Հայաստանի Պոլիտեխնիկական համալսարանում մարտկոցների թափոններից կապարը վերականգնելու էներգախնայող միջոց են գտել: Համալսարանի գիտաշխատող, տեխնիկական գիտությունների դոկտոր Մարտին Մարտիրոսյանը NEWS.am-ի թղթակցի հետ զրույցում նշեղ, որ սովորական մեթոդները 1.000 C-ից բարձր ջերմաստիճան են պահանջում, իսկ նորը՝ 650-700 աստիճան: Այս դեպքում հնարավոր է խնայել ոչ միայն էներգիան, այլեւ հենց կապարը. որքան ցածր է ջերմաստիճանը, այնքան քիչ մետաղ է շոգիանում:
Այսպես, վերամշակված մարտկոցում կապարի սուլֆատը վերածվում է կապարի օքսիդի եւ հետո միայն, պահանջվելու դեպքում, մաքուր մետաղական կապարի: Նոր տեխնոլոգիայի շնորհիվ ավելի քիչ է գոլորշիանում ոչ միայն կապարը, այլեւ այնպիսի թանկարժեք մետաղներ, ինչպիսիք են արծաթը, անագը եւ ծարիրը:
Մեկ մարտկոցում այն այնքան էլ շատ չէ, բայց նույնիսկ փոքրիկ Հայաստանում շուրջ 400 հազար մեքենա է շահագործվում, իսկ դրանց մարտկոցներում առնվազն 12-13 կգ մետաղ կա: Այդ պատճառով եթե երկրում գործող մարտկոցների արտադրությունը երկրորդական մշակում սկսի, ապա, Մարտիրոսյանի կարծիքով, այս տեխնոլոգիայի շնորհիվ կարող է զգալիորեն տնտեսել:
«Ցավոք՝ մեզ մոտ այն պարզապես այն թափում են: Այդպես են վարվում նույնիսկ նրանք, ովքեր մարտկոցներ են հավաքում ու հանձնում. նրանք կապարն ընդունում են, իսկ թթուն ոչ ոքի պետք չէ: Այդ պատճառով մենք աշխատում ենք դրանից բժշկական գիպս եւ ամոնյակի հիմքով պարարտանյութ ստանալու ուղղությամբ:
Մնում է հուսալ, որ մեր հանքավայրերն ու գործարաններն այլ կերպ կնայեն գիտությանը: Այսօրվա ուսանողը վաղվա մասնագետն է, նոր տեխնոլոգիաների կրողը: Իսկ առանց դրանց բիզնեսն ապագա չունի»,- ընդգծեց գիտնականը:
