Երեւանում բնակարանների գների դինամիկան բազմակողմանի է` կախված հաշվարկների համար բազայի ընտրությունից:  Հունիսին Երեւանում բնակարանների 1 քմ տարածքի շուկայական միջին գինը՝ մայիսի համեմատ, փոքր-ինչ ավելացել է (տես ստորեւ բերված աղյուսակը):  ԱՄՆ դոլարով հաշվելով՝ գնաճն ակնհայտ է՝  պայմանավորված նշված ամիսներին դրամի նկատմամբ այդ արժույթի որոշակի թուլացմամբ (1,6%-ով):  

Եթե ​​հաշվետու հունիս ամսվա գները համեմատենք նախորդ տարվա նույն ամսվա ցուցանիշների հետ, ապա մայրաքաղաքի շրջանների ճնշող մեծամասնությունում անկում է նկատվում:  Առավել նկատելի նվազել են Կենտրոնի բնակարանների 1 քմ տարածքի միջին շուկայական գները՝  6,0%-ով: Մայրաքաղաքի միայն երկու թաղամասերում գնաճ է նկատվել՝  Նոր Նորք (2,4%) եւ Շենգավիթ (1,7%): Ըստ ամենայնի, գնաճը կապ ունի նորակառույցների հետ:

Բնակարանների առքուվաճառքի վերաբերյալ մի հետաքրքիր պատկեր կա:  Հունիսին, մայիսի համեմատ, այդ գործարքների թիվը աճել է 18,1%-ով:  Նախորդ տարվա նույն ամսվա համեմատ գործարքների ցուցանիշը գրեթե կրկնապատկվել է `աճելով 1,8 անգամ:  Գործարքների նման կտրուկ աճի պատճառը պայմանավորված է անցյալ տարվա հունիսի ցածր բազայով:

Հիշեցնենք, որ անցյալ տարի բնակչության շրջանում կորոնավիրուսային հիվանդության դեպքերի մասին առաջին լուրերը գրեթե կաթվածահար արեցին հասարակության կյանքը:  Սա բացասաբար  անդրադարձավ երկրի տնտեսության , ներառյալ անշարժ գույքի շուկայի վրա:  Մեր օրերում երկրի բնակիչներն արդեն «հարմարվել» են այս պայմաններին, եւ կյանքը, կարծես, մտել է իր սովորական հունի մեջ:

Երեւանի ո՞ր թաղամասերում են ամենից շատ վաճառվում բնակարանները:  Ամբողջական պատկերի համար մենք այս ցուցանիշը կդիտարկենք ոչ թե հունիս ամսվա, այլ վեց ամսվա համար:  Այսպիսով, մայրաքաղաքում այս տարվա առաջին կիսամյակում վաճառվել է 4592 բնակարան:  Միաժամանակ աչքի է ընկել Արաբկիրը, որի մասնաբաժինը մայրաքաղաքում բնակարանների առքուվաճառքի գործարքների ընդհանուր թվաքանակում կազմել է 18,6%:

Անցյալ տարվա առաջատարը ՝ Կենտրոն թաղամասը, այժմ երրորդ տեղում է ՝ 13,0% մասնաբաժնով:  Երկրորդ տեղը` 15,4% մասնաբաժնով, զբաղեցնում է Շենգավիթը: Ինչպես Արաբկիրում, այնպես էլ Շենգավիթում գործարքների թվի աճը կապված է նորակառույցների շահագործման հետ: Նման նոր շենքերում բնակարանների հիփոթեքային արտոնությունները եւս դեր են խաղում:

Բնակարանների արժեքով Կենտրոնը միշտ առաջատարն է եղել: Այս տարվա հունիսին, օրինակ, Կենտրոնի «քառակուսու» միջին շուկայական գինը 1,4 անգամ բարձր էր Արաբկիրից:

Արաբկիրի բնակֆոնդը ներառում է 34,6 հազար բնակարան:  Սա երկրորդ տեղն է Երեւանի թաղամասերից (առաջին տեղը զբաղեցնում է Նոր Նորք թաղամասը `35,1 հազար բնակարան):  Նկատենք, որ Արաբկիրի մի մասն աշխարհագրորեն սերտորեն հարում է Կենտրոնի «էլիտար» թաղամասին, իսկ մյուս մասն արդեն նկատելիորեն հեռու է քաղաքի կենտրոնից:

«Ամենաէլիտար» Կենտրոնում կան «սուպեր էլիտար» գոտիներ, որոնցում «քառակուսու» միջին գինը 2 անգամ բարձր է, քան այս տարածքում ավելի քիչ գրավիչ (հարուստ գնորդների համար) գոտիները:  Պատահական չէ, որ հենց Երեւանի փոքր կենտրոնում կառուցեցին Հյուսիսային պողոտան բարձրահարկ շենքերով, որտեղ գները շատ բարձր են:

