Ի՞նչ է փորձում անել Արևմուտքը Հայաստանում. Արևմուտքը հետխորհրդային տարածքին նայում է Ռուսաստանի հետ հարաբերությունների պրիզմայով, իսկ այդ հարաբերություններն այժմ հանգում են պատերազմի: Հայաստանը նրանց հետաքրքրում է հենց այս պրիզմայով։ Այս մասին NEWS.am-ի թղթակցի հետ զրույցում ասել է քաղաքագետ Ալեքսանդր Իսկանդարյանը։
«Խայծը, որ վերցնում է Հայաստանի ղեկավարությունը, բխում է այն ակնկալիքից, որ դրա դիմաց կապահովվի Հայաստանի Հանրապետության անվտանգությունը։
Ի՞նչ է անվտանգությունը: Ի՞նչ տեսքով է այն տրամադրվելու։ Ո՞րն է այդ ապահովման գործիքակազմը: Սա այլ հարց է, բայց հստակ քննարկվում է և քննարկվում է փակ դաշտում։ Այս բոլոր այցելությունները հենց դրա վկայությունն են։
Սկզբունքորեն, իհարկե, Հայաստանի հետ ավելի դժվար է, քան Արցախի, քանի որ Հայաստանը ճանաչված պետություն է։ Սրանք մի կողմից քաղաքականության մեջ ամեն դեպքում տարբեր բաներ են։
Բայց մյուս կողմից ես գիտեմ շատ պետությունների (Սիրիայից մինչև Ուկրաինա), որոնց ճանաչված պետության կարգավիճակը բոլորովին չի օգնել։
Երրորդ կողմից՝ արեւմտյան երկրները Ադրբեջանի վրա ճնշում գործադրելու միջոցներ գրեթե չունեն։ Նախ, Ադրբեջանը նավթ և գազ է մատակարարում, թեև Ռուսաստանի հետ համեմատած ոչ մեծ ծավալներով, բայց դրանք որոշակի նշանակություն ունեն Հարավային Եվրոպայի համար։
Երկրորդ՝ Ադրբեջանը գտնվում է Իրանի և Ռուսաստանի միջև։ Ադրբեջանը մահմեդական աշխարհի երկիր է։ Միևնույն ժամանակ, այս երկիրը իսլամական երկրների համար ունի շատ կոնկրետ կողմնորոշում։ Օրինակ՝ շատ լավ հարաբերություններ ունի Իսրայելի հետ, որը վատ հարաբերություններ ունի Իրանի հետ։ Դրա վրա է հիմնված Բաքվի և հրեական պետության համագործակցությունը։
Բացի այդ, մենք ասում ենք Ադրբեջան, բայց մեր մտքում նկատի ունենք Թուրքիան, որը չափազանց կարևոր է և՛ Ռուսաստանի, և՛ Արևմուտքի համար, թեև Թուրքիան խնդրահարույց երկիր է միաժամանակ և՛ Արևմուտքի, և՛ Ռուսաստանի համար»,- ընդգծել է քաղաքագետը։
Սակայն, հաշվի առնելով այս ամենը, փորձագետը չի բացառել, որ հնարավոր է որոշակի երաշխիքներ ձեռք բերվեն, և պաշտոնական Երևանը դրա վրա է խաղադրույք դնում:
«Բայց միևնույն ժամանակ, իհարկե, չեմ կարծում, որ Ադրբեջանը կլքի Հայաստանի այն տարածքները, որոնք արդեն գրավել է։ Մեր վարչապետը սիրում է խոսել 29800 քառակուսի կիլոմետրի մասին, բայց այս 29800 քառակուսի կիլոմետրն արդեն չկա։ Այն վայրերում, որտեղ ադրբեջանցիները վերահսկողության տակ են վերցրել, նրանք ռազմական օբյեկտներ են կառուցում։ Չէ՞ որ տնտեսական ներուժով չպայմանավորված տարածքներ են գրավել, այլ բարձունքներ վերցրել։ Սա կա՛մ պատերազմի նախապատրաստություն է, կա՛մ պատերազմի պատրաստվելու սպառնալիք»,- նշել է Իսկանդարյանը։
Նա ենթադրում է, որ Ադրբեջանի հաջորդ նպատակը միջանցքն է Սյունիքով։
«Դա արդեն իրենց օրակարգում է: Գուցե նրանք իրենք էլ դեռ չգիտեն, թե որքան հեռու են գնալու: Դա կախված է բազմաթիվ հանգամանքներից։ Բացի այդ, կարծում եմ, որ այդ տարբերակներից մի քանիսը կարող են լինել՝ նվազագույն ծրագրից մինչև առավելագույն ծրագիր»,- եզրափակել է փորձագետը։
