Ռուբլու արժեզրկմամբ եւ ԵՄ-ի ու ԱՄՆ-ի՝ Ռուսաստանի դեմ պատժամիջոցներ կիրառելու պատճառով Հայաստանի ֆինանսական համակարգում նոր խնդիրներ են առաջ եկել: Այս մասին NEWS.am-ի թղթակցի հետ զրույցում ասաց Երեւանի նախկին քաղաքապետ, ՀԱԿ անդամ, տնտեսագետ Վահագն Խաչատրյանը:
Նա նշեց, որ այս խնդիրները պետք է դիտարկել՝ կախված նրանից, թե ռուբլու արժեզրկումը ինչպես է անդրադառնում Ռուսաստանի տնտեսության վրա: Տնտեսագետի փոխանցմամբ՝ պատժամիջոցներից հետո Ռուսաստանի տնտեսության մեջ խնդիրները ամբողջական են դառնում, 2013թ առկա խնդիրները 2014թ ավելի տեսանելի են:
«Ռուսական տնտեսության խնդրները ոչ թե միայն պատժամիջոցների հետ է կապված, այլ ռուսական տնտեսությունը 2013թ երկրորդ կիսամյակից հայտնվել էր մի իրավիճակում, երբ զարգացման նախադրյալներ չուներ եւ զարգացման հնարավորությունները սպառվել էին: Այդ մասին հատկապես շատ էր խոսում Ռուսաստանի ֆինանսների նախկին նախարարը, ով ասում էր, որ եթե տեղի չունենա բարեփոխումներ, հետագայում խնդիրներ են առաջանալու, պետք չէ ռուսական տնտեսությունը ծանրաբեռնել պաշտպանական կամ սոցիալական ծախսերով, որը նախատեսում էր 2014-2016թթ բյուջեն, իրեն ոչ ոք չլսեց, կարծում էին, թե նա իր հայրենիքի թշնամիներից է»,-ասաց Վահագն Խաչատրյանը:
Նա շեշտեց, որ Ռուսաստանի տնտեսությունը տարիներ շարունակ մեծ կախվածության մեջ էր հայտնվել եվրոպական եւ ամերիկյան տնտեսություններից եւ այդ երկրների ֆինանսական համակարգից: Եւ հիմա պատժամիջոցները խիստ սահմանափակումներ են առաջացնում, նախորդ տարիներին առկա ֆինանսական հոսքերը եկող տարի չեն լինելու եւ այն կազմակերպությունները, որոնք պատժամիջոցների տակ են, խիստ վատ ֆինանսական վիճակում են հայտնվելու: Վահագն Խաչատրյանը շեշտեց, որ հենց ֆինանսական միջոցների պակասությամբ է պայմանավորված ռուբլու արժեզրկումը: «Փաստոորեն թեեւ պատժամիջոցների հետեւանքով տեղի է ունենում սպառողական ապրանքների կտրուկ աճ, Ռուսաստանի տնտեսությունը զուտ ներմուծման առումով գրավիչ չէ, պատրաստ չէ իր պահանջները բավարարել միայն իր տեղական արտադրանքով: Երկրաժամակետ առումով եթե հաջողվի ռուսական իշխանություններին այնպիսի իրավիճակ ստեղծել, որ ներքին արտադրությունը դրանից օգտվի, դրա համար անհրաժեշտ են նոր ներդրումներ եւ տեխնոլոգիաներ, ինչի հնարավորությունը չունի եւ հայտնի չէ՝ ինչքանով է պատրաստ Ռուսաստանի տնտեսությունը դրան»,-ասաց նա:
Պատժամիջոցների պատճառով, տնտեսագետի փոխանցմամբ, ռուսական տնտեսությունը ոչ միայն չի աճի, այլեւ խորը ճգնաժամի մեջ կհայտնվի, որի դուրս գալու հնարավորությունները չեն երեւում: «Ցավոք ռուսական իշխանության մեջ հաղթանակային տրամադրություներն են տիրում, օբյեկտիվ գնահատելու կարողությունը կորցրել են»,-ավելացրեց Վահագն Խաչատրյանը:
ՀԱԿ անդամը շեշտեց, որ պատժամիջոցները ազդում են այն երկրների վրա, որոնք կապված են Ռուսաստանի հետ, իսկ Հայաստանը համարվում է ԱՊՀ երկրներից ամենասերտ տնտեսական համագործակցության մեջ գտնվող երկրներից մեկը. «Այն ինչ տեղի է ունենում Ռուսաստանում, խիստ ազդեցություն է ունենալու: Հայաստանի տնտեսությունը առանց այդ էլ բարվոք վիճակ չէ, ինչը պայմանավորված է ներքին տնտեսական եւ քաղաքական խնդիրներով:
Հարեւան երկրներում եւ միջազգային ասպարեզում տեղի ունեցող իրադարձությունները իրենց ազդեցությունը ունեն, բայց դա բարդացնում է վիճակը, քանի որ Հայաստանի ներքին տնտեսության վիճակը շատ բարդ է, Հայաստանը կարող էր օգտվել պատժամիջոցները ռուսական շուկա մտնելու համար, եթե մենք ունենայինք մրցունակ տնտեսություն, որը պատրաստ է այդ շուկա մտնելու, մեր տնտեսությունը եւ իշխանությունը նոր շուկա մտնելու խնդիր չեն դրել, մենք ավելի շատ այսօր շուկաներ ենք կորցնում, քան ձեռք բերում»,-ասաց տնտեսագետը:
Այն ընկերությունները, որոնց նկատմամբ պատժամիջոցներ են կիրառվելու եւ դրանք ներկայացված են ՀՀ-ում, որեւէ ներդրում չեն կարողանալու անել, «հնարավորությունները սահմանափակ են եւ գոյատեւման հարց է դրված»: Մյուս ազդեցությունը տրանսֆերների մասով է, ՌԴ-ից եկող տրանսֆերները կազմում են 90 տոկոս, դրանք Հայաստանի տնտեսության առանձին ճյուղ են, հետեւաբար՝ ՌԴ-ում գտնվող համերկրացիները կստանան արժեզրկված ռուբլի եւ կքչանան փոխանցումները: Վահագն Խաչատրյանը հավելեց, որ ազդեցությունները շատ-շատ են, դրանց մի մասն էլ կերեւա ժամանակի ընթացքում:
