ԵԱՀԿ Աստանայի գագաթաժողովում երկու իրադարձություններ եղան, որոնք միջոցառումը տապալեցին։ ԵԱՀԿ 56 անդամ-երկրների գագաթաժողովը հավակնում էր դառնալ պատմական, սակայն տարածքային ամբողջականության սկզբունքը դարձավ դրա հիմնական խոչընդոտը։ GZT.ru-ն «Մեդվեդեւը լքեց ԵԱՀԿ «խորտակվող» գագաթաժողովը» հոդվածում նշում է, թե հենց այս սկզբունքն է, որ խանգարում է ԵԱՀԿ-ին դառնալ արդյունավետ ու ազդեցիկ կազմակերպություն։
Խնդրի շուրջ GZT.ru-ն զրուցել է Ռուսաստանի սեւծովյան-կասպյան տարածաշրջանի քաղաքական եւ հասարակական հետազոտությունների ինստիտուտի տնօրեն Վլադիմիր Զախարովի հետ, ով նշել է, որ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունն է այն լուրջ երկրորդ հանգամանքը, որը կանխորոշել է գագաթաժողովի տապալումը։
Միջոցառման շրջանակում նախատեսված Հայաստանի եւ Ադրբեջանի նախագահների երկկողմ հանդիպումը չեղյալ հայտարարվեց։ «Ղարաբաղյան հակամարտությունը ավելի ու ավելի պայթյունավտանգ է դառնում, սակայն կա նաեւ մերձդնեստրյան խնդիրը։ Այս բոլոր սահմանային խնդիրները թույլ չեն տալիս մասնակիցներին որեւէ իրական քաղաքական փաստաթուղթ ստորագրել»,- ասել է Զախարովը։
Ղարաբաղյան խնդրից բացի, գոյություն ունի նաեւ մեկ այլ հանգամանք։ Մինեւ ԵԱՀԿ գագաթաժողովի սկիզբը Միացյալ Նահանգների դիվանագետները բավականին հստակ ձեւակերպել են իրենց դիրքորոշումը ԵԱՀԿ անդամ-երկրների տարածքում հակամարտությունների կապակցությամբ։ «Վարջին երկու ամիսներին ես ԱՄՆ մի շարք դիվանագետների հետ եմ շփվել, որոնք խոսում էին Վաշինգտոնի ու Մոսկվայի հնարավոր համաձայնության մասին Աբխազիայի եւ Հարավային Օսիայի հարցի կապակցությամբ»,- ասել է փորձագետը GZT.ru-ին։
Ըստ նրա՝ ԱՄՆ-ն Ռուսաստանին առաջարկել է Վրաստանի նախագահ Սահակաշվիլու ռեժիմի տապալման փոխարեն Աբխազիայի եւ Հարավային Օսիայի վերադարձը Վրաստանի կազմ։ «Եթե նույնիսկ տեսականորեն հնարավոր համարենք նման գործարքի առկայությունը, ապա միեւնույն է այն չէր կարող կայանալ, որովհետեւ աբխազներն ու օսերն իրենց անկախ կարգավիճակից չեն հրաժարվի, նույնիսկ եթե Մոսկվան հրահանգի անել դա»,- համոզմունք է հայտնել Զախարովը՝ նկատելով, որ այս գործարքից հրաժարվելով՝ Մոսկվան բացառել է ԵԱՀԿ տարածաշրջանի հիմնական խնդիրներից մեկի վերաբերյալ համաձայնությունը։
GZT.ru-ն եզրակացնում է, որ Մեդվեդեւը անսպասելի լքել է Աստանան հենց այս պատճառով։ Սակայն Կրեմլում GZT.ru-ին մեկնաբանել են, որ Մեդվեդեւի Ղազախստանում գտնվելու ժամկետը պայմանավորված չէ նրա հանդիպումների եւ բանակցությունների բովանդակության հետ։
GZT.ru-ին դիվանագիտական աղբյուրները տեղեկացրել են, որ Ռուսաստանի նախագահը լքել է միջոցառումը, քանի որ պարզ է դարձել, որ գագաթաժողովում չի հաջողվելու 2008 թվականին եվրաանվտանգության վերաբերյալ Ռուսաստանի նախագահի մշակած փաստաթուղթը առաջ մղել։