Ի դեպ, տեղական կայքերից մեկում, որը զբաղվում է բնակարանների վաճառքով, բնակարան է վաճառվում 1,000,000 դոլարով: Զրոների սխալ չկա, գինը կազմում է հենց 1 միլիոն դոլար: Եվ դա պալատ չէ, այլ «սովորական» բնակարան մայրաքաղաքի փոքր կենտրոնում:Ճիշտ է, «շքեղ» վերանորոգմամբ, եւ բավականին մեծ տարածքով (185 քմ), Երեւանի բնակարանների միջինից 3 անգամ բարձր, սակայն, այնուամենայնիվ, այս յուրահատուկ բնակարանի «քառակուսու» գինը ռեկորդային է ՝ $ 5,4 հազար:

Նշենք, որ բնակարանների վաճառքի թվերը շատ ավելի բարձր են, քան տվյալ տարածքի պաշտոնական միջին ցուցանիշները: Կարելի է ենթադրել, որ նույն անհամապատասխանություններն առկա են մայրաքաղաքի այլ թաղամասերում:  Չի բացառվում, որ անշարժ գույքի առքուվաճառքի գործարք կատարելիս գնորդը եւ վաճառողը փաստաթղթերում նշում են չգնահատված գումար:  Ինչը երեւում է պաշտոնական հաշվետվություններում:  Հետեւաբար, իրական գները հասկանալու համար խորհուրդ է տրվում պաշտոնական ցուցանիշը բազմապատկել որոշակի գործակցով:

Կա կարծիք, որ «հարուստ» օտարերկրացիների սպառողական պահանջարկը հանգեցնում է անշարժ գույքի, այդ թվում `բնակարանների գների բարձրացման:  Առաջին հայացքից դա բավական հավանական է թվում:  Ավելին, մեր մեծ սփյուռքի որոշ ներկայացուցիչներ դեմ չեն իրենց պատմական հայրենիքում բնակարան գնելուն:

Ըստ մայրաքաղաքի ռիելթորներից մեկի՝ մեր օտարերկրյա հայրենակիցները նախընտրում են ոչ թե առանձնատներ, այլ բնակարաններ գնել:  Պատճառներից մեկը շատ պարզ է. նրանցից շատերը հայրենիք են գալիս տարին մեկ կամ երկու անգամ, եւ, հետեւանաբար, բնակարաններն ավելի հեշտ է վարձով տալ, քան առանձնատունը:

Օտարերկրյա գնորդների եւ վաճառողների կոնտինգենտում Ռուսաստանի քաղաքացիների մասնաբաժինը բարձր է `համապատասխանաբար 55% եւ 81%:  Նույն պատկերն է առանձնատների համար:  Կարելի է ենթադրել, որ որոշ ռուսաստացնիներ մեր նախկին քաղաքացիներն են, որոնք ՌԴ քաղաքացիություն են ստացել: Նման ենթադրություն կարելի է անել նաեւ այլ երկրների համար, ուր արտագաղթում են ՀՀ բնակիչները:  

Ընդհանուր առմամբ, օտարերկրացիները գնել են 259 բնակարան եւ վաճառել գրեթե կրկնակի շատ 504 բնակարան (որոշ դեպքերում երկու կողմերն էլ գնորդը եւ վաճառողը, կարող են օտարերկրացիներ լինել):  Ընդհանուր առմամբ, մեր երկրում իրականացվել է բնակարանների առք ու վաճառքի 7029 գործարք:

Արդյո՞ք օտարերկրացիների ազդեցությունը գների ձեւավորման վրա այդքան մեծ է: 

Մեկ այլ տարբերակ ավելի հավանական է թվում:  Երեք տարի առաջ «սոցիալական վերելակը» նորից սկսեց աշխատել ամբողջ թափով: Իշխանափոխությունից հետո հայտնվեց էլիտայի նոր շերտ, որի ներկայացուցիչները ցանկանում էին բարելավել իրենց կենսապայմանները:  Ենթադրվում է, որ այս գործոնը ավելի մեծ ազդեցություն ունի անշարժ գույքի շուկայի վրա, քան օտարերկրացիների պահանջարկը:

Վաղուց կար մեկ այլ գործոն: Ինչպես գիտեք, «էժան գնով» բնակարան գնելու հնարավորությունը խթանում է ներդրումները: Իսկ հետո ձեռք բերված բնակարանները կարող են վարձակալության տրվել: Դատելով ինտերնետում առկա բազմաթիվ գովազդերից՝ դրանց եկամուտը զգալիորեն մեծ է: Երեւանի կենտրոնում բնակարան վարձելու արժեքը հաճախ հասնում է ամսական մի քանի հազար ԱՄՆ դոլարի:

Ամփոփելով՝ նշենք, որ համաշխարհային պրակտիկայում «կեղտոտ» փողերի մեթոդներից մեկը անշարժ գույքի գործարքներն են: Արդյո՞ք մեր երկիրը բացառություն է, մնում է միայն կռահել:

Սմբատ Գրիգորյան