Ռուսական էներգակիրներին այլընտրանք գտնելու Եվրոպայի փորձերն ավելացրել են նորվեգական նավթի եւ գազի պահանջարկն ու գները, գրում է AP-ն։

«Մինչ փողը հոսում է, Եվրոպայի երկրորդ խոշորագույն բնական գազի մատակարարը հերքում է մեղադրանքները, որ երկիրը հարստանում է Ուկրաինայում պատերազմի հաշվին», - նշում է լրատվական գործակալությունը՝ հիշեցնելով Լեհաստանի վարչապետ Մատեուշ Մորավիեցկիի մեղադրանքները, ով հայտարարել էր, որ Նորվեգիան «անուղղակիորեն հարստանում է պատերազմի հաշվին»:

Նորվեգիան, որը Եվրոպայի ամենահարուստ երկրներից մեկն է, իր ազգային եկամտի 1.09 տոկոսը հատկացնում է արտասահմանյան զարգացմանը՝ աշխարհում ամենաբարձր ցուցանիշներին մեկը, այդ թվում՝ ավելի քան 200 միլիոն դոլար օգնություն Ուկրաինային: Պայմաններում, երբ նավթի եւ գազի գանձարանները լցված են, ոմանք կցանկանային, որ ավելի շատ գումար հատկացվի պատերազմի հետեւանքների մեղմման համար, այլ ոչ թե հանվի այլ երկրներում մարդկանց աջակցություն ցուցաբերող գործակալությունների ֆինանսավորումից:

«Նորվեգիան կտրուկ կրճատել է ծախսերը ՄԱԿ-ի հաստատությունների մեծ մասի վրա եւ աջակցություն է ցուցաբերում մարդու իրավունքների նախագծերին՝ ուկրաինացի փախստականներին ընդունելու ծախսերը ֆինանսավորելու համար», - ասում է Նորվեգիայի Հելսինկյան կոմիտեի մարդու իրավունքների խմբի քաղաքականության տնօրեն Բերիտ Լինդեմանը:

Նա օգնեց կազմակերպել չորեքշաբթի բողոքի ակցիան Օսլոյի խորհրդարանի շենքի մոտ՝ քննադատելով կառավարության առաջնահերթությունները եւ ասելով, որ լեհական դիտարկումները «որոշակի լավ կողմեր» ունեն:

Նավթի եւ գազի գներն առանց այդ էլ բարձր էին էներգետիկ ճգնաժամի պայմաններում, իսկ ռուս-ուկրաինական հակամարտության պատճառով դրանք էլ ավելի բարձրացան։ Բնական գազը երեքից չորս անգամ ավելի թանկ է վաճառվում, քան նախորդ տարվա նույն ժամանակաշրջանում։ Brent նավթի գինը գերազանցել է 100 դոլարը բարելի դիմաց երեք ամիս առաջ ներխուժումից հետո եւ այդ ժամանակվանից հազվադեպ է իջել, նշել է գործակալությունը: Պետության կողմից վերահսկվող Equinor նորվեգական էներգետիկ հսկան առաջին եռամսյակում չորս անգամ ավելի շատ է վաստակել, քան նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածում: Այս շռայլությունը ստիպել է կառավարությանը վերանայել նավթային եկամուտների իր կանխատեսումն այս տարի մինչեւ 933 միլիարդ կրոն (97 միլիարդ դոլար)՝ ավելի քան երեք անգամ շատ, քան ստացվել է 2021 թ.: Հասույթի մեծ մասը կուղղվի Նորվեգիայի հսկայական սուվերեն հարստության հիմնադրամին, որն ամենամեծն է աշխարհում՝ երկրին աջակցելու համար, երբ նավթը սպառվի: Կառավարությունն այդ միջոցները այլ տեղ վերաուղղելու մասին  չի մտածում:

Մինչդեռ եվրոպական երկրները նպաստեցին Նորվեգիայի էներգակիրների գների բարձրացմանը՝ փորձելով դիվերսիֆիկացնել  մատակարարումները  Ռուսաստանից:

Եվրոպան խնդրում է Նորվեգիային, ինչպես նաեւ այնպիսի երկրներին, ինչպիսիք են Քաթարն ու Ալժիրը, օգնել հաղթահարել դեֆիցիտը: Նորվեգիան Եվրոպային մատակարարում է բնական գազի 20-ից 25 տոկոսը, մինչդեռ մինչ պատերազմը Ռուսաստանը մատակարարում էր 40 տոկոսը:

Չնայած դրան՝ Օսլոն արձագանքել է ավելի շատ գազ պահանջելու եվրոպական կոչերին՝ օպերատորներին այս տարի ավելի շատ գազ արտադրելու թույլտվություններ տալով: Հարկային արտոնությունների շնորհիվ ընկերությունները ներդրումներ են կատարում նոր օֆշորային նախագծերում, իսկ այս աշնանը դեպի Լեհաստան  նոր գազատար կբացվի:

Իրավիճակը հեռու է 2020 թ. հունիսից, երբ գները փլուզվեցին COVID-19 համավարակից հետո, իսկ Նորվեգիայի նախորդ կառավարությունը հարկային արտոնություններ սահմանեց նավթային ընկերությունների համար՝ ներդրումների խրախուսման եւ աշխատատեղերի պահպանման համար։

Էներգակիրների բարձր գների հետ մեկտեղ, տարեվերջին ավարտվող արտոնությունները ստիպեցին Նորվեգիայի ընկերություններին նավթագազային նոր նախագծերի մշակման մի շարք պլաններ հրապարակել: Սակայն այդ նախագծերի շրջանակներում նավթի եւ գազի արդյունահանումը կսկսվի միայն այս տասնամյակի վերջում կամ նույնիսկ ավելի հեռավոր ապագայում, երբ քաղաքական իրավիճակը կարող է փոխվել, իսկ եվրոպական շատ երկրներ հույս կունենան, որ իրենց էներգիայի սպառման մեծ մասը կանցնի էներգիայի վերականգնվող աղբյուրներին։ 

Մինչ այդ, Նորվեգիան, ամենայն հավանականությամբ, ավելի սովորական քննադատության կբախվի` կլիմայի փոփոխությանը նպաստելու համար: