Վայրի ցանկությունը թեթեւակի չափազանցված է, սակայն հենց բարի կամքի ավելցուկն էր կանգնած «Եվրոպական հարեւանության» քաղաքականության ծրագիրը մեկնարկելու վերաբերյալ Եվրամիության 2004 թվականի որոշման հետեւում: ԵՄ-ն մեծ հաճույքով սկսեց 16 հարեւանների վերափոխումը՝ նպատակ ունենալով «ընկերների շրջանակ» կառուցել դեպի արեւելք (նախկին կոմունիստական երկրներ) եւ հարավ՝ Միջերկրականի երկայնքով: Այս մասին «Կրակե օղակ Եվրոպայի շուրջ» վերնագրով հոդվածում գրում է «The Economist»-ի վերլուծաբանը:
Հեղինակի կարծիքով՝ ընդունելով կենտրոնական եւ արեւելյան Եվրոպայի ութ երկրների՝ ակումբը հավատում էր, որ բավական ազդեցություն ունի, որպեսզի փոփոխությունների հասնի նաեւ իր հարեւանների մոտ՝ առանց հնարավոր անդամակցության տեսքով պարգեւի: «Իսկ հիմա՝ 10 տարի անց, ԵՄ-ն կրակե օղակի մեջ է հայտնվել արեւելյան եւ հարավային ճակատներում: Ավելի քան 3.000 մարդ է սպանվել այս տարի Ուկրաինայում մարտական գործողությունների հետեւանքով: Այնտեղ նույնպես, ինչպես եւ Վրաստանում ու Մոլդովայում, լեգիտիմ իշխանությունների կամքին հակառակ՝ ռուսական զորքեր կան: Ադրբեջանը ձերբակալում է ակտիվիստներին, ինչպես նաեւ աճում է Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության շուրջ Հայաստանի հետ լարվածությունը. անկլավ, որտեղ երկու երկրներն էլ պատերազմել են 1990-ականների սկզբին: Բելառուսի երկարամյա նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոն շարունակում է մնալ Եվրոպայի վերջին բռնապետը: Մինչ այդ՝ հարավում. անկայունություն Լիբիայում, Եգիպտոսում 2011թ. տեղի ունեցած հեղափոխությունից հետո առաջացած հույսերը ձախողվեցին ռազմական հակահեղափոխությամբ, իսկ իսրայելցիներն ու պաղեստինցիները կրկին ցույց տվեցին, որ ԵՄ-ի գործողությունների ոչ մի պլան չի կարող նրանց ստիպել չսպանել միմյանց»,- գրում է հեղինակը:
Նա նաեւ հարց է տալիս. ինչո՞ւ, ամեն դեպքում, «Եվրոպական հարեւանության» քաղաքականության ծրագիրը չարդարացրեց իրեն: Նրա կարծիքով՝ բազմաթիվ դեպքերում Եվրամիության մոտեցումները ճնշվեցին երկրների ներսում, քանի որ ԵՄ-ն չի կարող վերահսկել ներքաղաքական գործընթացները: Սակայն այլ դեպքերում ԵՄ-ին կարելի է մեղադրել միամտության համար: Այսպես, օրինակ, Ուկրաինայում հազարավոր ուկրաինացիներ, ովքեր Կիեւում գրավեցին Մայդանը, հանդես էին գալիս եվրոպական ինքնության օգտին եւ մերժեցին Յանուկովիչի հետխորհրդային տեսլականն ու երկրում ծաղկող կոռուպցիան: Սակայն իրավիճակի հեգնանքը նրանում էր, որ ռուսները «Եվրոպական հարեւանության» քաղաքականությանն ավելի լուրջ վերաբերվեցին, քան եվրոպացիներն իրենք: Դրանից հետո արթնացավ եւ աշխարհաքաղաքականությանը վերադարձավ նաեւ Եվրոպան:
Վերլուծաբանը հիշեցնում է, որ անցյալ շաբաթ Եվրամիությունը եւ Ուկրաինան վավերացրին Ասոցացման մասին համաձայնագիրը: Սակայն Ուկրաինայի՝ Եվրոպայում կոչման մասին տարբեր ընկալումն ակնհայտ դարձավ, երբ նախագահ Պյոտր Պորոշենկոն հայտարարեց, որ հիմա ոչ ոք չի համարձակվի Ուկրաինայի համար փակել ԵՄ-ի դուռը: Եվրախորհրդարանի որոշ անդամներ շփոթմունքով իրենց ոտքերի տակ էին նայում:
«Ոչ ոք չի հավատում, որ ԵՄ-ի արեւելյան հարեւանները մոտեցել են Միությանն անդամակցելուն, իսկ հարավայինները երբեք չեն էլ մոտենա: Սակայն, ինչպես երեւում է որոշ ազդանշաններից, Եվրամիությունն ավելի մտահոգված է թվում նրանով, որպեսզի նվազեցնի իր հարեւանների ձգտումները»,- կարծում է հեղինակը:
Նա նաեւ հիշեցնում է, որ Թուրքիայի հետ հարաբերությունները, որոնք վատացել են այն բանից հետո, երբ Էրդողանի կառավարությունը թեքվեց դեպի արեւելք, դեռեւս խճճված է: Անդամակցության շուրջ բանակցությունները փակուղի են մտել: Բացի այդ, Թուրքիայի շուրջ մեկ միլիոն սիրիացի փախստականների ապաստան է տվել, որոնցից շատերը ձգտում են դեպի Եվրամիություն:
Այսպիսով, այս տարի ԵՄ անդամները, ամեն դեպքում, սկսել են գործել: Թվում է՝ Արտաքին հարաբերությունների հարցերի նոր հանձնակատար Ֆեդերիկա Մոգերինին կգնահատի գլոբալ մարտահրավերները: «Դա ԵՄ անվտանգության ռազմավարությունը վերագնահատելու հնարավորություն է, եթե Մոգերինին մեծ երկրների կողմից տրամադրված բավական լծակներ եւ բավարար հավակնություններ ունի»,- ամփոփում է հեղինակը:
