Բեյրութի բնակիչ Վանի Բանդիկյանը ժամանակին երազում էր Լիբանանից դուրս գնալու մասին, բայց իր թաղամասում տեղի ունեցած ուժգին պայթյունից հետո միակ ուզածն իր հոր կառուցած տանը մնալն է: «Ես երբեք դուրս չեմ գա այս տնից»,- ասաց հայ թոշակառուն` առանց պատուհանների մնացած իր հյուրասենյակում նստած, գրում է AFP-ն:
«Պատերը խոսում են ինձ հետ»,- ասաց նա, իսկ դրսից լսվում էր վերականգնման աշխատանքների անվերջ աղմուկը:
Օգոստոսի 4-ին Բեյրութի նավահանգստում տեղի ունեցած պայթյունի հետեւանքով զոհվել է ավելի քան 190 մարդ, վիրավորվել են հազարավոր մարդիկ եւ ավերվել է մայրաքաղաքի զգալի մասը: Առավել ծանր տուժած թաղամասերից մի քանիսում բնակվում է հայ համայնքը:
«Շատերն ինձ զանգահարել եւ ասել են.« Արի, մեզ հետ կապրես»: Բայց չեմ կարող»,- ասում է ֆրանսերենի նախկին ուսուցչուհին, ով ապրում է իր քրոջ հետ:
Հարազատներն ԱՄՆ-ում փորձել են համոզել իրեն արտագաղթել, բայց նա չի ցանկանում: Նա ասում է. «Ես իսկապես կապված եմ ինձ զգում Լիբանանին»:
Լիբանանում շուրջ 140.000 հայ է բնակվում, հիմնականում` նրանց սերունդները, ով փրկվել է Հայոց ցեղասպանությունից Օսմանյան կայսրությունում 1915-1917 թվականներին: Նրանք այսպիսի ամենամեծ համայնքն են Մերձավոր Արեւելքում. ունեն դպրոցներ, համալսարաններ, ինչպես նաեւ տեղեր լիբանանյան կառավարությունում եւ խորհրդարանում:
Բեյրութում նրանցից շատերն ապրում են Բուրջ Համուդ թաղամասում, ինչպես նաեւ նավահանգստին հարող տարածքում գտնվող Գայթավի եւ Մար Միխայիլ քաղաքների ծանր տուժած թաղամասերում: Այս թաղամասի խանութների ցուցանակները հիմնականում հայերեն են, բնակիչներն օգտագործում են իրենց բարբառը, իսկ տարեցները հաճախ վատ են խոսում արաբերեն: Չնայած հայ համայնքի որոշ անդամներ, օրինակ` լիբանանցի շատ երիտասարդներ, վերջին տարիներին արտագաղթել են տնտեսական ճգնաժամի պատճառով, ավագ սերունդը ցանկանում է մնալ:
Բերջոուի Գասպարյանը` կարճ սպիտակ մազերով 90-ամյա փխրուն կինը, ասաց, որ չնայած երեք երեխա ունի, ովքեր ապրում են արտերկրում, ինքը չի լքի Գայթավիի այն բնակարանը, որտեղ ապրել է 10 տարեկանից: «Դա կանցնի: Յուրաքանչյուր երկիր խնդիրներ ունի»,- ասաց նա` ընտանեկան լուսանկարներով շրջապատված հյուրասենյակում նստած: Նրա բերանի անկյունի սպին այն մղձավանջի միակ տեսանելի նշանն է, որը նա վերապրեց պայթյունի օրը` իր ծննդյան օրվանից չորս օր առաջ: Նա կանգնած էր խոհանոցում, երբ ափսեների եւ բաժակների կասկադն ընկավ նրա վրա: Բեյրութի հիվանդանոցները մարդաշատ էին, եւ նա ստիպված էր ամբողջ օրը սպասել, որպեսզի ինչ-որ մեկը մշակի իր վերքերը:
Բանդիկյանը եւ Գասպարյանն իրենց տները վերանորոգելու համար օգնություն են ստացել Հայկական բարեգործական ընդհանուր միության (AGBU) լիբանանյան մասնաճյուղից:
Լիբանանում AGBU տնօրեն Արինե Ղազարյանի խոսքով` բարեգործական կազմակերպությունը 100 տուն է վերանորոգել եւ սկսել է աշխատել եւս 80-ի վրա պայթյունից տուժած թաղամասերում:
Կազմակերպությունն ակնկալում է վերականգնել ընդհանուր 600 տուն, որոնցից ոչ բոլորն են պատկանում հայերին: Շաբաթը երեք անգամ AGBU-ն ընդհանուր 1500 ճաշ է բաժանում Բուրջ-Համուդ եւ Մար Միխայիլ թաղամասերում, ասաց Ղազարյանը:
Բուրջ Համուդում գտնվող ծերանոցի տնօրեն Սեբուհ Թերցյանն ասաց, որ երախտապարտ է այն դոնորին, ով 22.000 ԱՄՆ դոլար է խոստացել տրամադրել վնասված շենքի վերանորոգման համար: «Հուսով եմ, որ նրանք կգան հաջորդ շաբաթ եւ վերանորոգում կանեն»,- ասաց հաստատության ղեկավարը, որն իր 119 բնակիչներին կերակրելու համար ապավինում է նաեւ հասարակական կազմակերպությունների աջակցությանը:
Բայց համայնքի մյուս անդամների համար պայթյունի ցավը դեռ շատ ուժեղ է: 58-ամյա Դիքրան Գեուզուբեյյուքյանը եւ նրա դեռահաս երեխաները օգնություն են ստացել սննդի տեսքով եւ քանդված բնակարանի վերանորոգման գործում: Բայց չուգունի պատրաստման վարպետն ասաց, որ խառը զգացմունքներ ունի վերանորոգումից հետո տուն վերադառնալու հետ կապված: Խոհանոցից նա տեսնում է նավահանգստի պահեստների մնացորդները, իսկ միջանցքում` այն վայրը, որտեղ մահացած գտավ իր կնոջը` Լիզային, պայթյունից հետո: Գեուզուբեյյուքյանն ասաց, որ իրենց այլ բան չի մնում, քան վերադառնալը: «Ուրիշ ո՞ւր կարող ենք գնալ: Դա մի քիչ բարդ է երեխաների համար, բայց ես չգիտեմ` ուրիշ ինչ անել»: