ԱՄՆ-ից գիտնականները պարզել են, թե ինչու է բոզե կոնդենսատը, որի վրա ազդում է փոփոխական մագնիսական դաշտը, հրավառության նման ցրվում: Պարզվել է, որ պատճառը խտության ալիքներն են, գրում է Planet Today-ը՝ վկայակոչելով Physical Review Letters-ին:
Գիտական հրատարակության տվյալներով, «հրավառության էֆեկտը», որն առաջանում է բոզե կոնդենսատը փոփոխական մագնիսական դաշտ տեղափոխելուց հետո, 2017-ի նոյեմբերին հայտնաբերել են Չիկագոյի համալսարանի աշխատակիցները:
Գործընթացը ուսումնասիրելով՝ գիտնականները բազմաթիվ տեսական հաշվարկներ են արել, ինչպես նաեւ խորացել են քանակական մոդելավորման մեջ, սակայն այդպես էլ չեն պարզել, թե ինչու է այդպես լինում:
«Ատոմները դուրս են նետվում կոնդենսատից մասնիկների զույգերի գեներացվող բախումների պատճառով, որոնք կլանում են առանձին քվանտի էներգիան եւ բաժանում այն», — եզրակացրել են ֆիզիկոսները, որոնք չեն կարողացել տեսական մոդել կառուցել, որը կբացատրեր թե որն է հրավառության ֆենոմենի պատճառը:
Գիտնականները սակայն Խան Ֆուի գլխավորությամբ կարողացել են պարզել այդ: Նրանք Գրոս-Պիտաեւվսկու հավասարման միջոցով մոդելավորել են բոզե կոնդեսանտը եւ կենտրոնացել մշտական ֆոնից ալիքային գործառույթի շեղումների վրա:
Արդյունքում պարզվել է, որ հրավառության էֆեկտի պատճառը խտության ալիքներն են:
