Ինչո՞ւ է Ադրբեջանը շտապում. Ադրբեջանը մտածում է, որ Ուկրաինայում կամ Թուրքիայում եւ Իրանում կամ այլ վայրում իրավիճակը կարող է փոխվել։ Այս մասին, այսօր՝ ապրիլի 25-ին, քննարկման ժամանակ ասաց քաղաքագետ Ալեքսանդր Իսկանդարյանը։ Նրա խոսքով՝ Ադրբեջանը ցանկացած քաղաքական հնարավորության դեպքում դուրս կբերի ռուսներին Լեռնային Ղարաբաղից, եւ դա ոչ թե իրավական, այլ քաղաքական հարց է։
«Այս պահին Բաքուն աշխատում է Ռուսաստանի, Արեւմուտքի, Արեւելքի եւ ընդհանրապես բոլորի հետ, որպեսզի հասնի իր նպատակին»,-նշեց նա։ Իսկանդարյանի գնահատմամբ՝ բոլոր խաղացողներին Ադրբեջանն ավելի շատ է պետք, քան Հայաստանը։ «Ռուսաստանի համար այսօր Ադրբեջանի կարեւորությունը մեծացել է։ Ադրբեջանը ռուսական հումքային արտահանման զգալի մասն է, որը գնում է դեպի Արեւմուտք։ Ադրբեջանը Ռուսաստանի համար նաեւ Թուրքիա է, որի քաղաքականությունը Հայաստանի նկատմամբ ընտրություններից հետո ամեն դեպքում կողմնորոշվելու է դեպի Ադրբեջանի կարծիքը: Արեւմուտքի համար Ադրբեջանը արժեքավոր է որպես երկիր, որը գտնվում է Իրանի եւ Ռուսաստանի միջեւ։ Ուստի Բաքուն չի պարտադրի Արեւմուտքին»,-հավելեց Իսկանդարյանը։
Նա նկատեց, որ այդ ֆոնին Ադրբեջանը շարունակում է ճնշում գործադրել հայկական կողմի վրա, այդ թվում՝ ռազմական, դիսկուսիոն եւ դիվանագիտական բնույթի։ «Լաչինի միջանցքում ադրբեջանական անցակետը դե-ֆակտո հայտնվել է դեռեւս 2022 թվականի դեկտեմբերին։ Այս դերը կատարում էին Ադրբեջանի կառավարության մարդիկ, որոնք փակել էին միջանցքը։ Այժմ այդ իրավիճակը ֆորմալացվել է եւ անցակետը աշխարհագրորեն մոտեցել է Հայաստանին։ Դա ճնշման ռազմավարություն է՝ անհրաժեշտ արդյունքների հասնելու համար»,-կարծում է քաղաքագետը։ Նա վստահ է, որ պայմանագրերը գործում են այնքան, որքան կա քաղաքական իրավիճակ, որը հանգեցրել է այդ պայմանագրերին։
«Քաղաքական իրավիճակը, որը հանգեցրել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարության ստորագրմանը, Ուկրաինայում հակամարտության սկզբից ի վեր գոյություն չունի։ Իրավիճակը սկզբունքորեն այլ է։ Ադրբեջանին խաղաղություն պետք չէ, նրան պետք է Լեռնային Ղարաբաղը։ Խաղաղության պայմանագիրն այն խմբագրմամբ, որն ուզում է Բաքուն, ընդամենը հերթական նպատակին հասնելու գործիքակազմ է։ Դրան կարելի է հակազդել նաեւ դիվանագիտական ձեւաչափով, դա բավարար չէ, քանի որ Ալիեւը չի պատրաստվում դրան ականջալուր լինել»,-նշեց փորձագետը։
Նրա կարծիքով՝ Մոսկվան չի ցանկանում եւ չի կարող անել այն, ինչ կարող էր փորձել անել մինչեւ իրավիճակի փոփոխությունը։
«Եթե Հայաստանի եւ առավել եւս Լեռնային Ղարաբաղի հայերի համար գոյություն ունի գոյատեւման խնդիր այն տարածքում, որտեղ նրանք ապրում են, ապա Ռուսաստանի համար ղարաբաղյան խնդիրը փակ արեւմտյան սահմանի ֆոնին անվտանգության սխեմաների լայն խճանկարի մի մասն է։ Դրանում շատ տարրեր կան, այդ թվում՝ Թուրքիան եւ Սիրիան։ Այս խճանկարում ղարաբաղյան խնդիրը ոչ ամենալուրջ, ոչ ամենամեծ մասն է։ Ըստ այդմ, Ռուսաստանը ղարաբաղյան հակամարտությունն ընկալում է բոլորովին ոչ այնպես , ինչպես Հայաստանը։ Իսկ Արեւմուտքի համար դա խիստ ծայրամասային խնդիր է։ Բացի այդ, հետխորհրդային երկրներում Արեւմուտքի նպատակները որոշվում են Ռուսաստանին նրանց մոտիկությամբ եւ այդ երկրներում Ռուսաստանի դերով»,-եզրափակեց Իսկանդարյանը։
