում գտնվող Կալ-Տորադեսում, որտեղ, ինչպես համարվում է, այն մոտ 80 միլիոն տարի թաքնված է եղել գետնի տակ: Սա նրա կյանքը վերադարձնում է Կամպանյան ժամանակաշրջանին, երբ ծովի մակարդակի բարձրացումը ստիպել է օվկիանոսին վերադարձնել ափամերձ տարածքները, իսկ գիշատիչները, ինչպիսին պարույրաձեւ ծնոտով հելիկոպրիոնն է, շրջել են ջրերում:
Հնագույն մնացորդները ներառում են կրիայի կոնքը եւ նրա պատյանի մասերը։ Կոնքի ոսկորների հազվագյուտ կառուցվածքը հուշում է, որ գտածոն պատկանում է կրիաների նոր տեսակին, քանի որ այլ տեսակների մնացորդներում այս հետաքրքիր առանձնահատկությունը չի նկատվել։ Հեղինակները ենթադրում են, որ դրա գործառույթը կարող է ինչ-որ կապ ունենալ շնչառական համակարգի յուրահատուկ անատոմիայի հետ:
Նրա հսկա չափերը կոնվերգենտ էվոլյուցիայի օրինակ են, քանի որ աշխարհի հսկա կրիաները նախկինում Ամերիկայում են գոյություն ունեցել: Գիգանտիզմը, ըստ երեւույթին, ամբողջ աշխարհի կրիաների մի քանի ցեղերից է առաջացել, ինչը հանգեցրել է մոլորակի հակառակ կողմերում հսկա պատյաններով տեսակների ծագմանը։
«Մինչ այժմ համարվում էր, որ օվկիանոսներում երբեւէ լողացող ամենամեծ ծովային կրիաները, ինչպիսիք են Archelon-ն ու Protostega-ն, ապրել են Հյուսիսային Ամերիկայում՝ ուշ կավճի դարաշրջանում»,- գրում են հեղինակները: «Միջին Պիրենեյների ծովային հանքավայրերից նոր, հսկա եւ տարօրինակ Chelonoid Leviathanochelys aenigmatica-ի հայտնաբերումը լույս է սփռում ծովային կրիաների բազմազանության եւ այն բանի վրա, թե ինչպես են այդ խմբերը նաեւ Եվրոպայում ապրել»:
