Թուրքիայում ռազմական հեղաշրջման փորձը ծնել է դավադրության զանազան տեսություններ, որոնք օրեցօր ավելի են ամրապնդվում, գրում է Financial Times–ը:
Ըստ հարցման, որը անցկացրել է բրիտանական Streetbees հետազոտական ընկերությունը, թուրքերի մեկ երրորդը համարում է, որ նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը, որը պնդում է, որ իր կյանքը սպառնալիքի տակ էր, իրականում հենց ինքն էր հրահրել հեղաշրջման փորձը:
Թուրքիայի բնակիչների նման դատողությունների համար հիմք է դարձել հեղաշրջման սյուժետի «սիրողական» բնույթը, նաեւ բազմաթիվ անհամապատասխանությունները: Եվ այսպես, տրակուսանք է առաջացնում հուլիսի 16-ի առավոտյան Մարմարիսի հյուրանոցի վրա կատարված հարձակումը: Էրդոանը պետք է այնտեղ գտնվեր, սակայն հարձակումից կես ժամ առաջ Թուրքիայի բոլոր լրատվական ալիքները հեռարձակել էին նախագահի դիմումը ժողովրդին Ստամբուլի օդանավակայանից, որը հյուրանոցից 750 կմ հեռավորության վրա է գտնվում:
Բացի դրանից, որոշ քաղաքացիների կարծիքոց, այն փաստը, որ Էրդողանի օդանավին հետապնդում էին երկու կործանիչներ, որոնք ոչ մի անգամ կրակ չեն բացել, ապացուցում է որ նրա կյանքին ոչինչ չէր սպառնում:
«Թուրքերը, ինչպես եւ աշխարհում շատ այլ ժողովուրդներ, հակված են հավատալ գաղտնի տեսություններին՝ այն բարդ իրադարձությունների պարզ բացատրություններին, որոնք նրանք չեն կարողանում լիարժեք հասկանալ»- համարում է Անկարայում ԱՄՆ նախկին դեսպան Ռոսս Ուիլսոնը:
Նրա կարծիքով թե այն, որ Էրդողանն է իբրեւ կազմակերպած եղել հեղաշրջման փորձը, թե այն, որ ԱՄՆ-ն մասնակցություն ունի դրան, նույնատեսակ անհեթեթ են:
Դավադրության տեսության կողմնակիցները նշում են Էրդողանի այն խոսքը, որ հեղաշրջումը «աստծո պարգեւն էր», որը թույլ կտա «զտումներ անել բանակում»: Այն ոգեւորությունը, որով նրա կառավարությունը սկսեց հաշվեհարդար տեսնել ընդդիմադիրների հետ, հարց է բարձրացնում՝ արդյոք հեղաշրջման փորձը զտման առիթ չէր: Ընդ որում թուրք պաշտոնյաները ամեն կերպ հերքում են այս ենթադրությունը:
«Սա համեմատելի է այն պնդման հետ, որ սեպտեմբերի 11-ի ահակբեկչությունը հենց ԱՄՆ-ն էր կազմակերպել»,- հայտնել է նախագահի ներկայացուցիչ Իբրահիիմ Կալինը:
Այն թուրքերը, որոնք պաշտպանում են դավադրության տեսությունը, համարում են, որ հենց հեղաշրջման փորձի ձախողման փաստն ինքնին իրենց իրավացիության բավարար ապացույց է, չէ՞ որ զինվորականները արդեն բազմիցս հաջողությամբ տապալել են Թուրքիայի կառավարությանը ու կարողանում են անել դա:
«Այդ երկրի բնակիչները հիշում են նախորդ հեղաշրջումները: Նրանք արդեն պատկերացում ունեն այն մասին, թե ինչպես պետք է լինի հաջող հեղաշրջումը, ու այս փորձը չի համապատասխանում դրան»,- ասում է թուրք նախկին դիվանագետ Սինան Ուլգենը:
