Լոնդոնում Ֆիլիպ Մորրիս Ինթերնեյշնլ (ՖՄԻ) ընկերության Գլխավոր գործադիր տնօրեն Յացեկ Օլչակը ելույթ է ունեցել Լոնդոնի UnHerd ակումբում: Համաշխարհային լրատվամիջոցներին և քաղաքական գործիչներին ուղղված իր ելույթում Օլչակը կիսվել է, որ ցանկանում է սիգարետը տեսնել «թանգարաններում, ոչ թե սուպերմարկետներում», սակայն ծխելու տարածվածությունը նվազեցնելու ներկայիս քաղաքականությունը այդքան արագ չի գործում և կարող է երկար տևել:
Հիմք ընդունելով Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության տվյալների վրա հիմնված նոր վարկածային մոդելը՝ Օլչակը բացատրեց, որ եթե նույնիսկ անծուխ արտադրատեսակները միայն 80 տոկոսով ավելի քիչ ռիսկային լինեն, քան ծխելը շարունակելը, դրանք կարող են պոտենցիալ նվազեցնել ծխելու հետ կապված տարեկան վերագրելի մահերի թիվը՝ ի տարբերություն միայն ծխելու դեմ պայքարի ավանդական միջոցառումների:
Ելույթից հատվածներ հասանելի է ստորև․
«Մենք բոլորս էլ լսել ենք «խելագարություն է միևնույն քայլերն անել ու այլ արդյունք սպասել» արտահայտությունը։ Եվ միևնույնն է, չնայած սահմանափակող կարգավորումներին, արտադրանքի բարձր գներին, մարքեթինգային արգելքներին ու գնումը չխրախուսող փաթեթավորմանը, այսօր հանրային առողջապահության ոլորտի տվյալները ցույց են տալիս, որ ամբողջ աշխարհում մեկ միլիարդ մարդ նախընտրում է ծխել։
Ծխելու բարձր մակարդակը ամբողջ աշխարհում վկայում է այն մասին, որ սիգարետի վերջը տալու ներկայիս մոտեցումն ինչպես հարկն է չի աշխատում։
Եվ միևնույնն է, խնդրին ամենատարածված պատասխանը նույնն է մնում։
Ժամանակն է այլ բան փորձել։ Փորձել ավելի ներառական ու նորարական մոտեցում, մեկը որ ապացուցվել է աշխարհի մի շարք երկրներում և որը պոտենցիալ ունի զգալիորեն արագացնելու սիգարետի վերացումը։
Այն չափահասների համար, որոնք հակառակ դեպքում կշարունակեին ծխել, անցումն անծուխ արտադրատեսակների պրագմատիկ տարբերակ է, որը կարող է դրական ազդեցություն ունենալ թե՛ անհատական, և թե՛ հանրային առողջապահության վրա։
Մեր առաքելությունը պարզ է՝ նվազեցնել ծխելու մակարդակը սիգարետը փոխարինելով ավելի քիչ վնասակար այլընտրանքներով։
Սիգարետի տեղը թանգարաններում է։
Այսօր ծխողների համար անգործությունը չեզոք դիրքորոշում չէ, դա իրական հետևանքների հանգեցնող ընտրություն է։ Մենք հիմա մուտք ենք գործում, ինչպես նշում էր Չերչիլը, «հետևանքների ժամանակաշրջան»։
Այժմ խնդիրն արդեն նրանում չէ՝ արդյո՞ք անծուխ արտադրատեսակներն ավելի լավ ընտրություն են, քան սիգարետը, հարցն արդեն նրանում է, թե ինչքանո՞վ են դրանք ավելի լավը։ Օգտագործելով Առողջապահության Համաշխարհային Կազմակերպության տվյալները, գնահատումներն ու մեթոդները՝ մենք հաշվարկել ենք ծխողների կողմից անծուխ արտադրատեսակների անցումից հետո հանրային առղջապահության համար դրական հեռանկարները։
Եթե ենթադրվում է, որ այս արտադրատեսակները 80 տոկոսով ավելի քիչ ռիսկային են, քան սիգարետը, և եթե ներկայումս ծխող մարդիկ ամբողջությամբ անցնեն այլընտրանքների, ապա ծխախոտի վերահսկողության պատմական մեթոդների համեմատ՝ կա ծխելու հետ կապված հիվանդությունները տասնապատիկ կրճատելու պոտենցիալ։
Թեև այս տեսակի ենթադրական վերլուծության համար կան սահմանափակումներ, այս վարկածը սկսում է ցույց տալ անգործության իրական ազդեցությունը՝ մարդու ազդեցությունը։
Բայց սա պարզապես վարկած չէ: Նայե՛ք Շվեդիայի հանրային առողջապահության ոլորտի տվյալներին, երկիր, որն այսօր պարծենում է զարգացած աշխարհում ծխելու ամենացածր ցուցանիշներից մեկով՝ մոտ 5%:
Մենք կարող ենք նաև դիտարկել Ճապոնիային, որտեղ 2014-ին ծխախոտի տաքացման համակարգերի ներդրումից հետո նկատվում է ծխելու արագ նվազման ծավալ։ Այնպես, ինչպես Շվեդիան, այս առանց այրում արտադրատեսակները սկսում են փոխարինել սիգարետը։
Արտադրատեսակների ներդրումից հինգ տարի անց Ճապոնիայի ազգային առողջապահության ու սննդի հետազոտությունը ցույց տվեց ծխող չափահսների թվի չտեսնված նվազում։ Ավելի թարմ հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ ծխողների թվի անկումը շարունակվել է, և այսօր Ճապոնացի չափահասների շուրջ 12 տոկոսն է ծխում։ Եվ չնայած ավելի շատ ուսումնասիրությունների կարիք կա, մենք սկսում ենք տեսնել խրախուսող տեղեկատվության բացահայտում, ինչը մատնանշում է արդեն հանրային առողջապահության ոլորտի վրա դրական ազդեցության մասին։
Ժամանակն է աշխատելու ընդհանուր նպատակի ուղղությամբ՝ իրականացնելու արդյունավետ քաղաքականություն, որը սիգարետը կդարձնի պատմական արտեֆակտ, թանգարանային նմուշ, որը փոշի է հավաքում ապակե պատնեշների հետևում։
Նյութը պատրաստված է ՖՄԱ հետ համատեղ:
