Հայաստանի անվտանգության խորհուրդն այսօր նիստ է հրավիրել, որին հրավիրված են նաեւ ԱԺ խմբակցությունների ղեկավարները, հանձնաժողովների նախագահները:
Վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանն իր խոսքում մասնավորապես, ասել է.
«Ես այսօր վերադառնում եմ Գեղարքունիքի մարզից, մասնավորապես, Կութ գյուղի հատվածի մեր սահմանային տարածքներից: Տեղում ծանոթացել եմ իրադրությանը եւ ուզում եմ կիսել իմ տպավորությունները: Բայց բացի դրանից ուզում եմ նաեւ իրադրության լուծման առաջարկով հանդես գալ:
Իրադրությունը լարված է եւ այդ լարվածության դինամիկան աճողական է: Այսինքն ոչ միայն ստատիկ լարված է, այլ շարունակաբար լարվում է եւ մեծ հավանականությամբ շարունակելու է լարվել: Ինչո՞ւ: Որրովհետեւ վերջին օրերին 15 օրերի ընթացքում մեր տարածք ներթափանցած ադրբեջանական զինվորները եւ մեր զինվորները, մեր ստորաբաժանումները փոխներթափանցա իրավիճակում են: Այսինքն, ըստ էության, գտնվում են ոչ միայն դեմ-դիմաց, այլեւ ըստ էության, խատը փոխներթափանցած վիճակում: Իրավիճակը լարվելու է ոչ միայն այն պատճառով, որ մարդիկ արդեն 15 օր դեմ դիմաց, արդեն տարբեր միջադեպեր են գրանցվել եւ այդ լարվածություն, ի վերջո, կարող է պայթեցնել իրավիճակը, այլեւ այսօրվա միջադեպից հետո կա հավանականություն, որ մեր ԶՈՒ ներկայացուցիչներն էլ կփորձեն գերի վերցնել, հետո իրենք կփորձեն պատասխան քայլն անել եւ այսպես շարունակ:
Իմ գնահատականն այն է, որ իրավիճակը չհանգուցալուծելու պարագայում այս սադրանքը անխուսափելիորեն կարող է վերածվել լայնածավալ բախման: Ես ուզում եմ առաջարկել դիվանագիտական խաղաղ հանգուցալուծում իրավիճակի, որը կբերի լիցքաթափման:
Դուք տեղյակ եք, որ Ադրբեջանն իր գործողությունները պատճառաբանում է իր մոտ առկա ինչ-որ քարտեզներով, որ մեր եւ իրենց պատկերացումները սահմանային գծի տեղակայման եւ աշխարհագրության վերաբերյալ տարբերվում են: Մենք, իհարկե այդ գնահատականը չենք կիսում եւ ունենք մեր հստակ դիրքորոշումը: Բայց քանի որ իրադրությունը հասել է այս պայթյունավտանգ իրավիճակին, ես բաց առաջարկով եմ հանդես գալիս՝ ուղղված միջազգային հանրությանը: Այս առաջարկն ուղղված է նաեւ Ադրբեջանի կառավարությանը: Առաջարկը հետեւյալն է, որ մենք պայմանավորվում ենք, որ շատ արագ երկու կողմերի ԶՈՒ ստորաբաժանումները հայելային եղանակով հեռանում են սահմանից: Այսինքն սահմանի վերաբերյալ որոշակի կիլոմետրերի պատկերացում տարբերություն կա: Ենթադրաբար, մենք առաջարկում ենք, որ ընդհանրապես այդ տարածքներից ԶՈՒ ստորաբաժանումները վերադառնան իրենց մշտական տեղակայման վայրեր: Դրա փոխարեն սահմանագծի ենթադրվող երկայնքով տեղակայվեն միջազգային դիտորդներ՝ Ռուսաստանը կամ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահությունը ներկայացնող: Դիտորդների ներկայությունն անհրաժեշտ է, որ համոզված լինեն կողմերը, որ դիմացի կողմը պայմանավորվածությունը կատարում է, այսինքն զորքեր չի մոտեցնում սահմանագծին: Խոսքը Սոթք-Խոզնավար սահմանային հատվածի մասին է, տվյալ դեպքում հենց այս հատվածում է սահմանային լարվածություն առաջացել:
Որից հետո էլի միջազգային հովանու ներքո տեղի ունենա սահմանային կետերի ճշգրտման աշխատանք: Տվյալ դեպքում էլի իմ պտկերացումն այն է, որ ՌԴ կամ Մինսկի խումբը ներկայացնող դիտորդներ պետք է ներկայացված լինեն եւ սա պետք է տեղի ունենա ՌԴ-ի կամ ՄԽ համանախագահության գործունեության ներքո:
Սա է առաջարկը»:
Նա հավելեց, որ դիտորդների տեղակայումից հետո հաջորդ փուլով սկսվում է սահմանների ճշգրտման աշխատանքը՝ Սոթքից մինչեւ Խոզնավար. «Սա է իմ առաջարկած պլանը, որը եթե Ադրբեջանն իրոք խնդիր ունի սահմանային կետերի ճշգրտման հետ, այս պլանը մերժելու որեւէ պատճառ պետք է չունենա: Մենք մեր կողմից վստահ ենք, որ միջազգային դիտորդներին կարող ենք մեր դիրքորոշումը հիմնավորել: Գուցե իրենք էլ ունեն վստահության իրենց բաժինը: Բայց այս փուլում խոսքը իրավիճակը դեէսկալացիա անելու մասին է եւ դիվանագիտական խաղաղ հանգուցալուծման մսին է: Սա կարող ենք համարել պաշտոնական առաջարկ ուղղված Ռուսաստանին, ԵԱՀԿ Միսնկի խմբի համանախագահ երկրներին եւ իհարկե նաեւ Ադրբեջանին: Ես հույս ունեմ, որ այս առաջարկը կընդունվի:
Տեղում իրավիճակին ծանոթանալով եկել եմ այն համոզման, որ հենց սա է իրադրության լուծման ամենակարճ, ամենաարդյունավետ, մենախելամիտ ճանապարհը: Եթե այս ճանապարհով չգնանք, իրավիճակը անխուսափելիորեն դուրս է գալու վերահսկողությունից, իսկ մենք դա թույլ տալ չենք կարող: Բացի այս առաջարկից, մենք նաեւ խորհրդակցություններ կսկսենք մեր միջազգային գործընկերենրի հետ: ԱԳ նախարարի հետ այս թեմայով արդեն խոսել ենք: Հույս ունենք, որ արագ կկարողանանք անցնել այս առաջարկի իրագործմանը»,-ընդգծեց Փաշինյանը:
