Պաշտոնական վիճակագրության նախնական տվյալներով՝ հունիսին Հայաստանի արդյունաբերական արտադրանքի ֆիզիկական ծավալը տարեկան կտրվածքով աճել է 11,4 տոկոսով: Աճն ինքնին փոքր ձեռքբերում չէ՝ ԱՊՀ մի շարք երկրների, այդ թվում Եվրասիական տնտեսական միության անդամ երկրների արդյունաբերական արտադրության ստագնացիայի (կամ նույնիսկ կրճատման) ֆոնին:
Առաջին կիսամյակի արդյունքներով՝ արդյունաբերական արտադրանքի ֆիզիկական ծավալն աճել է 8,9 տոկոսով: Հիշեցնենք, որ անցած տարվա նույն ժամանակահատվածում նույնպես աճ էր գրանցվել՝ 5,1 տոկոսով: Այնպես որ, հաշվարկների համար բազան փոքր չէր:
Հատկապես ո՞ր ճյուղերն են նպաստել ընդհանուր ցուցանիշի աճին: Հարցին պատասխանելու համար հունվար-մայիսի համար ներկայացնենք ավելի մանրամասն տեղեկատվություն: Այս ժամանակահատվածում արդյունաբերական արտադրանքի ֆիզիկական ծավալն աճել է 8,8 տոկոսով, որում վերամշակող արդյունաբերության բաժինը կազմել է 2,3 տոկոս: Սակայն, չնայած այսպիսի դրական ցուցանիշին, այս ոլորտում իրավիճակը միանշանակ չէ: Ըմպելիքների եւ ծխախոտի արտադրության ճյուղերը ընդհանուր ցուցանիշում ապահովել են 1,6 տոկոս աճ, իսկ ահա հիմնական մետաղների արտադրության ճյուղի մասնակցությունը՝ 2,6 տոկոս, արտահայտվել է մինուս նշանով:
Ընդհանուր ցուցանիշի վրա ամենամեծ ազդեցությունն ունեցել է հանքանյութի արդյունահանման ճյուղը՝ ապահովելով աճի 3,7 տոկոսը: Վերջին տարիներին հումքի շատ տեսակների համաշխարհային գների դինամիկայի թրենդը կրում է նվազման բնույթ: Սակայն հուլիսին որոշ արտասահմանցի փորձագետներ կարծիք հայտնեցին, որ տարեվերջին պղնձի (հետեւաբար՝ նաեւ խտանյութի) համաշխարհային գները կարող են բարձրանալ:
Մեր երկրի տնտեսության համար գների ոլորտում նման տեղաշարժը կարեւոր է: Չէ՞ որ հայրենական արտահանման մեջ գերիշխող է հենց հանքանյութն ու պղնձի խտանյութը, իսկ Հայաստանի ամենախոշոր հարկատուներից մեկը Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատն է:
Անցյալ տարի հանքանյութի եւ պղնձի խտանյութի մաքսային միջին գինը համարյա մեկ հինգերորդ մասով նվազել է: Ճյուղն այս անկումը փոխհատուցեց արտահանման ֆիզիկական ծավալը համարյա 1,7 անգամ ավելացնելով: Ենթադրվում է, որ նույն պրակտիկան է իրագործվում նաեւ այս տարի: Որպես դրա հետեւանք՝ կտրուկ աճած փոխադրումների ծավալը արտադրողներին ստիպեց այդ նպատակի համար վարձել կողմնակի բեռնափոխադրող տրանսպորտ:
Սմբատ Գրիգորյան