Բնակարանների շուկայական արժեքի մասին տեղեկատվությունը, որը պարբերաբար հրապարակվում է Հայաստանի անշարժ գույքի պետական կադաստրի կողմից, շատերի մոտ, առնվազն, զարմանք ու տարակուսանք է առաջացնում: Իսկապես, մայրաքաղաքում բնակարանների եւ առանձնատների պաշտոնական գները երկար ժամանակով գրեթե անփոփոխ են մնում:
Բնակարանների գների նկատելի անկումը սկսվեց Հայաստանի տնտեսության համար ծանր 2009 թ-ից: Հետեւաբար, մեր երկրում բնակարանային շուկայում բացասական երեւույթները սովորաբար կապվում են տնտեսական ճգնաժամի հետ: Բայց չափազանցություն կլինի նշել, թե այդ ճգնաժամը հանգեցրել է բնակչության որոշակի հատվածի վճարունակության նվազեցման: Ահա օրինակ համաշխարհային ճգնաժամից. օտարերկրյա փորձագետները զարմանքով արձանագրում են, որ բազմաթիվ երկրներում այն չի ազդել հարուստ դասի ֆինանսական վիճակի վրա: Ընդհակառակը, հարուստներն ավելի են հարստացել:
Ըստ 2009թ.-ի դեկտեմբերի ավարտի՝ «բնակչության» ներդրումները Հայաստանի կոմերցիոն բանկերում տարվա կտրվածքով աճել են 89,7 մլրդ դրամով, կամ 44,4 տոկոսով: Նշենք, որ երկնիշ աճի տեմպերը դեռ պահպանվում են: Ընդ որում բացարձակ աճի գումարն ավանդաբար գերազանցում է արտարժույթով ներդրումներին:
Ինչպես հայտնի է, խնայողությունները բնակչության բարեկեցության կարեւոր ցուցիչներից մեկն է: Սակայն այսօր ոչ ամեն ընտանիք կարող է թույլ տալ նման շքեղություն, ինչպես խնայողությունների գրքույկն է: Չէ՞ որ նույնիսկ ըստ պաշտոնական տվյալների, բնակչության մեկ երրորդ հատվածն աղքատ է: Իսկ ահա իրականում աղքատության ցուցանիշը շատ ավելի մեծ է: Այնպես որ «բնակչության» կազմակերպված խնայողության աճն իրականում արտացոլում է հասարակության միայն սահմանափակ հատվածի բարեկեցությունը: Այդ դեպքում եթե ոչ «ճգնաժամը», ապա ի՞նչն է ազդել բնակարանների շուկայի վրա:
Հիշեցնենք, որ նախորդ տասնամյակի առաջին կեսին դրամը հետեւողականորեն ամրապնդվում է, որի արդյունքում դոլարը անշեղորեն կորցրել է իր վճարունակությունը մեր երկրում: Այդ պայմաններում աճել է դոլար ունեցողների հետաքրքրությունը անշարժ գույքի նկատմամբ, որն այն ժամանակ առավել հեռանկարային դրամական ներդրում էր համարվում:
Ստեղծվել է հետաքրքիր իրավիճակ. Աճող պահանջարկը նպաստել է բնակարանների թանկացմանը, իսկ դա իր հերթին էլ ավելի է խթանել այդ ոլորտում ներդրումներին:
Բայց 2009-ի մարտին Հայաստանի Կենտրոնական բանկը ստիպված էր հայտարարել դրամի լողացող կուրսի քաղաքականության անցման մասին, ինչը բերեց դոլարի զգալի ամրապնդման: Այս գործոնը որոշակի աստիճանով ազդել է խոշոր դոլարային կապիտալ ունեցողների գնողական մտադրությունների վրա: Առավել եւս, որ նրանց մեծամասնությունը հասցրել էր նոր բնակարաններ գնել: Արդյունքում վերը նշված շղթայական ռեակցիան լրիվ հակառակ բնոյւթ է կրել: Խնդիրն այն է, թե որքանով են պաշտոնական տվյալներն արտահայտում այդ միտումները:
