Եթե Ռուսաստանը «հանելուկ է, պարուրված խորհրդավորությամբ՝ առեղծվածի ներսում», ինչպես Չերչիլն էր ասում, ապա Հարավային Կովկասը հանելուկ է՝ պարուրված խավարով եւ խճճված Գորդյան հանգույցում: Այս մասին «Հարավային Կովկասը եւ Արեւմուտքի ազդեցության սահմանները» հոդվածում գրել է Բրուքինգի ինստիտուտի վերլուծաբան Էնդրյու Մոֆատը:
Նրա խոսքով, տարածաշրջանի երեք երկրները՝ Հայաստանը, Ադրբեջանն ու Վրաստանը, էթնիկ, մշակութային, կրոնական, լեզվական տարբերություններ ունեն: «Բայց չնայած հսկայական տարբերություններին, Արեւմուտքի քաղաքական պատկերացումների տեսանկյունից դրանք մեկ խմբում են ներառված: Այդ խմբավորումը բերել է անհեռանկարային քաղաքական մոտեցումների, սակայն միամտություն է ակնկալել, որ Վաշինգտոնում կամ Բրյուսելում միջին վիճակագրական քաղաքական գործիչը կգնահատի Հարավային Դակոտայի չափով եվրասիական տարածաշրջանի բարդությունը: Ամեն դեպքում, Հարավային Կովկասի երկրներն այսօր միասին շատ նման, սակայն եզակի մարտահրավեր են արեւմտյան գործիչների համար»,- գրում է վերլուծաբանը:
Ըստ նրա, տարածաշրջանի կայունությունն ու ինտեգրումը, անկասկած, կարեւոր են Արեւմուտքի համար: Հեղինակն առաջարկում է տարածաշրջանում «մեղմ ռեգիոնալիզմի» քաղաքականություն վարել՝ երկարաժամկետ ջանքերով: ԽՍՀՄ փլուզումից հետո տարածաշրջանն անմիջապես գրավեց Արեւմուտքի ուշադրությունը երեք պատճառներով. 1) նորանկախ պետությունները չօգտագործված պոտենցիալ ունեին՝ կասպիական աշխաջրածինների արտահանման նոր երթուղու զարգացման համար; 2) Արեւմուտքը ձգտում էր խորացնել եվրո-ատլանտյան ինստիտուտների հետ միությունը՝ Եվրոպայի շրջագծում կայունությունն ու անվտանգությունն ապահովելու համար; 3) Արեւմուտքը շահագրգռված էր ռուսական եւ իրանական ազդեցության նվազեցմամբ:
«Սակայն 2008 թվականից Հարավային Կովկասի կողմնորոշումը կտրուկ փոխվեց»,- գրում է Մոֆատը՝ հավելելով, որ 2008 թվականի պատերազմը ցույց տվեց, որ Ռուսաստանը տարածաշրջանը դիտարկում է որպես իր շահերի արտոնյալ ոլորտի մաս:
Արեւմուտքում օրակարգային դարձան այլ հարցեր՝ Արաբական գարունից մինչեւ Սիրիա եւ Իրան, մինչդեռ հույսերը, որ կայունության ամրապնդման եւ ինտեգրման ջանքերը, այդ թվում՝ «Արեւելյան գործընկերության» ծրագիրը եւ հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորումը, ի դերեւ ելան:
Նշվում է նաեւ, որ Ուկրաինայում եւ Ղրիմում Ռուսաստանի վերջին գործողությունները բարձրացրեցին Հարավային Կովկասում անկայունության եւ անպաշտպանության զգացողությունը: Բացի այդ, Ռուսաստանի հաստատակամությունն ուժեղացրեց չլուծված հակամարտությունների շուրջ լարվածությունը, «հատկապես Լեռնային Ղարաբաղում, որտեղ բռնությունը գագաթնակետին հասավ 1994 թվականին հրադադարի համաձայնագրի ստորագրումից ի վեր»:
Ներկայում Արեւմուտքը նայում է «նվազագույն ռեսուրսներով եւ արտաքին քաղաքական հզորությամբ» տարածաշրջանի ուղղությամբ, մինչդեռ երկրներն իրենք, հեղինակի համոզմամբ, «անցյալի նախաձեռնությունների ձախումից հետո» ավելի մեծ ցինիզմով են վերաբերվում Արեւմուտքի մտադրություններին եւ պարտավորություններին:
