News
Լրահոս
News
Երեքշաբթի
Մարտ 19
Տեսնել լրահոսը

Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը Կենտրոնական Ասիայի պետությունների հետ գործընկերային հարաբերություններն ամրապնդելու ջանքեր է գործադրում՝ ձգտելով մեծացնել Եվրոպայի ազդեցությունը ռազմավարական տարածաշրջանում, որտեղ Չինաստանը, Ռուսաստանը, Թուրքիան եւ ԱՄՆ-ն արդեն պայքարում են գերակայության համար, հաղորդում է AFP-ն։

«Այս ամսվա սկզբին Մակրոնը Փարիզում բանակցություններ է վարել Ուզբեկստանի նախագահ Շավքաթ Միրզիյոեւի հետ եւ երեքշաբթի Ելիսեյան պալատում կընդունի Ղազախստանի նախագահ Կասիմ-Ժոմարտ Տոկաեւին։

Անցյալ տարի Մակրոնն ընդունել է Տաջիկստանի նախագահ Էմոմալի Ռահմոնին Փարիզում խիստ արտասովոր այցով, ինչպես նաեւ շաբաթ օրը հեռախոսազրույցներ է ունեցել Տաջիկստանի առաջնորդի հետ։

Փարիզի եւ Կենտրոնական Ասիայի հիմնական մայրաքաղաքների միջեւ դիվանագիտության աճը տեղի է ունենում այն ժամանակ, երբ Ֆրանսիան վերագնահատում է կապերը նախկին խորհրդային տարածաշրջանի հետ Ուկրաինայի պատերազմից հետո:

Նախկինում Մակրոնը ձգտում էր կենսունակ հարաբերություններ հաստատել Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ:

Աստանան, Դուշանբեն եւ Տաշքենդը լավագույն դեպքում երկակի դիրքորոշում ունեն պատերազմի հարցում: Նրանք որեւէ խանդավառություն չեն ցուցաբերել, բայց զերծ են մնացել կոշտ դատապարտումից, որը կարող էր նյարդայնացնել Մոսկվային: Ռուսաստանի հետ նրանց կապերը հետաքրքրում են նաեւ Փարիզին, որը հետեւում է Ուկրաինայի պատերազմի հնարավոր բանակցային լուծմանը։

Տոկաեւը Փարիզ մեկնելուց մեկ օր առաջ Մոսկվայում բանակցություններ է վարել Պուտինի հետ։ Տոկաեւի այցն ուղղված է «մեր հարաբերությունների ամրապնդմանը եւ երկխոսության ընդլայնմանը մի համատեքստում, որը դժվար է նաեւ Կենտրոնական Ասիայի երկրների համար»,- ասել է Ֆրանսիայի նախագահի ներկայացուցիչը, որը խնդրել է չհրապարակել իր անունը:

«Մենք շարունակում ենք Կենտրոնական Ասիայի մեր գործընկերներին ցույց տալ, թե ինչ կարեւորություն ենք տալիս նրանց տարածաշրջանին, որը գտնվում է Չինաստանի եւ Ռուսաստանի միջեւ, որը պետք է նոր հորիզոններ բացի»,- հավելել է պաշտոնյան:

Ղազախստանի կառավարության աղբյուրը AFP-ին ասել է. «Մենք վճռականորեն աջակցում ենք Ուկրաինայի տարածքային ամբողջականությանը»՝ ներխուժման դեպքում: «Մենք սկզբունքորեն չենք աջակցում պատժամիջոցներին։ Բայց մենք թույլ չենք տալիս մեր տարածքների օգտագործումը պատժամիջոցները շրջանցելով»,- հավելել է աղբյուրը։

Մինչդեռ Ռուսաստանի գլխավորած Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպությունը (ՀԱՊԿ), որի անդամ է Ղազախստանը, նույնպես ճգնաժամի մեջ է։ Այս ամսվա սկզբին Հայաստանում ՀԱՊԿ գագաթաժողովը ձախողվեց։

