Չեմ բացառում, որ պատերազմի չլուծված խնդիրների, այդ թվում՝ գերիների վերադարձի հետ կապված, միջազգային ասպարեզում ճնշումների ուժեղացմանը զուգահեռ, Ադրբեջանի կողմից կարող են որոշ քայլեր կատարվել: Այս մասին սեպտեմբերի 27-ին NEWS.am-ին հայտնել է փաստաբան Սիրանուշ Սահակյանը, որը ներկայացնում է հայ ռազմագերիների շահերը Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում (ՄԻԵԴ):
Նա պարզաբանեց, որ հոկտեմբերին եւ նոյեմբերին միջազգային գործընկերների ուշադրությունը ակտիվորեն հրավիրվելու է Արցախյան 44-օրյա պատերազմի չլուծված խնդիրներին:
Փաստաբանը հիշեցրեց, որ Հայաստանի եւ Արցախի օմբուդսմենները զեկույց են ներկայացրել Ադրբեջանում հայ գերիների պահման անմարդկային պայմանների մասին:
«Զեկույցը պարունակում է ապացույցներ ոչ միայն հայրենադարձված քաղաքացիների վերաբերյալ, այլ նաեւ օբյեկտիվ տվյալներ, փորձաքննությունների արդյունքներ: Այս ամենը ներկայացվել է լայն հետաքրքրություն ցուցաբերած միջազգային գործընկերներին: Մենք տեսնում ենք նաեւ, որ այս առումով կոչերը դառնում են ավելի կոշտ: Մենք պնդում ենք հայ գերիների՝ շուտափույթ հայրենիք վերադառնալու հրատապությունը: Խնդիրն է՝ միջազգային գործընկերներին ներկայացնել օբյեկտիվ պատկերը եւ կոչ անել պայքարել անպատժելիության դեմ: Փաստեր կան, մնում է միայն պատասխանատվության ենթարկել հանցագործներին, որոնց թվում կան բարձրաստիճան քաղաքական գործիչներ եւ զինվորականներ», - ընդգծեց Սահակյանը:
Նա նշել է, որ եթե գործընթացը ձգձգվի, եւ գերիները վերադարձվեն մի քանի ամսից, ապա մեծ վնաս չի լինի, բայց իրականությունն այլ է. գերիները ենթարկվում են ֆիզիկական եւ հոգեբանական խոշտանգումների, ինչը կարող է երկարաժամկետ հետեւանքներ ունենալ նրանց համար:
«Հայաստանի պաշտոնատար անձանց հայտարարությունները, որոնք կասկածի տակ են դնում զեկույցի արդյունքները, ծայրահեղ բացասական ազդեցություն են ունենում դատական գործընթացների վրա, քանի որ ադրբեջանական կողմը հղում է կատարում այդ հայտարարություններին: Նման գործունեությունը բացառապես ադրբեջանամետ է: Հուսով եմ, որ այս ամենն արվել է անգիտակցաբար եւ ոչ կոմպետենտության արդյունք է: Միեւնույն ժամանակ, այս հայտարարությունները հակասում են այն քաղաքական-իրավական գծին, որը պետությունը վարում է արտաքին ասպարեզում: Դրական եմ գնահատում, որ բացատրություն եւ պարզաբանում է տրվել կապված այն բանի հետ, որ հաշվետվության արդյունքները կասկածի տակ չեն դրվում: Միջազգային լուրջ գործընթաց է ընթանում, պետք է զգույշ ու ուշադիր լինել», - հավելեց Սահակյանը:
Ինչ վերաբերում է զեկույցին, փաստաբանը բացատրեց, որ անհրաժեշտ է սպասել մեկ կամ երկու ամիս՝ հայցի ապահովման միջոցառումների շրջանակներում:
«Ամենայն հավանականությամբ, գործընթացն ավարտելու համար կպահանջվի 3-5 տարի: ՄԻԵԴ ներկայացված 200 բողոքներից 38-ը վերաբերում են կյանքի իրավունքին, ադրբեջանցի զինվորականների վերահսկողության տակ գտնվող տարածքներում հայերի կանխամտածված սպանությանը: Այս 38 բողոքները չեն վերաբերում գնդակոծությունների հետեւանքով հասցված վնասներին: 140 գործ վերաբերում է ռազմագերիների հայրենադարձությանը, նրանց դեմ անօրինական դատավարություններին, խոշտանգումներին:
Մենք ապացույցների բազայի առումով ձգտում ենք իդեալի եւ գիտենք, որ դատարանի վրա ազդեցություն կա:
Օրինակ, տեսնում ենք գործերի անհիմն ձգձգում: Նման դեպքերում մենք այդ փաստերը ներկայացնում ենք վերահսկող մարմիններին: Օրեր առաջ բացահայտվեց մի միջադեպ. դատավարության շրջանակներում կոռուպցիոն մեխանիզմներ են կիրառվել հօգուտ ադրբեջանցի պաշտոնյաների: Այս մեխանիզմներում ներգրավված են հայտնի մարդիկ: Բացի այդ, ադրբեջանական կողմը հանցագործություններ է կատարում եւ դրանք թաքցնելու համար քայլեր է ձեռնարկում հայելային պատկեր ստեղծելու ուղղությամբ՝ դրանցում մեղադրելով հայկական կողմին: Ադրբեջանական կողմը նաեւ արհեստական խառնաշփոթ է ստեղծում՝ փորձելով վիճահարույց դարձնել այս կամ այն հարցը», - եզրափակեց նա:
