News
Լրահոս
News
Երեքշաբթի
Մարտ 19
Տեսնել լրահոսը

Վերջին շրջանում բանավեճ է ծավալվել մանրածախ մսի թանկացման եւ դրա հավանական պատճառի՝ տնային անասունների արտահանման շուրջ:

Խոսքը տավարի եւ ոչխարի մսի մասին է, որոնց ապրանքային պաշարները (ի տարբերություն խոզի մսի) գործնականում ամբողջությամբ կամ դրա զգալի մասով ստեղծվում են տեղական արտադրության հաշվին: Սեփական մսի թանկացումից բացի, խնդիրը մեկ այլ ասպեկտ էլ ունի: Մսամթերք արտադրողներից շատերը նաեւ մտահոգված են տնային անասունի անվերահսկելի արտահանմամբ: Նրանք պնդում են, որ տեղական արտադրության մսի թանկացումը կհանգեցնի դրանից արտադրվող արտադրանքի թանկացման:

Մինչդեռ տեղական հումքից բարձրորակ մսամթերք է արտադրվում: Ներմուծվող գոմշամիսը որպես հումք է օգտագործվում համեմատաբար էժան մսամթերքի արտադրության մեջ, որոնք բարձր որակով աչքի չեն ընկնում: Եթե բարձորակ մսամթերքի մանրածախ գներն աճեն, ապա գնորդների պահանջարկի մի մասը կուղղվի դեպի վատորակ արտադրանքը: Այս տեսակետից, մսի արտահանումը ձեռնտու է միայն այսպիսի արտադրանք արտադրողներին:

Հայաստանում գործում է ներքին շուկայի պաշտպանության օրենք: Սակայն առաջին տողերից ակնհայտ է, որ խոսքը միայն ներմուծման մասին է: Իհարկե, այստեղ եւս լուրջ խնդիրներ կան: Օրինակ՝ Թուրքիայից մոտ 700 ապրանքախումբ է ներմուծվում, իսկ այդ երկիր մեր արտահանումը ընդամենը 12 անուն ապրանք է:

Առաջին կիսամյակում Թուրքիայից ապրանքների ներմուծման ծավալը գերազանցել է 290 մլն դոլարի նշաձողը: Մինչդեռ նույն ժամանակահատվածում այդ երկիր մեր արտահանումը չի հասել անգամ 0,6 մլն դոլարին, որի կեսից ավելին բաժին է ընկել տնային անասունի չմշակված մորթուն: Այնուհետեւ՝ արդեն մշակված մորթին, ինչպես նաեւ դրանցից պատրաստված իրերը մեր ձեռնարկատերերը Հայաստան են ներմուծում: Արդեն շատ տարիներ է սա գործում՝ առանց իրավիճակի կարգավորման որեւէ հույսի: Պատկերավոր ասած՝ առեւտրականների «մորթյա» շահերը գերազանցել են հայրենական տնտեսության շահերին:

Ինչպես հայտնի է, գոյություն ունեն արտաքին առեւտրի կարգավորման ոչ սակագնային մեթոդներ: Օրինակ՝ արտահանման քվոտա, որի գործառույթներից մեկն է ներքին շուկայի շահերի պաշտպանությունը: Սրա մեջ ոչ մի արտակարգ բան չկա: Ներկայացնենք ԵՏՄ երկրներից ընդամենը մեկ օրինակ: Ուղիղ մեկ տարի առաջ Ռուսաստանի նախագահը երկրի գյուղատնտեսության նախարարի հետ հանդիպման ժամանակ շեշտեց, որ գյուղատնտեսական արտադրանքի արտահանումը կազմակերպելիս պետք է հաշվի առնել երկրի ներքին շուկայի շահերը:

Վերեւում նշվածը վորաբերում է ոչ միայն մսին: Տարեցտարի հայտարարություններ են հնչում թարմ պտուղ-բանջարեղենի արտահանման ռեկորդների վերաբերյալ: Մի կողմից սա վատ չէ: Եթե գյուղացիներին վճարում են նրանց ձեռնտու գներով: Սակայն, ինչպես մսի դեպքում, առկա է նաեւ բացասական կողմը: Հասկանալի է, որ պաշարների կրճատմամբ պայմանավորված պտուղ-բանջարեղենի գնաճն առաջին հերթին կհարվածի բնակչության անապահով խավին:

Իհարկե, հարկ է միայն ողջունել հայրենական արտահանման աճն ու դիվերսիֆիկացիան: Բացառությամբ դեպքերի, երբ դրա վնասն ավելի մեծ է, քան օգուտը:

Սմբատ Գրիգորյան

!
Այս նյութը հասանելի է նաև   Русский
Տպել
Կարդացեք նաև
Ամբողջը
ՀՀ-ում կզրկեն արտասահմանում կազմակերպված ինտերնետ տոտալիզատորներին մասնակցելու հնարավորությունից
Պետք է արգելվի արտասահմանում կազմակերպված ինտերնետ տոտալիզատորներին մասնակցելու հնարավորությունը...
ՀՀ իշխանությունները հրաժարվել են մասնավորեցնել Վրաստանի սահմանին մոտ գտնվող օդանավակայանը
Ստեփանավանի մոտ գտնվող օդանավակայանը հանվել է մասնավորեցման ենթակա գույքի ցուցակից...
Նախատեսվում է պետական տուրք մտցնել քաղավիացիայի շրջանակում մատուցվող ծառայությունների 13 տեսակների համար
Պետական տուրք մատուցվող ծառայությունների համար...
ՊԵԿ-ը 10 միլիոն դրամով տուգանել է «Երևան Սիթի»-ին
Պետական եկամուտների կոմիտեն տեղեկացնում է, որ 2024 թվականի փետրվար...
«Փաստ». Իբր փողի խնդիր չկա, բայց գնում են թե՛ գների, թե՛ հարկերի դրույքաչափի բարձրացման ճանապարհով
Որպեսզի տնային տնտեսությունների պայմաններում կարողանանք եկամուտն ավելացնել, պետք է կա՛մ մի քանի...
Դոլարն ու եվրոն էժանացել են
ԱՄՆ դոլարի փոխարժեքն այսօր՝ մարտի 18-ին, կազմել է…
Ամենաշատ