Ղարաբաղյան հակամարտության ստատուս քվոն ավելի քիչ է համապատասխանում այսօրվա իրողություններին եւ ավելի քիչ է ծառայում որպես անվտանգության երաշխիք: Այդ մասին նշվում է Լեհաստանի արեւելյան հետազոտությունների կենտրոնի (OSW) պատրաստած վելուծական հոդվածում:
Միաժամանակ հոդվածում նշվում է, որ կարճաժամկետ հեռանկարում իրավիճակի պահպանումն առավել ճշմարտանման սցենարն է: Այս տարբերակն ապահովում է բոլոր կողմերի հիմնական մարտավարական շահերը եւ նրանց համար մանյովրի դաշտ է թողնում: Առավել քիչ հավանական է թվում վեկտորի ուղղության կտրուկ փոփոխությունը խաղաղության կողմը: Մի քանի ամիս առաջ Ռուսաստանի ` բանակցային գործընթացն ակտիվացնելու փորձերն անհաջողությամբ ավարտվեցին: 2012 թ. Ռուսաստանում նախատեսվող նախագահական եւ Հայաստանում` խորհրդարանական ընտրությունները չեն նպաստի արտաքին ակտիվությանը եւ կնավազեցնեն փոխզիջման ձգտումը:
ԱՄՆ-ը, ԵՄ-ն եւ Թուրքիան էլ բավականին զբաղված կլինեն իրենց ներքին իրավիճակով եւ աշխարհի այլ տարածաշրջաններում առկա խնդիրներով:
Միժամանակ` բանակցային գործընթացն արագացնելու ձգտում է հանդես բերում Ֆրանսիան: Ամենայն հավանականությամբ, նման դիրքորոշումը տեղավորվում է նրա ակտիվ արտաքին քաղաքականության եւ նախագահ Սարկոզիի նախընտրական արշավի շրջանակում: Սական տպավորությունն այնպես չէ, թե Փարիզը բավականաչափ քաղաքական ներուժ ունի` բանակցություններում նշանակալի առաջընթացի հասնելու համար` հատկապես Ադրբեջանի կողմից անվստահության եւ Թուրքիայի հետ լարված հարաբերությունների պարագայում:
Այս համատեքստում առավել անհավանական է բանակցային գործընթացում բեկումը եւ խաղաղ համաձայնագրի շաուտափույթ ստորագրումը: Նման տարբերակը ենթադրում է երկու սցենար. կամ հեռուն գնացող փոխզիջում, որին ոչ միայն կողմերը, այլեւ միջազգային ուժերն այսօր համաձայն չեն, կամ էլ տարածաշրջանում անվատանգության երաշխքիների ստեղծում:
Խաղաղ համաձայնագրի կարելի է հասնել կամ Ղարաբաղում արմատական փոփոխությունների, օրինակ, ռազմական գործողությունների դեպքում կամ էլ տարածաշրջանային աշխարահաքաղաքական հավասարակշռության փոփոխության պարագայում:
