Մեծ Բրիտանիայի արտաքին գործերի նորանշանակ քարտուղար Բորիս Ջոնսոնի թուրք նախապապը՝ Ալի Քեմալը, ընդդիմացել էր Հայոց ցեղասպանությունն իրագործած ղեկավարներին եւ 1922թ. դաժանաբար սպանվել ռասիստական ուժերի կողմից: Այս մասին հաղորդագրություն է տարածել Ամերիկայի հայկական համագումարը:
Հաղորդագրությունում, մասնավորապես, ասվում է.
«Մեծ Բրիտանիայի նորանշանակ արտաքին գործերի քարտուղար Բորիս Ջոնսոնը հայտնի է որպես Լոնդոնի քաղաքապետ, վառ անհատականություն եւ հունիսի հանրաքվեի Brexit քարոզարշավի առաջնորդ: Ավելի քիչ տեղեկություններ են հայտնի նրա անձնական կենսագրությունից, որում արտացոլվում է բրիտանացու բազմաշերտ էթնիկ ժառանգության խառնուրդ, այդ թվում` թուրք նախահոր՝ Ալի Քեմալի: Վերջինս իրապես աչքի է ընկել իբրեւ ամենահամարձակ ձայներից մեկը, ով ընդդիմացավ 1915-1923թթ. Հայոց ցեղասպանությունն իրագործած ղեկավարներին եւ 1922թ. դաժանաբար սպանվեց ռասիստական ուժերի կողմից:
Որպես լրագրող իր կյանքի համար անհանգստանալով՝ 1909թ. Ալի Քեմալը փախավ Անգլիա՝ տարագրության մեջ լինելով կնոջ՝ Ուինիֆրեդի եւ դստեր հետ: Սակայն որդու ծննդից կարճ ժամանակ անց նրա կինը մահացավ հետծննդային տենդից Դորսեթի կոմսության Բորնմութ քաղաքում: Մի քանի տարի անց 1912թ. նա վերադարձել էր Օսմանյան կայսրություն եւ կրկին ամուսնացել մի օսմանցի փաշայի դստեր՝ Սաբիհա Հանիմի հետ: Ալի Քեմալի առաջին կնոջից ունեցած երեխաները, որոնք դեռ ապրում էին Անգլիայում, ընդունել էին իրենց մայրական տատի օրիորդական ազգանունը՝ Ջոնսոն: Ալի Քեմալի որդին, Բորիս Ջոնսոնի պապը, ով ի սկզբանե Օսման անունն էր կրում, հետագայում սկսեց օգտագործել իր երկրորդ անունը՝ Վիլֆրիդ:
Ջոնսոնի նախապապ Ալի Քեմալն Օսմանյան պետության բնաջնջողական քաղաքականության առավել նշանավոր թուրք քննադատն էր: Ալի Քեմալը լրագրող եւ հասարակական բանախոս էր, ով նույնիսկ մի կարճ ժամանահատված 1919թ. հետպատերազմյան Օսմանյան կառավարության նախարարի պաշտոնում էր եղել:
Դոկտոր Վահագն Դադրյանը, ում բազմաթիվ հրապարակումներ բացահայտել են Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ գերմանական եւ օսմանյան ապացույցների լայնածավալությունը, ներկայացրել էր երիտթուրքական ժամանակաշրջանի քաղաքականության մեջ Ալի Քեմալի դերակատարության ազդեցիկ նկարագրությունը: Ալի Քեմալն ազատական գաղափարների կողմնակից էր, որոնք ճնշվում էին թե Երիտթուրքական ծայրահեղականների, թե Մուսթաֆա Քեմալի գլխավորած Թուրք ազգայնականների կողմից:
Ալի Քեմալն, առավել պոռթկուն քան որեւէ այլ թուրք, դատապարտել է հայերի դեմ իրականացված ցեղասպանությունը եւ սուր քննադատության ենթարկել իթթիհադական ցեղապետերին՝ որպես այդ հանցագործության հեղինակների, անողորմաբար պահանջելով նրանց հետապնդումը եւ պատիժը: Այս վերաբերմունքին համապատասխան՝ նա պայքար էր մղում նաեւ Քեմալական շարժման դեմ, որն այն ժամանակ սատարում էին տապալված Իթթիհադի գաղտնի պարտիզանները: Նրան առեւանգեցին Ստամբուլում Թոքաթլյան հյուրանոցի վարսավիրանոցից եւ մոտորանավակով տարան քաղաքի Ասիական մասը, ուղեւորվելով դեպի Անկարա՝ դավաճանության համար մեղադրանքով դատի: Սակայն Իսմիթի մոտ խումբը կանգնեցվեց Մուսթաֆա Քեմալի հետ միավորված այդ ժամանակվա Առաջին զորքի հրամատարի՝ գեներալ Նուրեդինի կողմից: Ալի Քեմալը գեներալի հրահրմամբ Lինչի դատաստանի ենթարկվեց ամբոխի կողմից: Նրա գլուխը ջախջախված էր մահակներով, եւ նրան քարկոծելով սպանեցին: Նուրեդին անձամբ այսպես է նկարագրել տեղի ունեցածը Ռիզա Նուրին (ով Իսմեթի [Ինոնյու] հետ Լոզան էր ուղեւորվում՝ խաղաղության բանակցություններ վարելու Դաշնակից պետությունների հետ). §Նրա արնաշաղախ մարմինն այնուհետ կախաղան բարձրացվեց եւ տապանագիր կախվեց նրա կրծքավանդակին, որի վրա գրված էր «Արթին Քեմալ»: Զոհին հանպատրաստից հայի անուն շնորհելով՝ զտարյուն թուրքին մեծագույն արհամարհանքի ենթարկեցին՝ որպես անարգված ազգի անդամ:
Պատմականորեն անարգվելով Թուրքիայում իբրեւ դավաճան՝ փորձեր են արվել վերանայելու Ալի Քեմալի ժառանգությունը՝ Բորիս Ջոնսոնի ճանաչվածության բարձրացման հետ մեկտեղ: Նա վերագնահատվեց իբրեւ այլախոհ եւ փոքրամասնությունների իրավունքների պաշտպան: 2004թ. Թուրք լրագրողների ասոցիացիան Ալի Քեմալի անունը նշել էր Թուրքիայի Հանրապետությունում նահատակված լրագրողների շարքում: Այդ ցուցակը շուտով համալրեց Հրանտ Դինքը, ով սպանվեց 2007թ. Հայոց ցեղասպանության հետ հաշտվելու թուրքերի ուղղված կոչերի համար, եւ ում սպանության հետաքննությունները դեռեւս ավարտված չեն պաշտոնական հստակ հանցակցության պատճառով: 2011թ. Թուրք լրագրողների ասոցիացիան 1915թ. սպանված 10 հայ լրագրողների անուններ ավելացրեց, որոնց թվում էր նաեւ հայտնի գրող եւ իրավաբան Գրիգոր Զոհրապը, ով սպանության պահին Օսմանյան խորհրդարանի պատգամավոր էր:
Հայերը եւ հեղինակավոր պատմաբանները Քեմալ Ալիի հիշում են որպես բացառիկ անձնավորության, ով իրապես արդարամիտ ու քաջարի թուրք անվանի մարդկանցից մեկն էր Հայոց ցեղասպանության ժամանակաշրջանում եւ դրանից հետո: Կապը Մեծ Բրիտանիայի նոր արտաքին գործերի քարտուղար Բորիս Ջոնսոնի հետ ուշագրավ է:
