Հունգարիայի կառավարությունը եւ նրա N7 նահանգային հոլդինգը միայն դեկտեմբեր ամսվա ընթացքում երեք համատեղ ձեռնարկություններ հիմնելու վերաբերյալ համաձայնագիր են ստորագրել․ այն նոր զենքի եւ արտադրական գործարանների վրա ներդրվող մասշտաբային ծախսերի մաս է կազմում, գրում է Defense News-ը։
Արտասահմանյան պաշտպանական խոշոր արտադրողների հետ կապված գործարքները տեղի են ունենում սարքավորումների շահագործման եւ հավաքման համար անձնակազմի պակասի մասին հաղորդումների ֆոնին:
Վերջին մի քանի տարիների ընթացքում եվրոպական երկիրը բռնել է իր ռազմաարդյունաբերական բազայի արդիականացման եւ ամրապնդման ճանապարհը։ Սա 2023 թվականին հանգեցրել է պաշտպանության ծախսերի աճի՝ նախորդ տարվա համեմատ մոտ 1,4 միլիարդ դոլարով, ինչը նշանակում է, որ բյուջեն մոտենում է 4,5 միլիարդ դոլարին:
Ըստ Հունգարիայի պաշտպանության նախարար Քրիստոֆ Սալայ-Բոբրովնիչկիի, դա երկրին թույլ կտա ռազմական ծախսերը հասցնել համախառն ներքին արդյունքի 2%-ին` սպասվածից մեկ տարի շուտ: ՆԱՏՕ-ն անդամ պետությունների առջեւ նման նպատակն է դրել, որոնցից մեկը Հունգարիան է։ Ակնկալվում է, որ միջոցների մոտավորապես 30-ից 40 տոկոսը կուղղվի կարողությունների զարգացմանը եւ ռազմական պաշարների արդիականացմանը:
Ռազմական արտադրության վրա շեշտը դրվում է այն բանից հետո, երբ Բուդապեշտի կառավարությունը էլ ավելի է մեկուսացվում Եվրամիության ներսում:
«Պաշտպանության բյուջեն կրճատվում է Սառը պատերազմի ավարտից հետո», - ասոել է Հունգարիայի արտաքին հարաբերությունների եւ առեւտրի ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող Պետեր Վագները:
Նա բացատտրել է, որ սա կառավարությանը երկու այլընտրանք է թողել՝ կա՛մ հսկայական գումարներ ծախսել Հունգարիայից դուրս, կա՛մ ներդրումներ կատարել ներքին արտադրության մեջ: Երկիրն առաջին հերթին հենվում է վերջինիս վրա։
Անցյալ ամիս կառավարությունը եւ N7-ը ստորագրել են համատեղ ձեռնարկության երեք համաձայնագիր.
Գերմանական Rheinmetall-ի հետ՝ պայթուցիկ նյութերի արտադրության համար՝ ի պատասխան Եվրոպայում զինամթերքի պակասուրդի։
Գերմանական Dynamit Nobel ընկերությունը դարձել է RGW 110 HH-T հակատանկային զենքի առաջին հաճախորդը։
Չեխական Colt CZ Group ընկերությունը հրազեն է մատակարարում հունգարացի զինվորականներին։
Այս գործարքները, ինչպես մյուսները, ունեն ընդհանուր տարրեր՝ տեխնոլոգիաների եւ կարողությունների փոխանցում, երկրում արտադրական գործարանի կառուցում, Հունգարիայի պաշտպանական ուժերի համար ապագա զենքի գնումներին տեղական հավելումներ եւ բաժնետոմսերի մեծամասնությունը պահպանող օտարերկրյա կազմակերպություն:
Եվրամիությունը երկար ժամանակ քննադատել է Բուդապեշտին մի շարք հարցերի շուրջ՝ դատական համակարգի անկախությունից մինչեւ կոռուպցիա եւ ԵՄ միջոցների չարաշահում: 2022 թվականի հուլիսին հրապարակված զեկույցում Եվրահանձնաժողովը եզրակացրել է, որ Հունգարիան այլեւս չի կարող համարվել ժողովրդավարական երկիր՝ դառնալով «ընտրական ինքնավարություն», որտեղ եվրոպական արժեքները գտնվում են համակարգային սպառնալիքի տակ։
Տեղացի ակտիվիստների կարծիքով, այն, ինչը գրավիչ է դարձնում Հունգարիայի պաշտպանական էկոհամակարգը ներդրողների համար, կարելի է բաժանել առանձին բաղադրիչների։ Նախ, մի շարք միջազգային կազմակերպություններ վկայակոչում են երկրի լոգիստիկ ենթակառուցվածքը եւ կենտրոնական դիրքը, որոնք օտարերկրյա ընկերությունների համար մուտք են գործում դեպի Կենտրոնական եւ Հարավարեւելյան Եվրոպայի շուկաներ, որպես վաճառքի օգտին փաստարկ:
Երկրորդ, Բուդապեշտի Ռազմավարական եւ պաշտպանական հետազոտությունների ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող Թամաշ Չիկի Վարգան նշում է, որ «գնումները սերտորեն կապված են երկարաժամկետ պաշտպանական ներդրումների հետ ամբողջ սպեկտրում, հավաքումից մինչեւ արտադրություն եւ ապագա համագործակցային նորարարություն»:
Վարգան հավելել է, որ նոր զարգացող պաշտպանական արդյունաբերությունը ստանում է ինչպես պետական արտոնություններ, այնպես էլ սուբսիդիաներ։ Բացի այդ, երկիրն առաջարկում է համեմատաբար էժան եւ լավ պատրաստված աշխատուժ, ինչպես նաեւ միավորի ավելի ցածր ծախսեր, քան որեւէ այլ վայրում: Բացի այդ, «Հունգարիայի զենքի արտահանումը քաղաքականապես զգայուն չէ», - ասել է նա․ «Չնայած զենքի փոխանցման միջազգային կանոններին համապատասխանությանը, չկան քաղաքական կամ ներքին սոցիալական փակուղիներ, որոնք կարող են խոչընդոտել դրանց արտահանումը հակամարտող տարածաշրջաններ»:
