Հայաստանի Ազգային վիճակագրական ծառայության (ԱՎԾ) նախնական տվյալների համաձայն, հունվարին արտաքին առեւտրաշրջանառությունը տարեկան կտրվածքով կրճատվել է 30.4%-ով, այսինքն՝ գրեթե մեկ երրորդով:
Բայց այստեղ մեկ նրբություն կա: ԱՎԾ պաշտոնական կայքում հրապարակված տեղեկությունում մեկ աննկատ նշում կա. «2015 թվականի հունվարին արտաքին առեւտրի ցուցանիշները լիարժեք չեն, ինչը պայմանավորված է փոխադարձ առեւտրի ցուցանիշների ոչ լիարժեք հավաքագրմամբ, ինչի հետ կապված էլ տվյալները հետագայում կհստակեցվեն»: Ի դեպ, այս նշումը չնկատածները հասցրել են «ցուցանիշները» մեկնաբանել որպես արտաքին առեւտրում «հսկայական անկում»:
Ամենայն հավանականությամբ, այս խառնաշփոթն ուղղակիորեն կապված է մեր մաքսայինի անցումը 10-անիշ առեւտրային կոդի՝ նախկինում օգտագործվող 4-անիշ կոդի փոխարեն: Բացի այդ, հունվարին արդեն պետք է կիրառվեին մաքսատուրքի նոր դրույքաչափերը, ինչպես նաեւ այլ նորամուծություններ, որոնք կապված են Եվրասիական տնտեսական միությանը մեր երկրի անդամակցության հետ:
Սակայն արտաքին առեւտրում որեւէ դրական առաջընթացի հույս ունենալ չենք կարող: Անցյալ տարի արտահանումն աճել է ընդամենը 2.7%-ով, իսկ ներմուծումը (առանց էներգակիրների)՝ խորհրդանշական 0.4%-ով: Արտաքին առեւտրի ոլորտում կարեւորագույն խնդիրները մեկը՝ արտահանման տարբերակումը, մինչեւ հիմա լուծված չէ: Այսպես, անցյալ տարվա առաջին եռամսյակում 37 խոշորագույն ապրանքների մասնաբաժինը կազմել է արտահանման ընդհանուր ծավալի ավելի քան 92%-ը:
Հայրենական արտահանման համար ավելի մեծ ռիսկի տեսանկյունից կարելի է առանձնացնել երկու ապրանքախումբ. պղնձի հանքաքար եւ խտանյութ, ինչպես նաեւ թունդ ալկոհոլային խմիչքներ (հիմնականում՝ կոնյակ): Անցյալ տարվա արդյունքներով, այս ապրանքներն ապահովել են հայրենական արտահանման ավելի քան մեկ քառորդը (ավելի ճիշտ՝ 26.7%-ը):
Անցյալ տարի պղնձի համաշխարհային արտադրությունը գերազանցել է սպառումը, ինչն անդրադարձել է գների վրա: Մեր երկրի պարագայում դա արտահայտվել է պղնձի հանքաքարի եւ խտանյութի մաքսային միջին գների զգալի նվազմամբ՝ մեկ հինգերորդ մասով: Արտերկրյա բազմաթիվ փորձագետներ ընթացիկ տարում պղնձի գների հետագա անկում են կանխատեսում:
Կոնյակի պարագայում, որի մեծ մասն արտահանվում է Ռուսաստան, ամեն ինչ պարզ է: Այդ երկրի իրական վճարունակ բնակչության թիվը զգալիորեն կրճատվել է եւ, ըստ կանխատեսումների, դա շարունակվելու է նաեւ ընթացիկ տարում: Պատահական չէ, որ փետրվարի 1-ից Ռուսաստանում օղու մանրածախ գինը 16%-ով նվազել է: Հասկանալի է, որ այս դեպքում թունդ ալկոհոլային այլ խմիչքների, այդ թվում՝ կոնյակի առաջխաղացումն այդ շուկայում դժվար կլինի:
