Երբ Ֆինլանդիան եւ Շվեդիան հասկացրեցին, որ մտածում են ՆԱՏՕ-ին անդամակցելու մասին, դաշինքը սպասում էր ոչ թե կազմակերպության ներսից, այլ Մոսկվայի կողմից կոշտ պատասխանի, գրում է Reuters-ը
Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարար Մեւլյութ Չավուշօղլուն «ճգնաժամային ռեժիմում» է, ասել է ՆԱՏՕ-ի դիվանագետը՝ անդրադառնալով Բեռլինում կայացած հանդիպմանը։
Մեկ օր առաջ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանը ցնցել է ՆԱՏՕ-ի մյուս անդամներին՝ ասելով, որ չի կարող աջակցել այդ երկու երկրների անդամակցությանը:
«Դա պատմական պահ էր մեզ համար, եւ, այնուամենայնիվ, Չավուշօղլուն ասաց, որ իրեն զայրացրել է շվեդացի իր գործընկեր Անն Լինդեի «ֆեմինիստական քաղաքականությունը», որը բերում է այդքան դրամա»,-ասել է ՆԱՏՕ-ի մեկ այլ դիվանագետ։
«Մենք փորձեցինք հասկանալ, թե ինչ է ուզում մեր թուրք գործընկերը»,- ասել է դիվանագետը։ «Անհարմար էր»,- հավելել է նա։
Անկարայի հիմնական պահանջներն են, որ սկանդինավյան երկրները դադարեցնեն իրենց տարածքում քրդերին աջակցելը եւ չեղարկեն Թուրքիային զենքի որոշ մատակարարումների արգելքը։
Թուրքական դիվանագիտական աղբյուրը հայտնել է, որ Չավուշօղլուն հարգանքով հայտնել է Անկարայի դիրքորոշումը։
«Նրա մեկնաբանությունները չեն նպաստում ՆԱՏՕ-ին անդամակցելու Շվեդիայի հայտին, մինչդեռ Ֆինլանդիայից հնչող հայտարարությունները խնամքով մշակված են», - ասել է աղբյուրը:
Ռուսաստանի փոխարտգործնախարար Սերգեյ Ռյաբկովը Ֆինլանդիայի եւ Շվեդիայի մուտքն անվանել է «լուրջ սխալ»՝ «հեռահար հետեւանքներով», սակայն նախագահ Վլադիմիր Պուտինը մայիսի 16-ին ասել է, որ դա ուղղակի վտանգ չի ներկայացնում Ռուսաստանի համար։
Թուրքական TRT պետական հեռուստաընկերությունը հայտնել է, որ Շվեդիան եւ Ֆինլանդիան չեն հաստատել Թուրքիայի խնդրանքը՝ հայրենիք վերադարձնելու 33 մարդկանց, որոնք կասկածվում են ահաբեկչական համարվող խմբավորումների հետ կապ ունենալու մեջ: Շվեդիայի խորհրդարանի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ Քենեթ Ֆորսլունդն ասել է, որ կարելի է այլ լուծում գտնել:
Եվրոպացի դիվանագետներն ասում են, որ նախքան համաձայնության գալը տեսել են Էրդողանի դիրքորոշումը: Անկանխատեսելի, բայց ռազմավարական առումով կարեւոր ՆԱՏՕ-ի դաշնակից Թուրքիան Էրդողանի օրոք վարում է անկախ արտաքին քաղաքականություն, բայց դեռեւս մեծ ներդրում ունի ՆԱՏՕ-ի առաքելությունների մեջ:
Լարվածությունը խաթարել է Վաշինգտոնի եւ Անկարայի հարաբերությունները, որոնք կարծես թե բարելավվում էին Սիրիայի շուրջ հինգ տարվա տարաձայնություններից, Մոսկվայի հետ Թուրքիայի ավելի սերտ կապերից եւ երկրում իրավունքների ու ազատությունների անկումից հետո:
Դատավարությանը մոտ կանգնած աղբյուրն ասում է, որ Չավուշօղլուն հրապարակայնորեն ընդունում է Էրդողանի կողմից քարոզվող կոշտ դիրքորոշումը, սակայն վտանգ կա, որ օտարերկրյա դաշնակիցները կմեկուսացնեն Թուրքիային, եթե նա չափն անցնի:
Էրդողանին 2023 թվականի կեսերին սպասվում է լարված ընտրություններ, եւ Եվրոպայի վրա նրա հարձակումները խաղում են ներքին ազգայնական տրամադրությունների վրա:
Միացյալ Նահանգները շարունակում է վստահ լինել որոշման մեջ։ Բլինքենը կիրակի հայտարարել է, որ Թուրքիայի, Ֆինլանդիայի եւ Շվեդիայի միջեւ տարաձայնությունների շուրջ բանակցությունները շարունակվում են։ «Անդամակցության գործընթացի վերաբերյալ ես շատ վստահ եմ, որ մենք կհասնենք կոնսենսուսի»,- ասել է նա։