Նման կապերի զարգացումը նշանակում է, որ Փարիզ են գալիս առաջնորդներ, որոնք քննադատվում են իրենց երկրում իրավունքները ոտնահարելու համար։

Տոկաեւը Փարիզ է գալիս ընտրություններից անմիջապես հետո, որտեղ նա հաղթել է երկրորդ ժամկետի համար՝ հավաքելով ձայների 81,3 տոկոսը: Եվրոպայի անվտանգության եւ համագործակցության կազմակերպությունը հայտարարել է, որ քվեարկությունն «անցել է քաղաքական միջավայրում, որտեղ մրցակցություն չի եղել»: Մոտ 230 մարդ էր սպանվել, երբ Տոկաեւը դաժանորեն ճնշել էր ցույցերը հունվարին։

Մինչդեռ Միրզիյոեւին են վերագրում Ուզբեկստանի բացումը հետխորհրդային առաջնորդ Իսլամ Քարիմովի մահից հետո: Նա առաջ է մղել կարեւոր տնտեսական եւ սոցիալական բարեփոխումներ, սակայն օգնության կազմակերպությունները նրա ռեժիմին մեղադրում են մարդկանց հիմնական իրավունքները ոտնահարելու մեջ:

Տիպիկ ֆրանսիական ոճով Ռահմոնի եւ Միրզիյոեւի այցերն ուղեկցվում էին մշակութային գանձերի լայնածավալ ցուցահանդեսներով, որոնք հազվադեպ են տեսել Տաջիկստանից եւ Ուզբեկստանից դուրս:

Մինչ Չինաստանը եւ ԱՄՆ-ը Խորհրդային Միության փլուզումից հետո մրցում են Ռուսաստանի հետ տարածաշրջանում ազդեցության համար, Թուրքիան վերջին տարիներին արթնացած հետաքրքրություն է ցուցաբերում այն երկրների նկատմամբ, որոնց հետ սերտ մշակութային եւ լեզվական կապեր ունի:

Անկարան վերակենդանացրել է այն կազմակերպությանը, որն այժմ հայտնի է որպես Թյուրքական պետությունների կազմակերպություն, իսկ նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը, ում հետ Մակրոնը լարված հարաբերություններ ունի, պարբերաբար այցելում է տարածաշրջան:

Վերլուծաբաններն ասում են, որ կարճաժամկետ հեռանկարում Եվրոպան ձգտում է զարգացնել էներգետիկ կապերը Կենտրոնական Ասիայի, հատկապես ածխաջրածիններով հարուստ Ղազախստանի հետ, քանի որ Ռուսաստանից մատակարարումները նվազում են: Նա նաեւ բարձր է գնահատում տարածաշրջանի դերը՝ որպես խողովակաշարի առանցքային հանգույց: «Կենտրոնական Ասիայում եվրոպացիներին հետաքրքրում են էներգետիկ ռեսուրսները, մինչդեռ ռուսական ածխաջրածինները էմբարգոյի տակ են, եւ Չինաստանի ու Եվրամիության միջեւ տրանսպորտային միջանցքները»,- ասում է IFRI վերլուծական կենտրոնի կրտսեր գիտաշխատող Մայքլ Լեւիսթոնը:

«(Մինչդեռ) Ռուսաստանի տնտեսության դեմ պատժամիջոցները դրդում են Կենտրոնական Ասիայի երկրներին դիվերսիֆիկացնել իրենց գործընկերությունները միջազգային հարթակում»,- հավելել է նա։

Ղազախստանում աղբյուրը հայտնել է, որ «Եվրոպայում էներգետիկ անվտանգության հետ կապված ներկայիս անորոշության լույսի ներքո Ղազախստանը վճռական է շարունակելու հուսալի եւ վստահություն ներշնչող էներգետիկ գործընկերոջ դերը»:

 

!
Այս նյութը հասանելի է նաև   English and Русский
Տպել
Ամենաշատ