Արևմուտքը Հայաստանի առջև Ռուսաստանի հետ հարաբերությունների խզումը կամ երկրում ռուսական ռազմական ներկայության վերացումը որպես հրատապ խնդիր չի դնում, սակայն ռուսական բազան երկարաժամկետ հեռանկարում կարող է խոչընդոտել Արևմուտքի և Հայաստանի միջև գործընթացներին։ Այս մասին «Ուժի գործոն» հաղորդաշարի եթերում NEWS.am-ի թղթակցի հետ զրույցում ասաց ամերիկյան Stratfor (RANE) հետախուզական և վերլուծական կենտրոնի վերլուծաբան Մեթյու Օրրը։
«Միացյալ Նահանգները Հայաստանին չի տրամադրի այն պայմանները, որոնք այժմ տրամադրում է Վրաստանին, եթե Հայաստանի տարածքում ռուսական ռազմաբազա լինի։ Առայժմ մենք խոսում ենք փոքր նախագծերի մասին, իսկ արևմտյան առաջնորդները կենտրոնացած են հիմք ստեղծելու, տեսնելու՝ ինչպես կզարգանան իրադարձությունները: Եթե 2-3 տարի հետո իրավիճակը փոխվի, այդ թվում՝ Ադրբեջանի հետ խաղաղ բանակցություններում, ապա այդ հարցն ավելի արդիական կդառնա։
Միևնույն ժամանակ, ես չեմ կարծում, որ ԱՄՆ-ն որևէ պատճառ է տեսնում, թե ինչու Հայաստանի հետ իր պարտավորությունները և պայմանավորվածությունները պետք է զիջեն Վրաստանի հետ պայմանավորվածություններին։
ԱՄՆ-ում հարց են տալիս՝ ինչո՞ւ մոտավորապես նույն կերպ չսկսել աջակցել Հայաստանին։
Ինչ վերաբերում է իրադարձությունների այս զարգացմանը Թուրքիայի և Ադրբեջանի արձագանքին, ապա մենք ստիպված կլինենք նրանց հանգստացնել և ասել, որ դա նրանց ոչ մի կերպ չի սպառնում, քանի որ Թուրքիան ՆԱՏՕ-ի անդամ է, իսկ ԱՄՆ-ն երկար տարիներ արդյունավետ հարաբերություններ է ունեցել Ադրբեջանի հետ»,- նշեց փորձագետը։
Նա վստահեցրեց, որ Հարավային Կովկասի ամենամեծ խաղացողը դառնալու ցանկությունն ու հնարավորությունը Արեւմուտքի համար ամենակարեւոր խնդիրը չէ։
«Այս առումով Արևմուտքի համար աշխարհում ավելի առաջնահերթ տարածաշրջաններ կան: Բայց Արեւմուտքը չէր ցանկանում, որ տարածաշրջանի երկրները կորցնեն իրենց ինքնիշխանությունը։ Արևմուտքը շահագրգռված է Ղազախստանով, Կասպից ծովով և Հարավային Կովկասով, այսպես կոչված, Միջին միջանցքով, որը շրջանցում է Ռուսաստանը։
Այս առումով ցանկություն կա ապահովելու, որ Ռուսաստանը կրի Ուկրաինա ներխուժելու իր որոշման ռազմավարական ծախսերը։ Այս առումով Հարավային Կովկասը կարևոր տարածաշրջան է»,- հավելեց Մեթյու Օրրը:
Նա կարծում է, որ Հայաստանի ղեկավարության ներկայիս պլանը («Խաղաղության խաչմերուկ»- խմբ.) շատ կարևոր է և պետք է առաջ մղվի Արևմուտքում։
«Հայաստանի ղեկավարությունը պետք է մեծ ուշադրություն դարձնի դրան։ Մրցակցությունը մեծ է, բայց Հայաստանը լավ շանսեր ունի»,- եզրափակեց փորձագետը:
